Z powodu kryzysu, firmy zmniejszyły wydatki na systemy ochrony o 0,7 mld EUR (0,9 mld USD), co stanowi spadek o 11,4% w stosunku do poprzedniego roku. Jednocześnie 41,2% sprzedawców zauważyło znaczący wzrost kradzieży sklepowych.
Z raportu opublikowanego w listopadzie br. wynika, że sieci handlowe z 41 państw poniosły w ostatnim roku straty na poziomie 84,1 mld EUR (114,8 mld USD) w wyniku kradzieży i pomyłek wewnętrznych. Jest to o 5,9% więcej kradzieży niż w roku poprzednim. Straty stanowiły 1,43% ich obrotów - wynika z III Światowego Raportu o Kradzieży w Handlu Detalicznym. Najchętniej kradzionymi produktami okazały się konsole do gier, markowe akcesoria i odzież, kosmetyki oraz zegarki.
Wiele firm podjęło już pewne działania, by przeciwstawić się rosnącej skali zjawiska. Choćby w Europie 69,3% sieci handlowych przeprowadziło dodatkowe szkolenia dla pracowników, uczące wykrywania kradzieży.
Jak zabezpieczyć najczęściej kradzione produkty?
Trudno jest mówić w kontekście skuteczności o najlepszych metodach zabezpieczania placówki wskazując konkretne produkty. „Wszystko zależy od właściwego doboru elementów systemu zabezpieczeń, rozumianego bardzo ogólnie, czyli jako kombinację infrastruktury antykradzieżowej, ruchomych elementów zabezpieczających oraz monitoringu wizyjnego i ochrony fizycznej, nie zapominając również o nadzorze" - mówi Grzegorz Popek, Dyrektor Zarządzający na Polskę Checkpoint Systems.
Podobnego zdania jest Piotr Rumiński, Project Manager w firmie Optiguard Sp. z o.o., którego zdaniem dobrze dobrany system i przestrzeganie ustalonych procedur wewnątrz placówki handlowej pozwoli w znacznym stopniu ograniczyć straty wynikające z kradzieży zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Musimy pamiętać też o tym, że system sam złodzieja nie złapie. Potrzebuje do tego czujnej obsługi w postaci pracowników ochrony - zarówno agentów poruszających się w przestrzeni handlowej, jak i czuwających w centrum monitoringu. „Jeżeli wszystkie części tego układu działają sprawnie, wówczas możemy mówić o wysokiej skuteczności. Właśnie dlatego najlepiej jest powierzyć zadanie zaprojektowania i wdrożenia systemu zabezpieczeń wyspecjalizowanym firmom" - podkreśla Grzegorz Popek.
Do najczęściej stosowanych sposobów ochrony należą elektroniczne systemy antykradzieżowe (ang. Electronic Article Surveillance - EAS), które stosuje się w 39,7% sieci handlowych. Pozostałe 32,3% to zabezpieczenia bardziej tradycyjne, jak ekspozycja towaru w zamkniętej szafce lub prezentowanie jedynie atrapy właściwego produktu.
Jak mówi Piotr Rumiński, sklep przed nieuczciwymi klientami powinno zabezpieczyć się zatrudniając uczciwą obsługę, gdyż jak wynika z ogólnodostępnych danych, czy opinii przesyłanych przez klientów - około 1/3 wszelkich kradzieży popełniają właśnie pracownicy.
Potwierdzają to dane z raportu o kradzieżach w handlu detalicznym udostępnionego przez Checkpoint Systems - zachłanni pracownicy są drugą (zaraz za nieuczciwymi klientami) grupą przynoszącą sklepom ogromny uszczerbek. Wartość skradzionych przez nich towarów i pieniędzy obliczono na 29,8 mld EUR (40,7 mld USD), co stanowi 35,5% wszystkich strat.
Odpowiedni system- to podstawa
Niezależnie od tego, czy problem stanowią koszty związane z zatrudnieniem licznego personelu, który zapewniałby odpowiednią ochronę produktów, czy też straty wynikające z kradzieży, wdrożenie systemu antykradzieżowego może przynieść oszczędności rzędu od kilku (sklepy osiedlowe) do kilkunastu i kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie (super i hipermarkety).
Bardzo często w sklepach spotyka się bramki antykradzieżowe, które redukują liczbę kradzieży, jak również potrzebę obecności licznego personelu na hali sprzedaży. Dodatkowo ich obecność wpływa także na zmniejszenie się zuchwałości nieuczciwych pracowników. Bramki wykorzystują trzy różne technologie, z których każda ma swoje mocne strony, dlatego też powinno się fachowo dobrać odpowiedni system do swoich potrzeb. Wybór powinien być podyktowany przede wszystkim rodzajem asortymentu, który chcemy zabezpieczyć.
