„Woda ma kluczowe znaczenie dla poprawnego funkcjonowania fizycznego i psychicznego człowieka" - mówi Joanna Ulanowska, Dyrektor Marketingu Nestle Waters Polska - „Nasz organizm potrzebuje odpowiedniego nawodnienia - w celu utrzymania właściwego poziomu nawodnienia w organizmie potrzebujemy ok. 2,0-2,5 litra wody dziennie. Nie wystarczy jednak zadbać o odpowiednią ilość wody - trzeba mieć również na uwadze jej jakość. Dlatego też należy wybierać wody mineralne, gdyż spełniają one najbardziej rygorystyczne wymagania. Pierwotnie czyste pod względem chemicznym i mikrobiologicznym, pochodzą z udokumentowanych, podziemnych źródeł wód podskórnych. Charakteryzują się stałym składem mineralnym oraz właściwościami mającymi znaczenie fizjologiczne, dzięki czemu korzystnie wpływają na zdrowie".
„Konsumenci doceniają zalety wody, gdyż w przeciwieństwie do innych napojów, doskonale gasi ona pragnienie i nawadnia organizm, jest też postrzegana jako jeden z najważniejszych elementów diety" - zaznacza Łukasz Szkutnik - Kierownik ds. Rozwoju Kategorii Żywiec Zdrój S.A. - „Niewątpliwie ogromną wartością wody butelkowanej jest to, że pochodząc z podziemnych złóż, dobrze izolowanych od czynników zewnętrznych, zachowuje swą pierwotną czystość i stanowi doskonałą alternatywę dla często nie najlepszej jakościowo wody wodociągowej".
„Woda pełni ważne funkcje - przede wszystkim reguluje w organizmie ciepłotę ciała, odgrywa podstawową rolę w procesach trawienia i wydalania produktów przemiany materii, działa jako „ciecz smarująca" stawy i gałki oczne, a przede wszystkim odpowiada za równowagę pracy całego organizmu. Ciało człowieka zawiera ok. 70% wody. Organizm zdrowego człowieka w ciągu doby wydala 2-3 litry wody, głównie poprzez nerki i skórę i tyle samo powinien jej przyjmować" - mówi Michał Gil, Specjalista ds. badań marketingowych, Jurajska Spółdzielnia Pracy. - „Przy zakupie wody należy zwrócić uwagę na skład i stopień mineralizacji. Woda powinna mieć określoną czystość, korzystny dla zdrowia skład chemiczny oraz odpowiednie ilości składników mineralnych. Spożywane w dużej ilości wody niskozmineralizowane mogą wypłukiwać składniki mineralne z organizamu, natomiast picie wód o wysokiej mineralizacji powinno być konsultowane z lekarzem. Powinniśmy kupować wodę mineralną ponieważ jest to najlepsze połączenie naturalności, orzeźwienia i sposobu na ugaszenie pragnienia".
„Odpowiednie nawodnienie organizmu jest bardzo ważne na każdym etapie naszego życia - woda jest nieodzownym elementem naszego funkcjonowania" - dodaje Edyta Bach, PR Manager Hoop - „Woda przede wszystkim gasi pragnienie, jest niskokaloryczna i pozwala zachować odpowiednią równowagę wodną organizmu, od której zależy nasz stan zdrowia i samopoczucie. Poprawia także wygląd skóry i wspomaga odchudzanie".
W PRL-u wodę (gazowaną) sprzedawano w szklankach - musztardówkach z saturatorów albo w szklanych butelkach z naklejką „Woda sodowa". Prawdziwa rewolucja nastąpiła w latach 90., kiedy w sklepach pojawiła się woda w plastikowych butelkach, także niegazowana. Od tamtego czasu sprzedaż wody butelkowanej stale rośnie.
„Polacy przekonywali się do picia wody stopniowo" - mówi Iwona Jacaszek, Dyrektor ds. Korporacyjnych Coca-Cola HBC Polska - „W roku 1993 statystyczny Polak wypijał w ciągu roku zaledwie 15 litrów wody. W 2005 roku wypił już ok. 40 litrów, przy czym 55% stanowiła woda niegazowana. Polacy wciąż piją mniej wody od konsumentów z innych krajów Unii Europejskiej. W 2007 roku według danych Canadean spożycie na głowę w Polsce wyniosło 62 litry, a średnia w całej Unii Europejskiej - 107 litrów. Dla porównania Czesi spożywają średnio 87 l, Hiszpanie 137 l, a Włosi aż 198 l wody na głowę. Te cyfry świadczą o tym, iż niewątpliwie woda staje się elementem codziennej diety Polaków, aczkolwiek daleko nam jeszcze do spożycia przeciętnego Europejczyka".
To, jaką wodę pijemy nie jest obojętne dla zdrowia. Skład i ich rodzaj bywa bowiem różny. Niestety, wiedza na temat wody butelkowanej jest w Polsce znikoma. Nie znamy jej klasyfikacji, nie odróżniamy wody źródlanej od mineralnej. Wybieramy wodę, której nazwa kojarzy się z nieskażoną przyrodą, potokami górskimi. Jednak woda tak jak pożywienie powinna dostarczać organizmowi składników odżywczych. Woda źródlana dostarcza ich w niewielkim stopniu, bogata w minerały jest natomiast woda mineralna.
