W Polsce sprzedaje się rocznie blisko 33 tys. ton herbat za ponad 1,5 mld złotych. Powyżej wymienione segmenty herbat stanowią aż 35% wartości sprzedaży. Znaczący wpływ na tą dynamikę mają herbaty owocowe, których roczna sprzedaż w okresie od kwietnia 2007 do marca 2008 wzrosła o 20% w porównaniu do tego samego okresu w roku ubiegłym.
Jest to podyktowane stale rosnącym popytem herbat owocowych wśród konsumentów, który wynika ze wzrostu częstotliwości spożycia - coraz częściej są alternatywą dla herbat czarnych i kawy na codzień. Dlaczego? Dlatego, że wpisują się w obecny trend zdrowego stylu życia i wciąż zmieniających się upodobań smakowych konsumentów.
Do pakowanych herbat owocowych/aromatyzowanych najczęściej używa się czarnej bądź zielonej herbaty oraz granulatu lub płynu z aromatem. O jakości świadczy cena - im droższa tym prawdopodobnie lepsza użyta herbata i aromat. Często w mieszankach używane są suszone owoce, które nic nie wnoszą do smaku herbaty, tylko poprawiają jej wygląd. Dość często tylko same owoce są pakowane w torebce expressowej.
„Polskie firmy próbują polepszyć jakość swoich wyrobów poprzez dodawanie naturalnych soków, witamin lub ziół. Niektóre kraje, np. Chiny produkują herbaty naturalnie aromatyzowane z kwiatu jaśminu, róży, czy sweet flower. Produkcja ta jest droga i czasochłonna więc i herbaty te są drogie. W Europie jedyną naturalną herbatą aromatyzowaną naturalnie, jest herbatka z Malwy sudańskiej znanej także jako Hibiskus" - mówi Vijay Tyagi - kiper i znawca herbaty z firmy Julida Sp. z.o.o., która specjalizuje się w obrocie herbatą.
Polacy przywiązują też coraz większą wagę do produktów naturalnych, smacznych i wysokiej jakości. Mimo, że wciąż największym zamiłowaniem darzą klasyczną czarną herbatę ekspresową, to od kilku lat obserwujemy znaczny wzrost popularności innych rodzajów herbat: owocowych i aromatyzowanych owocami (+26% wart.), zielonych - zarówno czystych, jak i aromatyzowanych (+22% wart.) oraz mieszanek funkcjonalnych (+18% wart.). Polscy konsumenci stają się coraz bardziej wymagający jeśli chodzi o asortyment herbat i mimo niesłabnącej sympatii dla najpopularniejszej w Polsce aromatyzowanej herbaty - Earl Grey, wciąż poszukują nowych, ciekawych smaków.
„Dużą część portfolio herbat Irving stanowią herbaty aromatyzowane, zarówno o popularnych, jak i unikalnych mieszankach smakowych" - mówi Małgorzata Leszczyńska, marketing manager marki Irving, Dla poszukujących orzeźwienia i owocowej soczystości przygotowaliśmy herbaty czarne z kawałkami owoców oraz dodatkiem soków owocowych (ok. 40%) - Malinowa Polana, Cytrynowy Gaj, Porzeczkowy Ogród i Owocowy Las. Dla smakoszy mamy mieszanki herbat, owoców i przypraw, dostępne w trzech kompozycjach smakowych - koktajle herbaciane Irving Tea Cocktails Poziomkowy z nutą Wanilii, Tropikalny z nutą Mięty, Cytrusowy z nutą Imbiru. Dla miłośników orientalnych klimatów polecamy Irving Oriental Gardens - aromatyczne herbaty z płatkami kwiatów: Czarna z płatkami róży i bławatka, Zielona z płatkami jaśminu i kwiatu pomarańczy, Biała z płatkami róży i nagietka.
„Wyróżniające dla wszystkich herbat aromatyzowanych Irving są bogate bukiety smaków i zastosowanie wysokiej jakości naturalnych aromatów, które w pełni oddają smaki owoców. Ponadto dla uzyskania naturalnego efektu dodajemy kapsułkowane soki owocowe i kawałki owoców. Nie mamy wątpliwości, że tak przygotowane mieszanki są w stanie zaspokoić nawet najbardziej wyrafinowane gusta konsumentów" - mówi Małgorzata Leszczyńska.
Herbata to nie susz
Najlepsze herbaty aromatyzowane komponują doświadczeni kiperzy, którzy potrafią dobrać herbaty z konkretnego źródła i takiej charakterystyce, która najlepiej będzie pasowała do zaplanowanego aromatu.