Jak zapewnia Piotr Rumiński, firma Optiguard posiada w swojej ofercie wszelkie technologie bramek antykradzieżowych (RF, AM, RM i RFiD), systemy kabelkowe, safery, monitoring.
Najczęściej spotykanymi typami bramek antykradzieżowych są systemy radiowe (w skrócie RF od ang. Radiofrequency), akustomagnetyczne (AM) oraz elektromagnetyczne (EM). Każdy z typów bramek może wykrywać zarówno plastikowe klipsy, mocowane do przedmiotów za pomocą specjalnej szpilki, jak również samoprzylepne etykiety antykradzieżowe. Chociaż klipsy przeznaczone do różnych systemów różnią się od siebie nieznacznie, to wielkość i kształt etykiet może bardzo różnić się w zależności od technologii zastosowanej w bramkach. Myśląc więc o wyborze odpowiedniego systemu dla swojego sklepu należy więc zwrócić szczególną uwagę na to jakie etykiety sprawdzą się w nim najbardziej.
Zdaniem Magdaleny Kwietniewskiej, Product Managera w firmie Wanzl Sp. z o.o., jednym z ważniejszych aspektów ochrony sklepu przed kradzieżami jest zabezpieczenie wejść i wyjść oraz odpowiednia aranżacja ciągów komunikacyjnych. „Bramki Wanzl wyposażone w system elektroniczny porządkują ruch klientów i zapobiegają opuszczeniu sklepu przez wejście a także alarmują, jeżeli klient próbuje otworzyć bramkę siłą. Bramki przy boksach kasowych mają za zadanie zabezpieczyć nieobsadzone stanowiska kasowe i uniemożliwić klientom opuszczenie sklepu tą drogą" - informuje przedstawicielka firmy.
Natomiast systemy zabezpieczeń dostarczane przez Checkpoint Systems to elektroniczne systemy antykradzieżowe, nazywane też często systemami EAS (od angielskiej nazwy Electronic Article Surveillance), wykorzystujące technologię elektromagnetyczną oraz radiową, w tym również RFID. Na taki system składają się dwie grupy elementów. Pierwsza z nich obejmuje zabezpieczenia aplikowane bezpośrednio na produkt. Należą do nich m.in. etykiety zabezpieczające oraz rozwiązania z linii Alpha S3, czyli klipsy, pudełka antykradzieżowe, spider-wraps, korki CrystalGuarde dedykowane towarom najbardziej podatnym na kradzież, takim jak kosmetyki, golarki czy płyty CD/DVD oraz drogie alkohole. Druga grupa to elementy infrastruktury antykradzieżowej, takie jak anteny Evolve, systemy monitoringu wizyjnego oraz dezaktywatory.
„Skuteczność działania systemu zależy od poprawnego współdziałania tych dwóch grup zabezpieczeń, co z kolei może być osiągnięte poprzez właściwe zaprojektowanie systemu" - mówi Popek. „Jego skuteczność może być jeszcze podniesiona, gdy dodatkowo zastosujemy oprogramowanie z serii CheckPro Shrink Management Software. Pozwala ono na agregację i przetwarzanie danych pochodzących ze wszystkich urządzeń infrastruktury antykradzieżowej, w tym np. analizę kosztów obsługi zdarzeń związanych z kradzieżą".
Jednak jak się okazuje, sklep należałoby jeszcze zabezpieczyć od „wewnątrz". Prawdziwą zmorą dla właścicieli sklepów okazują się pracownicy, którzy znają wszystkie systemy i metody kontroli, znajdujące się w sklepie i bez problemu są w stanie je obejść. Na przeciw pracodawcom wychodzą producenci kas fiskalnych oraz firmy specjalizujące się w dostarczaniu specjalnych narzędzi integracji cyfrowych rejestratorów video, audio i danych tekstowych. Nowoczesne systemy potrafią np. współpracować z oprogramowaniem magazynowym oraz monitoringiem sklepowym, dzięki czemu oszustwa pracowników stają się dużo trudniejsze do wykonania. Zastosowanie takich narzędzi powoli nie tylko skutecznie zminimalizować comiesięczne straty, ale da nam również pewność, że zatrudnieni u nas ludzie są uczciwymi i lojalnymi pracownikami.
Prawidłowy projekt i aranżacja sklepu
Poza wszystkimi systemami zabezpieczeń, które dostępne są na rynku, bardzo ważną rzeczą jest również odpowiednie zaprojektowanie i aranżacja placówki handlowej.