„Woda wodzie nie jest równa, a jej wartość zdrowotna zależy od poziomu jej czystości i zawartości składników mineralnych" -mówi Tadeusz Wojtaszek, Ekspert ds. wód mineralnych. - „Powszechnie wiadomo, że woda nie powinna zawierać zanieczyszczeń chemicznych i bakteriologicznych, które mogłyby spowodować groźne dla zdrowia skutki, ale mniejszą wagę przywiązuje się do jej składu mineralnego, który ma ogromne znaczenie dla jej funkcji zdrowotnych. Zasadniczy wpływ na funkcje zdrowotne wody ma jej skład mineralny i od niego zależy, jakie woda może przynosić korzyści dla zdrowia. Temu zagadnieniu trzeba poświęcić nieco więcej uwagi, bowiem narosło wokół tego wiele mitów i nieporozumień. Woda w zależności od składu chemicznego może pełnić funkcje wody leczniczej, profilaktyczno-zdrowotnej, wody do gaszenia pragnienia lub wody do przyrządzania napojów i posiłków".
Termin „wody butelkowane" (przez konsumentów potocznie nazywane mineralnymi) obejmuje różne gatunki wód. Na polskim rynku są cztery główne kategorie wód butelkowanych:
wody mineralne - zawierające co najmniej 1000 mg składników mineralnych w litrze, przy zawartości sodu nie przekraczającej 20 mg, one z kolei dzielą się na średniozmineraliowane (500-1500 mg/l) i wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l);
wody źródlane - pochodzące ze źródła, ale zawierające mniej składników mineralnych;
wody stołowe - uzdatniane do spożycia oraz sztucznie nasycane minerałami;
wody lecznicze - nie nadające się do popijania bez kontroli lekarza (zawarte w nich minerały można przedawkować).
Rynek wody podzielić można także na wody niesmakowe oraz aromatyzowane, a także na gazowane i niezawierające dwutlenku węgla.
„O pozytywnym wpływie wody na organizm człowieka nie trzeba dziś już nikogo przekonywać" - stwierdza Leszek Rodak, Dyrektor Generalny, „Polskie Zdroje Sp. z o.o." S.K.A. - „Wody mineralne powinny na stałe zagościć w naszych domach, niezależnie od pory roku. Dostarczają naszemu organizmowi niezbędnych pierwiastków, takich jak: magnez, wapń, sód, żelazo, siarczany i fosfor. Dzięki wodzie mineralnej, możemy nie tylko dbać o urodę, ale przede wszystkim - o swoje zdrowie".
Wody mineralne
Wody mineralne to najcenniejsze z wód butelkowanych. Są to wody posiadające składniki mineralne w ilościach, które mają znaczenie odżywcze lub fizjologiczne dla organizmu człowieka. Ya wody mineralne uznaje się te o mineralizacji powyżej 500 mg/l.
Wody wysokozmineralizowane są to wody zawierające składniki mineralne w granicach od 1500 mg/l do 4000 mg/l. Pełnią one funkcje wód profilaktyczno-zdrowotnych. Zawierając znaczne ilości składników mineralnych, uzupełniają ich niedobory w organizmie. Składniki mineralne odgrywają bardzo ważną rolę w procesach metabolicznych, a ich brak powoduje różne choroby i schorzenia. Uzupełnianie tych składników poprzez picie wód mineralnych jest jedną z najlepszych form dostarczania ich organizmowi człowieka.
Wody średniozmineralizowane są to wody o mineralizacji od 500 do 1500 mg/l. Ich pozytywną cechą jest to, że posiadając pewne ilości składników mineralnych, nie wypłukują ich z organizmu. Dlatego można je pić w dowolnej ilości w celu gaszenia pragnienia, bo nie naruszają równowagi elektrolitycznej w organizmie. Posiadając niewielką ilość soli mineralnych są smaczniejsze od zwykłych wód źródlanych.
Dobra woda mineralna powinna zawierać odpowiednią ilość co najmniej jednego składnika mineralnego działającego pozytywnie na organizm człowieka, pokrywającą w jednym litrze co najmniej 15% dawki dziennego zapotrzebowania. Do takich składników należą: magnez, wapń, sód, chlorki, wodorowęglany, siarczany, jod, fluor, żelazo oraz dwutlenek węgla.
Najważniejszym jest magnez, którego dzienne zapotrzebowanie wynosi 300 mg. Aby go uzupełnić powinno się pić wody zawierające go co najmniej 50 mg/litr. Wody z Beskidu Sądeckiego, zwłaszcza z rejonu Muszyny i Piwnicznej, z Doliny Kłodzkiej oraz z Kujaw zawierają w jednym litrze 100-200 mg magnezu. Równie ważny jest wapń, którego dzienne zapotrzebowanie wynosi od 800 do 1200 mg. Aby go uzupełnić należy pić wody zawierające wapń w ilości co najmniej 150 mg/litr.
