Za ojców aromatycznego napoju, jakim jest kawa, uchodzą Arabowie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w nazwie coffea arabica. Krzewy kawowca uprawiane były już w VI wieku, ale wzmianki o kawie, jako napoju, pojawiają się dopiero w XI wieku w notatkach arabskiego filozofa i lekarza Awicenny. Określał on ją słowem „bunc”, które zresztą do chwili obecnej jest używane w Etiopii. Początkowo kawa używana była jedynie w medycynie i dopiero w XV wieku zaczęto pić ją towarzysko, początkowo w Arabii i Persji. Pierwszą znaną kawiarnią była Kiva Han, która otwarta została w 1475 roku w Konstantynopolu. Sto lat później kawiarnie zyskały przydomek „Mekteb-i-rfan”, czyli szkoły ludzi kształconych. Światowa sława kawy rozpoczęła się w XVII wieku, kiedy to Holendrom udało się sprowadzić żywą roślinę do ojczyzny, a następnie rozpocząć uprawę na Sri Lance, gdzie w roku 1658 powstała pierwsza holenderska plantacja kawy. Pierwsza europejska kawiarnia została otwarta w 1683 roku w Wenecji. Co ciekawe – istnieje ona do dnia dzisiejszego. Cafe Florian na placu Świętego Marka jest najdroższą kawiarnią na świecie. Początkowo kawę przyrządzano w tradycyjny, muzułmański sposób, czyli gotowano mieszankę zmielonej kawy, cukru i wody. W 1683 roku opracowana została nowa receptura przyrządzania kawy – cappuccino. Została ona wymyślona przez Marco d’Aviano, zakonnika ze zgromadzenia Braci Mniejszych Kapucynów. Napój z ziaren zmieszano ze śmietanką i miodem. Jego kolor był bardzo zbliżony do odcienia habitu Kapucynów – i stąd jego nazwa cappuccino. Pierwsze zaparzacze do kawy pojawiły się w XIX wieku, a po nich przyszedł czas na ekspresy do kawy. Pierwsza kawa rozpuszczalna pojawiła się na rynku w 1938 roku i była to Nescafe firmy Nestlé, której wprowadzenie poprzedzone było ośmioma latami badań. Próby przetwarzania ziaren kawy na rozpuszczalny proszek przeprowadzono zgodnie ze wskazówkami opracowanymi w 1930 roku przez Brazylijski Instytut Kawy.
Obecnie przywiązujemy coraz większą wagę do jakości kawy, doceniamy nie tylko jej właściwości pobudzające, ale również bogaty i intensywny smak oraz aromat.
Ciekawe wnioski płyną z badania przeprowadzonego przez firmę Nespresso, dotyczącego oceny międzynarodowej kultury picia kawy na całym świecie (badanie przeprowadzone zostało przez Nespresso we współpracy z firmą Nielsen, w krajach reprezentujących różne przyzwyczajenia konsumpcji kawy oraz dojrzałości rynku). „W Nespresso dostrzegamy, że zwyczaje picia kawy zmieniają się w zależności od wielu czynników, takich jak obowiązujące trendy czy doświadczenia, które zdobywamy podróżując po świecie. Patrząc na samą tylko Europę wyraźnie widzimy grono prawdziwych miłośników i koneserów kawy, dla których kawa oznacza nie tylko codzienną dawkę pobudzenia, ale również styl życia. Nasza bogata oferta najwyższej jakości kaw porcjowanych została przygotowana właśnie z myślą o różnorodnych gustach koneserów. Spełnia ona wszystkie oczekiwania i pozwala tworzyć indywidualne rozwiązania” – komentuje Joanna Turczyk, Marketing Manager, Nespresso Polska. Według badania Nespresso, koneserzy kawy na całym świecie skłaniają się ponadto ku intensywnej i długiej przyjemności płynącej z picia kawy lungo (przedłużonej). Podczas, gdy Szwajcarzy, Austriacy, czy Włosi delektują się zazwyczaj mocną espresso, narody krajów północnych, w tym Polacy, rozsmakowały się w kawie przedłużonej. W swoich domach lungo pije 67% Niemców, a kawę w dużym kubku pije 76% Polaków i 58% Szwedów. Europejczycy chętnie sięgają po kawę nie tylko podczas śniadania. Ulubiona filiżanka espresso i lungo towarzyszy Francuzom i Hiszpanom w ciągu całego dnia, podczas, gdy mieszkańcy innych krajów wybierają w tym samym czasie ten napój w dużym kubku (200 ml). „Niezależnie od kraju, koneserzy najwyższej jakości kawy doceniają intensywny charakter kawy w dużej filiżance. Specjalnie dla nich Nespresso stworzyła bogatą ofertę kaw lungo, których intensywny aromat pozwala delektować się smakiem doskonałej kawy nieco dłużej niż zwykle, niezależnie od pory dnia i nastroju” – dodaje Joanna Turczyk.
