Słodycze to kategoria uwielbiana przez Polaków w każdym wieku. To nie tylko idealny pomysł na prezent, ale też codzienne umilenie dnia, dodatek do kawy czy herbaty. Praliny, czekolady, batony, wafle, cukierki, ciastka, lody, żelki i wiele, wiele innych… Co powinno znaleźć się na słodkiej półce?
Według ITRO Export Solutions przeciętna ilość spożywanych przez Polaków słodyczy wynosi ok. 57,91kg rocznie, a polski rynek tej kategorii produktowej nadal rośnie. Wzrosty te są widoczne nawet pomimo takich wydarzeń i wyzwań dla branży jak pandemia czy dodatkowa opłata nałożona na zakup ziaren kakao. Jak podaje Przegląd Piekarski i Cukierniczy, mijający rok to także przełom, jeśli chodzi o sprzedaż słodyczy w internecie i rozwój kanału e-commerce.
W okresie listopad 2019-październik 2020 roku wartość polskiego rynku słodyczy czekoladowych wynosiła 7,64 mld zł, co w porównaniu z analogicznym okresem w roku ubiegłym oznacza wzrost z dynamiką na poziomie 2,5%. Największy segment na rynku czekoladowym – czekolady w tabliczkach jest wart obecnie 2,16 mld zł. To wzrost o 5,3% w porównaniu z analogicznym okresem w zeszłym roku2.
Ulubione słodycze Polaków
„Polacy to wielbiciele wszelkiego rodzaju słodyczy. Co czwarty z nas nie wyobraża sobie dnia bez małej słodkiej przekąski. Sięgają po nie nawet osoby na diecie czy prowadzące zdrowy tryb życia. Kwarantanna powodowała zwiększenie zainteresowania produktami tzw. familijnymi – stworzonymi do wspólnego dzielenia się, a przyczyniała się do spadków sprzedaży produktów typowo impulsowych jakimi są np. batony” – mówi Piotr Nowicki, Kierownik Działu Marketingu Brandowego w Millano Group3.
Według rankingu przygotowanego w listopadzie 2021 roku przez porównywarkę Skąpiec.pl4 najpopularniejszym produktem były Delicje Szampańskie malinowe od Mondelez Polska. Na kolejnych miejscach uplasowały się m.in.: Francoli Ciasteczko Kokosowe z Migdałami, Bombus Baton RAW ENERGY z ziarnami kakaowca, San Łakotki Kakaowe oraz kompilacja 4 tabliczek czekolad Manufaktura Czekolady. W zestawieniu znalazły się również ciastka, czekolady gorzkie, ciastka owsiane, batony zbożowe i żelki owocowe.
Czekoladowa potęga
Słodycze z dodatkiem kakao to najpopularniejsza kategoria spośród słodkości. W ciągu ostatnich kilku lat w naszym kraju wzrosło spożycie czekolady o około 30% – obecnie wynosi ono średnio 5,2 kg na jednego mieszkańca. Statystyczny Polak wydaje na tego typu słodycze około 190 zł rocznie. W okresie lipiec 2020-czerwiec 2021 r. wartość polskiego rynku wyrobów czekoladowych wyniosła 7,65 mld zł, co oznacza 0,5% wzrost r/r. Z kolei wartość światowego rynku tej kategorii w 2020 roku, według danych Euromonitor International zawartych w raporcie Lotte Wedel, wynosiła 106 mld dolarów. Największymi producentami na naszym rynku w tej kategorii są Lotte Wedel, Ferrero oraz Mondelez. Najpopularniejszymi formatami wyrobów z dodatkiem kakao są tabliczki czekoladowe (28,2% rynku) oraz praliny (27,2%). Segment tabliczek w Polsce jest obecnie wart ponad 2 mld zł. Około 2/3 wartości sprzedaży wszystkich czekolad należy do wariantów mlecznych, natomiast czekolady gorzkie to ok. 20% rynku. Najmniejszy udział w sprzedaży mają czekolady białe oraz pozostałe tabliczki.
„Obraz poziomu popularności sprzedaży poszczególnych rodzajów czekoladowych tabliczek od kilku lat nie ulega wyraźnym zmianom – mleczna to niezmienne ulubiona czekolada Polaków. Nie oznacza to jednak, że nie jesteśmy otwarci na nowości, które są siłą napędową rozwoju rodzimego rynku słodyczy. Widać to wyraźnie na sklepowych półkach z niezliczoną liczbą wersji smakowych, zwłaszcza w przypadku tabliczek – pełnych, z dodatkami czy nadzieniami, co jest ewenementem wśród krajów Europy Centralno-Wschodniej – konsumenci mogą wybierać spośród kilkuset różnych wariantów” – komentuje Aleksandra Kusz vel Sobczuk z Lotte Wedel5.