Osoby cierpiące na nadciśnienie, cukrzycę albo na choroby serca, powinny wystrzegać się wody z dużą zawartością sodu.
Najbezpieczniejsze i najlepiej nadające się do ugaszenia pragnienia są wody średniozmineralizowane oraz wody o niskiej mineralizacji z małą zawartością sodu. Dzięki umiarkowanej zwartości soli mineralnych są one smaczne, można je pić w dowolnej ilości bo nie wypłukują z organizmu składników mineralnych i nie naruszają dzięki ich bilansu w organizmie.
Wody żródlane
Woda źródlana to nie zawsze woda wydobywająca się z naturalnego źródła. Dla celów produkcji przemysłowej wodę czerpie się z podziemnych warstw wodonośnych za pomocą głębokich odwiertów. Jeżeli woda ta jest odpowiedniej jakości, sprzedaje się ją pod nazwą „woda źródlana".
„Wody źródlane są to wody o mineralizacji poniżej 500 mg na litr. Nie należy ich mylić z wodami mineralnymi, bo chociaż na etykietach często mają wypisane składniki mineralne, to jest ich tak mało, że nie mają żadnego znaczenia dla organizmu człowieka" - mówi Tadeusz Wojtaszek, Ekspert ds. wód mineralnych - „Takie wody są alternatywą, dla nie zawsze dobrych wód wodociągowych i powinno się ich używać przede wszystkim do użytku domowego - gotowania potraw, zwłaszcza do przygotowywania posiłków dla niemowląt, parzenia kawy, herbaty i ziół, rozcieńczania koncentratów soków i syropów. Takie wody można pić w niewielkich ilościach w celu ugaszenia pragnienia, ale picie ich w większej ilości może być niekorzystne dla zdrowia, bo wypłukują z organizmu składniki mineralne".
Pojecie „woda źródlana" zostało wprowadzone do polskich przepisów rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 8 lipca 1997 roku. Według tego rozporządzenia naturalną wodą źródlaną jest woda niskozmineralizowana, pochodząca ze złoża podziemnego o udokumentowanych zasobach, pierwotnie czysta, której skład chemiczny i właściwości mogą podlegać niewielkim wahaniom uwarunkowanym geologicznie, a woda do jej produkcji może być wydobywana kilkoma ujęciami ze złoża podziemnego.
Woda źródlana jest jednym z najpopularniejszych towarów w sklepach spożywczych, jest synonimem czystej wody.
Wody stołowe
Wody stołowe to wody źródlane wzbogacone w minerały, można dodawać do nich składniki korzystne dla każdego człowieka i dlatego można je pić bez żadnych ograniczeń.
Woda stołowa zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych może być produkowana tylko z naturalnej wody źródlanej poprzez dodanie do niej naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych zawierających jeden lub więcej składników mających znaczenie fizjologiczne, takich jak: sód, magnez, wapń, chlorki, siarczany, czy też wodorowęglany.
Najczęściej wody takie są wzbogacone w magnez i wapń, w optymalną ilość tych pierwiastków, czyli 100 mg/l magnezu i 200 mg/l wapnia.
Wody lecznicze
Butelkowane wody lecznicze to wody o specyficznym składzie mineralnym, zawierające w większości duże ilości składników mineralnych, nawet do 24000 mg/l, które mają działanie farmakodynamiczne i stosowane są z polecenia lekarza tak jak każde inne lekarstwo.
Bardzo istotna jest więc świadomość konsumentów, że takie wody powinny być stosowane według zaleceń lekarzy, jako przedłużenie kuracji uzdrowiskowej.
Wody smakowe
Wody smakowe nie są tak zdrowe jak wody naturalne - zawierają dużo konserwantów, utleniaczy oraz przede wszystkim cukier. Nie posiadają także wystarczającej ilości składników mineralnych. Co prawda wody smakowe powstają na bazie wód mineralnych, nafaszerowane są jednak środkami słodzącymi, sztucznymi barwnikami, regulatorami kwasowości i konserwantami. Jeśli chodzi o kaloryczność - w 1,5 litrowej butelce, może znajdować się nawet powyżej 200 kalorii.
Wody gazowane
Dwutlenek węgla ma przede wszystkim znaczenie smakowe, drażniąc kubki smakowe, sprawia wrażenie orzeźwienia i przez to woda jest smaczniejsza. Nie ma przeciwwskazań do picia wody z dwutlenkiem węgla, jedynie przy dolegliwościach gastrycznych woda gazowana może powodować dyskomfort. Wody gazowane, dzięki zawartości dwutlenku węgla są mniej narażone na rozwój bakterii - zawarty w nich CO2 ma działanie bakteriobójcze.
Wody gazowane dzielimy na - nisko gazowane (nasycone dwutlenkiem węgla do stężenia 1,5g/l), wody średnio gazowane (średnio nasycone dwutlenkiem węgla od 1,5 g/l do 4 g/l) oraz wysoko gazowane (wysoko nasycone dwutlenkiem węgla od 4 g/l do 6 g/l).