Sposób picia kawy to obecnie element naszego stylu życia. To, jaką kawę pijemy, w jaki sposób ją parzymy oraz podajemy jest odzwierciedleniem nie tylko naszych indywidualnych upodobań estetycznych i smakowych, ale również tempa naszego życia. Niezależnie jednak od tego, istnieją pewne reguły parzenia i podawania kawy. Espresso serwujemy w małej, ogrzanej przed podaniem, filiżance o pojemności ok. 70 ml. Warto pamiętać, że wypełniamy ją tylko do połowy. Najlepiej, aby filiżanka była porcelanowa, w białym kolorze. Dlaczego akurat biała? Ponieważ kolor ten najlepiej podkreśla ciemny odcień kawowego naparu. Niedopuszczalne jest podawanie espresso w szklance, czy kubku. „Małą czarną” można pić zarówno z cukrem, jak i gorzką. Cappuccino to porcja aromatycznego espresso, ciepłego mleka oraz pianki, która może być posypana czekoladą, cynamonem, czy wiórkami kokosowymi. Kawę tę podajemy w większej, wysokiej, najlepiej jasnej i przezroczystej filiżance, ukazującej piękny koloryt napoju. Podobnie podajemy Cafe Latte, której proporcje stanowią 1/3 espresso i 2/3 spienionego mleka. Natomiast w ceramicznych szklankach podajemy kawę po irlandzku – mocne espresso z whisky oraz z bitą śmietaną, którą możemy posypać kakao, cynamonem, lub imbirem.
Z danych Nielsena wynika, że w okresie od października 2009 do września 2010 sprzedaż kawy wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej o 2,8% wartościowo, ale ilościowo spadła o 2,2%, a wartość całego rynku wyniosła blisko 3 mld zł. Wolumen sprzedaży w tym okresie wyniósł prawie 81,5 tys. kilogramów.
Największą popularnością spośród kaw cieszą się kawy palone mielone i w ziarnach, na które przypadło 73,8% rynku w ujęciu ilościowym. Daleko za nimi znalazły się kawy rozpuszczalne tradycyjne, które posiadają 14% rynku, a za nimi cappuccino z 6,2% oraz kawy 3w1, 2w1 i Ice Coffee. Podobnie przedstawia się sytuacja jeżeli chodzi o udziały wartościowe – najwięcej zarobiły kawy palone mielone i w ziarnach (51,9%). Pozostałym przypadło: 37,8% kawom rozpuszczalnym tradycyjnym, 5,9% kawie 3w1, 2w1 i Ice Coffee oraz 4,4% Cappuccino.
Kawy największą popularnością cieszą się w supermarketach – 35,7% sprzedaży w ujęciu wartościowym oraz w średnich sklepach spożywczych – 19,9%. Hipermarketom przypada 18,1%, a małym i dużym sklepom spożywczym odpowiednio 16,3% i 10%.
Rynek kaw Premium jest bardzo obiecujący. Cały czas się rozwija i ewoluuje, co więcej – w segmencie kaw ziarnistych wykształca się nawet grupa Super-Premium. Na rynku zaczynają pojawiać się kawy bardzo drogie, w ekskluzywnych opakowaniach. Kawy instant swoją grupę Premium tworzą z wielu gatunków i rodzajów mieszanek – od tradycyjnej kawy liofilizowanej do odmian: espresso, crema. Segment ten dynamicznie się rozwija – w ciągu ostatniego roku wzrósł o 100%. Wspierany jest mediowo przez większość producentów. Pojawia się w nim wiele nowości, które niejako wymusili na producentach coraz bardziej wymagający konsumenci.
„Kawy ziarniste Premium zajmują już 20% rynku kaw ziarnistych. Segment ten ciągle rośnie. Kawy te postrzegane są jako produkt ekskluzywny – kupują je przede wszystkim posiadacze ekspresów ciśnieniowych. Koneserom aromatycznej kawy przygotowanej z ziaren polecam naszą markę Premium. Kawy Global produkowane przez Mokate w pełni zasługują na miano kawy ekskluzywnej
– są skomponowane z doskonałej jakości ziaren Arabiki, odpowiednio wypalonych i zapakowanych w ekskluzywne opakowania” – mówi Katarzyna Mokrysz, Dyrektor ds. Marketingu Mokate Sp. z o.o. – „Zwolennikom nowości polecam kawę Mokate upalaną na włoski sposób – Mokate tostato all’Italiana w wersji Premium. Dzięki wyjątkowemu upalaniu ziarna naszej kawy mają ciemnobrązowy, prawie czarny kolor, a na ich powierzchni pojawia się delikatny kawowy olejek. Tak upalana kawa ma niepowtarzalny aromat i zdecydowany smak. Jej wyjątkowe opakowania wykonane z zastosowanej zaawansowanej technologii druku sprawiają, że kawy te zdecydowanie wyróżniają się na półce.”
Katarzyna Mokrysz podkreśla, że to wzrost tempa życia powoduje, że klienci stają się coraz bardziej wymagający wobec producentów kawy – oczekują nowości, kaw wyjątkowych, czy wręcz o egzotycznych smakach. Wzrastają również wymagania wobec segmentu Premium – zaczyna się liczyć łatwość w przygotowaniu kawy, dostępność towaru w sklepach. Koneserzy poszukują kaw wyjątkowych, które poznali w innych krajach. Oczekują, że również w Polsce kupią odpowiedni produkt.
„Pojawia się grupa konsumentów, którzy szukają kaw ziarnistych z najwyższej półki – powstaje segment Super-Premium. Dzięki nim zachowamy, mam nadzieję, rytuał samodzielnego przygotowywania kawy z ziaren. Relaks i przyjemność, jaką daje nam przygotowanie naszego ulubionego napoju w domu, docenia coraz większa grupa konsumentów” – podkreśla Katarzyna Mokrysz.
Joanna Turczyk zaznacza, że w segmencie kaw Premium efekt kryzysu gospodarczego jest spłaszczony, ponieważ – po pierwsze rynek ten jest niszowy i nienasycony, a po drugie – jego grupa docelowa nie jest tak bardzo narażona na kryzys.
Dlatego warto w ofercie sklepu posiadać również kawy Premium. A zwłaszcza przed zbliżającymi się Świętami Bożego Narodzenia – kawa z wyższej półki jest znakomitym prezentem dla rodziny i przyjaciół.