Chodzi o odnalezienie idealnej równowagi pomiędzy charakterem herbaty a dodanym do niej aromatem owocowym lub korzennym. W takiej kompozycji powinna być wyczuwalna przede wszystkim herbata. Zadaniem nuty aromatycznej jest tylko urozmaicić klasyczny napar, nadać mu np. cytrusowy, albo lekko słodki posmak.
„Herbaty aromatyzowane Dilmah to kompozycje autorstwa jednego z najbardziej doświadczonych kiperów na świecie - Merrilla J. Fernando. Przygotowanie tego typu herbat wymaga mistrzostwa - nie wystarczy użyć jakiejkolwiek herbaty, a już na pewno nie herbaty niskiej jakości, zwietrzałej (wtedy wyczuwalny jest tylko dodany aromat, a smak herbaty znika)" - mówi Tomasz Witomski, Prezes Gourmet Foods Sp. z o.o. (marka Dilmah).
Należy pamiętać, że osoby poszukujące herbaty, są zainteresowane smakiem herbaty, a nie suszu owocowego - w przeciwnym razie kupiliby susz. Herbata aromatyzowana jest więc zupełnie innym produktem niż susz owocowy, który nie ma z herbatą nic wspólnego, a tylko przez pomyłkę, siłą przyzwyczajenia nazywany „herbatką" (chyba tylko dlatego, że opakowanie jest podobne i podobnie się go zaparza).
„Herbata to napój powstały z liści krzewu o nazwie Camelia sinensis. Jeśli napar ziołowy lub susz owocowy określamy tym mianem, to niestety wprowadzamy konsumentów w błąd. Zdarza się, że w sklepach herbata aromatyzowana ustawiana jest na półce tuż obok naparów owocowych i ziołowych. Nieświadomy i nieuważny klient dokonuje często wyboru spośród produktów różnych kategorii, co może prowadzić do rozczarowań - zainteresowany suszem owocowym, rozczaruje się, kupując herbatę aromatyzowaną, natomiast zainteresowany herbatą, rozczaruje się suszem. Dla wygody klientów i w imię porządku asortymentowego na półkach sklepowych, warto rozróżniać herbatę od naparów ziołowych i owocowych w taki sposób, by klienci nie mogli się pomylić i z łatwością odróżnić herbatę od nie-herbaty" - wyjaśnia Tomasz Witomski.
Konsumenci poszukując nowych doznań smakowych, coraz częściej poszukują herbaty odpowiedniej do pory dnia, okazji oraz jedzenia, jakie przygotowują. Herbaty aromatyzowane dają takie możliwości. Poza tym tego rodzaju herbaty coraz częściej wykorzystywane są do przygotowywania naturalnych, zdrowych, pozbawionych cukru i niekalorycznych herbat mrożonych - wystarczy tylko przelać napar do szklanki z lodem, aby natychmiast otrzymać mrożoną herbatę o aromacie np. brzoskwini. Popularne są zarówno „swojskie", dobrze znane aromaty jabłka, gruszki, maliny, czy truskawki, jak też te bardziej egzotyczne - ananasa, lychee, kardamonu, imbiru.
„Herbaty aromatyzowane oferowane w szerokim asortymencie 27 rodzajów tego typu produktów Dilmah, to propozycja urozmaicenia smaku i aromatu klasycznej czarnej herbaty dla tych, którzy takiego urozmaicenia potrzebują" - mówi Tomasz Witomski
Herbaty owocowe, aromatyzowane, czy funkcjonalne
Miłośnicy owoców mogą sięgnąć po susze owocowe, koneserzy smaku po herbaty aromatyzowane, a poszukujący aspektów zdrowotnych chętnie spróbują herbatek funkcjonalnych. Każdy więc znajdzie coś dla siebie w szerokiej ofercie firm.
„Na fali mody na wellness producenci zaczęli tworzyć specjalne kompozycje herbaciane, których spożywanie ma przynosić określone efekty - na przykład nasza „Dieta Fit System Max", która wspomaga odchudzanie" - mówi Sylwia Mokrzysz, pełnomocnik firmy „Mokate SA".