„Segment czekolad, jak pokazują dane GUS, zanotował wzrosty i rośnie nadal, chociaż z mniejszą dynamiką wzrostu niż przed pandemią. Zmieniają się natomiast preferencje konsumenckie, klienci poszukują produktów jak najlepszych pod względem jakościowym – krótkie składy, ważny jest też sposób ich produkcji i opakowania. Coraz częściej konsumenci sięgają po produkty z dużą zawartością kakao. Zagrożeniem dzisiejszych czasów są rosnące ceny surowców w branży słodyczowej, takich jak cukier czy kakao, ale też rosnące koszty energii i transportu czy też ceny opakowań i problem z pozyskaniem surowców do ich produkcji, a co za tym idzie wydłużony czas oczekiwania na ich dostawy – wszystko to wpływa na kształtowanie się cen produktów na półkach, które obecnie rosną i pewnie też kolejne podwyżki czekają nas w przyszłym roku” – dodaje Piotr Nowicki, Millano Group.
Słodycze impulsowe
Tę kategorię produktową możemy podzielić na kilka podkategorii (w kolejności od największych udziałów rynkowych): batony czekoladowe, wafelki, ciastka impulsowe, batony funkcjonalne, batony zbożowe oraz batony owocowe. Pierwsza z nich to aż 56% udziałów w rynku, do wafelków należy 34%, a kolejne pozycje to wartości jednocyfrowe. Według danych CMR najważniejszym kanałem sprzedaży dla tego typu słodyczy są sklepy małoformatowe do 300 mkw. (44% wartości sprzedaży). W ostatnim czasie kategoria zanotowała jednak spadek sprzedaży – w okresie wrzesień-sierpień 2021 vs 2020 rok – wyniósł on 7,5%.
„Jeśli chodzi o słodycze impulsowe okresem newralgicznym był rok 2020. Początek tego roku był optymistyczny z puntu widzenia producentów. Jednak, wraz z nadejściem pandemii, w marcu, kwietniu i maju były to zdecydowane spadki sprzedaży” – mówi Przemysław Bojanowski, analityk danych CMR. Natomiast, co ciekawe, w sierpniu tego roku odnotowano najwyższą wartościową sprzedaż kategorii słodyczy impulsowych w ciągu ostatnich trzech lat.
Według danych instytutu, liderami w kategorii pod względem wartości sprzedaży w okresie wrzesień 2020-sierpień 2021 r. były marki Kinder Bueno, Prince Polo oraz Grześki. Z kolei najlepiej rotującymi słodyczami impulsowymi były: Kinder Bueno White, Snickers podwójny, Prince Polo XXL, Kinder Bueno, Snickers, Grześki Mega, Knoppers, Milky Way, 3Bit oraz Bounty. Udział nowości produktowych w wartości sprzedaży całego rynku wyniósł 10%6.
A na prezent…
Chcąc sprawić przyjemność bliskim często jako prezent lub dodatek do upominku wybieramy właśnie słodkości. Sięgamy wtedy zwykle po praliny, bombonierki, wyjątkowe czekolady czy specjalnie przygotowane zestawy. Na rynku dostępnych jest wiele propozycji i rozwiązań dopasowanych do każdego. Producenci starają się, by ich słodycze nie tylko rozpływały się w ustach, ale także były pięknie zapakowane. Opakowanie to jeden z czynników, pod wpływem którego wybieramy dany produkt. Atrakcyjne wizualnie pudełko słodyczy nie wymaga dodatkowego ozdabiania.
„Nie tylko dzieci w Wigilię wypatrują pierwszej gwiazdki stanowiącej symbol pozwalający odpakować prezenty. Oprócz tych większych, często są ofiarowane te mniejsze, jak praliny. W porównaniu do poprzedzających święta miesięcy jesienno-zimowych wartość sprzedaży pralin rośnie dwukrotnie. Jednak nie jest to tylko kategoria świąteczna, dlatego pomimo wzrostów sprzedaży dystrybucja pralin jest stabilna przez cały rok. Są one dostępne w około 8 na 10 sklepów małoformatowych. Ponad 60% wartości rynku podzielonych jest pomiędzy 3 konkurentów: Storck, Ferrero oraz Wedel” – komentuje Przemysław Bojanowski.