Jak mówi Magdalena Kwietniewska, najbardziej newralgicznymi miejscami w każdym sklepie są strefa wejścia, wyjścia oraz wszelkie trudno obserwowalne zaułki i kąty, dlatego też przy projektowaniu hali sprzedaży ważne jest zapewnienie odpowiednio szerokich ciągów komunikacyjnych oraz takiego ustawienia regałów, które wyeliminuje wszelkie możliwe zakamarki.
Zadaniem mebli, oprócz profesjonalnej ekspozycji towarów, powinno być jak największe utrudnienie kradzieży produktów, szczególnie tych z grupy „drobne i drogie".
„Sprzęt, który proponuje firma Wanzl wspomaga w pracy personel sklepowy. Proponujemy takie rozwiązania, które odciążą pracowników od pilnowania klientów. Mówi się, że „okazja czyni złodzieja", a produkty, które oferujemy mają za zadanie zminimalizować okazję i tym samym ryzyko kradzieży" - mówi Magdalena Kwietniewska.
Przykładem sprzętu, który w znaczący sposób utrudnia kradzież produktów są np. podajniki zintegrowane z systemami regałowymi, które odpowiednio wydłużają czas pobierana produktu uniemożliwiając szybką, niezauważalną akcję kradzieży. Ciekawym rozwiązaniem pozwalającym kontrolować sprzedaż produktów często kradzionych jest też Soundsafer® - produkty z tego podajnika wydawane są klientowi pojedynczo, dzięki czemu unika się niebezpieczeństwa, że zginie od razu większa część towaru.
Fizyczna ochrona
Dużym czynnikiem, który ma wpływ na jakość oraz skuteczność funkcjonowania wszystkich podanych wyżej mechanicznych i elektronicznych zabezpieczeń, ma wybór odpowiedniej firmy ochrony.
Zdaniem Macieja Trockiego z firmy Optiguard, dzięki ochronie fizycznej do kontroli i nadzoru proponowanych systemów, odpowiednim kompetencjom zaangażowanej firmy ochrony, która w swoich zasobach ludzkich posiada doświadczonych agentów do obsługi, każdy z proponowanych systemów pozwoli na jeszcze lepszy i skuteczniejszy sposób ich wykorzystania, by zabezpieczyć i ochronić sklep przed nieuczciwymi klientami jak również jego nieuczciwymi pracownikami. Wpływa on na optymalne podwyższenie poziomu chronionych produktów
Firma Optiguard, obok standardowych elementów zabezpieczeń oferuje placówkom handlowym skrócone formy audytów. Oferowany system skróconych audytów bezpieczeństwa jest projektem autorskim, tworzonym na indywidualne zamówienie, dostosowanym do specyfiki działalności sklepu. Jak zaznacza Maciej Trocki, jest to szybka ocena obiektu, procesu lub całej organizacji na podstawie systemu kluczowych wskaźników bezpieczeństwa zawartych w skróconym audycie bezpieczeństwa. Jak się okazuje, proces ten można wykonywać bez dużego nakładu czasu, wykorzystując także osoby nie będące w strukturze działu bezpieczeństwa. Skrócony audyt bezpieczeństwa jest najmniej dokładny. Ma jednak zasadniczą zaletę - może być przeprowadzany dość często, dając szybko informacje umożliwiające określenie i wykrycie istniejących bądź przyszłych zagrożeń, wpływa znacząco na poprawę bezpieczeństwa eksponowanych towarów jak i sklepu.
Przykładem skróconej formy przeprowadzanych przez firmę Optiguard audytów jest np. test „wózek kasjerski", który polega na ocenie pracy kasjerów sklepowych oraz kontroli przestrzegania procedur kasjerskich lub też test „zakupy kontrolowane, polegający na kontroli i ocenie pracy ochrony (całego systemu). Sprawdza on spostrzegawczość zarówno kasjerów jak i pracowników firmy ochroniarskiej.
Podsumowanie
Okazuje się, że produkty takie jak bramki antykradzieżowe, nowoczesne systemy monitoringu, lustra weneckie itp. to w dzisiejszych czasach niemal obowiązkowe wyposażenie każdej placówki handlowej. Z pewnością wszystkie wymienione w tym artykule systemy antykradzieżowe nie są w stanie zredukować zjawiska kradzieży w stu procentach, ale dokonany z fachową pomocą wybór odpowiedniego rozwiązania, powinien zwrócić się już po kilku miesiącach.
Na koniec warto podkreślić, że w związku ze stratami ponoszonymi przez sieci handlowe (wartość skradzionych towarów oraz wydatki na ochronę), każde gospodarstwo domowe na świecie musiało dołożyć przez rok do swoich zakupów aż 152 EUR dodatkowego „podatku".