„Mając na uwadze prozdrowotne trendy w naszym stylu życia i odżywianiu, firma ZAS-POL oferuje tylko naturalne herbaty, najczęściej bez dodatków smakowych - zarówno herbaty czarne pochodzące z różnych rejonów, jak też herbaty zielone i czerwone (pu-erh)" - mówi Ewa Goślicka z firmy „ZAS-POL" Sp. z o.o. Do niektórych produktów firma stosuje dodatek aromatu, są to jednak najczęściej aromaty naturalne, ewentualnie identyczne z naturalnymi. Stąd w ofercie występują głównie herbaty o smakach cytrusowych jak ZAS GREEN Cytrynowa , ZASTEA Cytrynowa , ZASTEA Earl-Grey, FITNESS TEA Active, ZAS-Pu-Erh Cytrynowa i EarlGrey. W mniejszym zakresie herbaty o smaku opuncji figowej oraz truskawki i maliny, stosowane głównie do herbat zielonych takich jak: ZAS Zielona Fantazja, ZASTEA Opuncja Figowa, FITNESS TEA Relax.
Szeroką ofertą może się pochwalić firma Herbapol Lublin. Na przykład herbaty owocowo-ziołowe wprowadzone zostały na rynek pod koniec ubiegłego roku. Nowe herbaty powstały z myślą o tych, którzy wybierają różne smaki w zależności od pory dnia, okazji czy nastroju. W skład nowej serii wchodzi 15 różnych wariantów smakowych: siedem owocowych, trzy ziołowe oraz pięć zielonych. Znajdują się wśród nich klasyczne smaki, jak: Malina, Malina z dziką różą, Malina z żurawiną, Mięta, Melisa, Rumianek, herbata Zielona (liściasta oraz w saszetkach); poprzez znane już: Zielona o smaku opuncji figowej, Zielona o smaku cytrynowym, Zielona z miętą; po zupełnie nowe, oryginalne smaki: Cytryna z miętą, Jabłko z gruszką, Owoce lasu oraz Owoce sadu. Herbaty Herbapol zyskują coraz większe uznanie konsumentów, o czy świadczą rosnące udziały tych produktów w rynku.
Nowe herbaty funkcjonalne wprowadzane są sukcesywnie na rynek od kwietnia br. Obecnie seria liczy 4 pozycje, są to herbaty: Pobudzenie, Wyciszenie, Trawienie i Nastrój.
„Seria herbat funkcjonalnych to odpowiedź na codzienne problemy konsumentów wywołane tempem współczesnego życia: zaburzeniami funkcjonowania przewodu pokarmowego, brakiem dobrego samopoczucia, stresem, pośpiechem, osłabieniem czy problemami z wyciszeniem przed snem" - mówi Jacek Sim, rzecznik prasowy Herbapol Lublin S.A.. Dodaje, że Herbapol jest największym producentem herbat „non black". „W roku 2007 zajęliśmy pozycję lidera z wartościowym udziałem w rynku na poziomie 23,4% (z rynkiem aptecznym). Główne marki Herbapol w kategorii herbat „non black" to: System SlimFigura, Herbaciany ogród, nowe herbaty Herbapol, Zielnik Polski oraz wprowadzane od kwietnia nowe herbaty funkcjonalne" - dodaje Jacek Sim.
Firma Bio-Active oferuje szeroki asortyment herbat, ziół oraz specjalne mieszanki herbaciano-ziołowo-owocowe z dodatkiem ekstraktów z roślin prozdrowotnych, nazywane herbatkami funkcjonalnymi. Znajdujemy wśród nich np. Bio-Power o smaku owoców cytrusowych, Kardiorytm o smaku jabłkowym, Max Vital o smaku wiśni, czy serię pysznych herbatek La Karnita, które wspomagają odchudzanie, a także pomagają dbać o urodę i zdrowie.
W skład oferty wchodzi również seria herbatek owocowych z sokiem Magic Fruits, dostępne w 3 smakach: grejpfrut z sokiem, malina z sokiem i owoce lasu z sokiem. Co ciekawe, zawierają one ekstrakt skrzypu polnego, odżywiający skórę, paznokcie i włosy.
„Owoce wchodzące w skład herbat są naturalnym źródłem witamin: A, C, B1, B2, soli mineralnych i mikroelementów, które to, zbogacają codzienną dietę w niezbędne składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju organizmu. Niestety na rynku wiele produktów nazywanych „herbatami owocowymi", a to po prostu herbata czarna nasycona tylko i wyłącznie aromatem owoców, która nie posiada tych właściwości i nie ma nic wspólnego np. z produktami naszej marki. Dlatego też od początku naszej działalności, staramy się jak najszerszej grupie konsumentów uzmysłowić tę jakże istotną różnicę i nie dopuścić do porównywania herbat owocowych Teekanne do herbat czarnych aromatyzowanych, będących na polskim rynku. Jest to trudne zadanie, ale dzięki wprowadzaniu przez naszą firmę nowości na rynek, ciągłej pracy nad innowacyjnością naszych produktów, jesteśmy przekonani, że ta świadomość polskiego konsumenta będzie z roku na rok coraz większa" - mówi Maciej Rymski, national key account manager, Teekanne Polska Sp. z o.o. W ofercie firmy możemy znaleźć np. Multivitamin - aromatyzowaną mieszankę owocową o smaku jagód, wzbogaconą wapniem i 10 witaminami pokrywającymi dzienne zapotrzebowanie na witaminy, a także Strawberry Sunrise, który cechuje smak świeżych, truskawek i który doskonale smakuje podawany zarówno na zimno jak i na gorąco.