Typowo bożonarodzeniowymi propozycjami, które na sklepowych półkach goszczą już od początku listopada są figurki czekoladowe – bałwany, choinki, Mikołaje czy renifery. „W przypadku tej kategorii wzrosty sprzedaży są wręcz imponujące. Liczba sprzedanych opakowań jest niemal 30-krotnie większa niż również świątecznych kalendarzy adwentowych. W grudniu 2020 70% sklepów małoformatowych do 300 mkw. oferowało tego typu produkty. Natomiast średnia dystrybucja dla całego roku wynosi już tylko około 40%. Należy jednak pamiętać, że ten rodzaj słodyczy popularny jest również na święta wielkanocne. Zmieniają się tylko rodzaje figurek na: zajączki, jajka czy baranki. W grudniu znajdziemy średnio trochę mniej niż 5 różnych wariantów figurek czekoladowych w sklepie. A podczas jednej transakcji kupowane są aż 3 produkty” – dodaje Bojanowski.
Nie można zapominać również o piernikach i pierniczkach. Korzenne aromaty towarzyszą wszystkim w okresie bożonarodzeniowym. Według CMR w ostatnim miesiącu roku sprzedaż tej kategorii wyrażona jako liczba transakcji jest ponad dwukrotnie wyższa niż we wrześniu, a wraz ze wzrostem sprzedaży rośnie też dostępność. W okresie świątecznym konsument może znaleźć pierniki średnio w 3 na 4 sklepy małoformatowe, a do wyboru ma około 5 wariantów. Największą popularnością cieszą się pierniki oferowane przez producenta Kopernik, jego udziały wartościowe oscylują wokół 30%.
Grudzień to także miesiąc kalendarzy adwentowych. Większość z nich kupowanych jest w listopadzie, żeby już od 1 grudnia móc otwierać poszczególne okienka skrywające słodkie przysmaki. Najczęściej w takich kalendarzach możemy znaleźć czekoladki w świątecznych kształtach. Jednak z danych CMR wynika, że na sprzedaż tej kategorii wpłynęła pandemia – w porównaniu z rokiem 2019 w listopadzie i w grudniu 2020 roku sprzedaż pod względem ilościowym spadła o niemal 9%.
Dobrym pomysłem może być również połączenie słodkości z kawą – dla wielu Polaków to wręcz zestaw obowiązkowy. Czekolada idealnie przełamuje smak kawy lub osładza ją tym, którzy nie dodają cukru do filiżanki. Dlatego też – jak to zazwyczaj bywa – kawa i słodkości – sąsiadują ze sobą także na sklepowych półkach.
Słodka półka to miejsce w sklepie, obok którego trudno przejść obojętnie. Szeroki wybór i atrakcyjne opakowania to przepis na przyciągnięcie uwagi konsumenta. Warto również zwrócić uwagę na umiejscowienie regału ze słodyczami – dobrą praktyką jest wybranie początku ścieżki klienta po sklepie, który może sięgnąć po ulubione czekoladki mimo ich braku na liście zakupów. Równie ważnym miejscem jest strefa kasy, gdzie powinny znaleźć się dobrze rotujące słodycze impulsowe, a także propozycje przyciągające wzrok najmłodszych klientów. Warto również w okresie świątecznym umieścić tam sezonowe słodkości, ich okazjonalne opakowanie przyciągnie niejednego klienta, któremu w natłoku obowiązków umknęły zakupy prezentowe.
Weronika Nowak
Redaktor
1 źródło: https://itro.pl/informator/rynek-slodyczy-2020/
2 źródło: E.Wedel za Nielsen – Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska z Dyskontami (Food), sprzedaż wartościowa, okres listopad 2018-październik 2019 i okres listopad 2019-październik 2020,
kategoria: Słodycze czekoladowe: Tabliczki czekoladowe, Praliny, Batony, Batony Muesli, Wafle impulsowe, Figurki czekoladowe, Bite Sizes.
3 źródło: https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/7100/co-czwarty-polak-codziennie-siega-po-sodycze/
4 źródło: Zestawienie 20 najpopularniejszych produktów z kategorii słodycze. Przy ustalaniu rankingu brana jest pod uwagę popularność produktów w porównywarce Skąpiec.pl. Ranking aktualizowany jest raz w miesiącu i jest
odzwierciedleniem aktualnych trendów danej kategorii. W zestawieniu prezentujemy także zmianę pozycji w rankingu dla produktów w porównaniu do okresu poprzedniego oraz średnią ocenę wyliczoną na podstawie opinii użytkowników.
5 źródło: https://businessinsider.com.pl/lifestyle/jedzenie/polska-czekoladowym-gigantem-smakoszy-czekaja-jednak-podwyzki/50zwj14
6 źródło: https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/7240/sodycze-impulsowe-jakie-produkty-sprzedaja-sie-najlepiej/#Trendy%20rynkowe