Także pod marką „Czas na Herbatę" znajdziemy zarówno herbaty owocowe, jak i aromatyzowane herbaty czarne, czerwone i zielone z owocowymi dodatkami. Wszystkie znalazły swoją grupę odbiorców i cieszą się popularnością wśród klientów. Z produktów owocowych marka „Czas na Herbatę" proponuje między innymi wyjątkowe susze, które po przygotowaniu naparu można zjeść, ponieważ składają się tylko i wyłącznie z kawałeczków owoców, nie zawierają żadnych nienaturalnych dodatków ani składników. Są to herbaty Sung, Tang i Szang. Każda z nich skomponowana została z różnych rodzajów owoców. Po zalaniu wrzątkiem tworzą one mocno owocowy napar zaś na tafli naparu i dnie kubeczka osadzają się kawałki owoców zmieniające herbatę w naturalny owocowy deser.
Ściśle związana z pozytywnym trendem rozwoju kategorii herbat owocowych jest marka Vitax - ceniona przez konsumentów i partnerów handlowych za innowacyjność i wyjątkową jakość oferowanych produktów. „Nowa linia Vitax „Owocowa Rodzina" to kolejny krok do popularyzacji herbat owocowych. Kluczowym czynnikiem sukcesu nowej linii jest atrakcyjna, rekomendowana cena na półce 2,99 zł i asortyment herbat wybrany z najbardziej znanych i lubianych przez konsumentów polskich owoców jak malina czy dzika róża" - mówi Agnieszka Szurała, brand manager Premium Foods Sp. z o.o.
„Konsument segmentu herbat owocowych ma inne oczekiwania niż konsument herbaty czarnej. Jest on bardziej wymagający i szuka produktów dopasowanych do swoich indywidualnych preferencji smakowych. Ponadto, oczekuję od producentów nowych i zarazem innowacyjnych smaków" - mówi Agnieszka Szurała i dodaje, że oferowany przez Vitax szeroki wachlarz produktów jest odzwierciedleniem potrzeb i gustów polskich konsumentów. Potwierdzeniem innowacyjności marki Vitax są smakowe połączenia owoców oraz owoców z ziołami np.: Żurawina z maliną, Malina z jeżyną, Melisa z gruszką.
„Najważniejsza zmiana, jaka dokonała się w ostatnim czasie w świadomości konsumentów, to zaprzestanie traktowania herbaty jako zwykłego napoju podawanego do posiłku. Herbata stała się symbolem gościnności i dobrego, towarzyskiego smaku. Polacy piją herbatę również dla przyjemności i zdrowia. Poszukują wyjątkowych smaków i zapachów" - mówi Sylwia Mokrysz, pełnomocnik firmy „Mokate SA".
Na fali mody na wellness producenci zaczęli tworzyć też specjalne kompozycje herbaciane, których spożywanie ma przynosić określone efekty - na przykład nasza „Dieta Fit System Max" wspomaga odchudzanie - dodaje Sylwia Mokrzysz.
Ogólnie w świecie w tej chwili herbaty aromatyzowane i owocowe są jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się segmentów na rynku herbacianym. W krajach takich jak Wietnam i Chiny, gdzie od wieków pije się herbaty zielone - coraz bardziej popularne stają się właśnie herbaty aromatyzowane. W krajach latynoamerykańskich tendencje są podobne. Po kawie, właśnie aromatyzowane herbaty są najpopularniejszym napojem. W Ekwadorze, gdzie nikt nie pił kiedyś herbaty, ten rynek się rozwija w tempie 25% rocznie. „Największym sukcesem tego segmentu w Polsce jest fakt, że młodzież zaczęła pić herbatę" - zaznacza Vijay Tyagi.
Podsumowując, wśród polskich konsumentów coraz większą popularnością cieszą się herbaty owocowe i aromatyzowane, które są pite dla przyjemności i zdrowia zarówno przez dorosłych jak i dzieci. Dowodzi tego wzrastająca z roku na rok sprzedaż tego segmentu.
Anna Sylwiak
