Kategorie produktów

Coraz bliżej święta – oferta must have

Czwartek, 14 listopada 2024 HURT & DETAL Nr 11/225. Listopad 2024
Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami. Dlatego to ostatni moment, aby pomyśleć nad odpowiednim zatowarowaniem sklepów – tak, aby klient mógł znaleźć na półkach wszystko, czego potrzebuje do przygotowania świątecznych, smakowitych potraw. O jakich produktach nie mogą więc zapomnieć detaliści zaopatrując sklepy na święta Bożego Narodzenia?
Polacy słyną ze swojej gościnności i nie inaczej jest w święta – bożonarodzeniowe stoły pełne są zarówno tradycyjnych, jak i nieco bardziej nowoczesnych potraw, takich jak karp, barszcz, śledzie, sałatki, różnego rodzaju mięsa czy wytrawne babeczki. Do przyrządzenia wszystkich tych smakołyków niezbędne są odpowiednie produkty, dlatego zakupowe koszyki w okresie bożonarodzeniowym są jednymi z największych w roku. Niezbędnym elementem świątecznej wieczerzy są także napoje, które przed świętami dostępne są w dużej liczbie wariantów.

Przedświąteczne zakupy w wykonaniu Polaków

Przedświąteczne zakupy wiążą się z dużymi wydatkami. Tezę tę potwierdza raport opracowany przez Związek Banków Polskich „Świąteczny Portfel Polaków 2023”. Wynika z niego, że statystyczny Polak planował wydać na zakupy bożonarodzeniowe średnio 1490 zł.

Na ostatnią chwilę czy z wyprzedzeniem – jak Polacy robią zakupy? Odpowiedzi na to pytanie udziela raport sporządzony przez CBRE Polska „Przedświąteczne zakupy Polaków 2023”. Wynika z niego, że 36% krajanów rozpoczyna poszukiwanie świątecznych prezentów już w ostatnich dniach listopada. „Polacy, starając się uniknąć przedświątecznego chaosu, coraz częściej zaczynają planować swoje zakupy z wyprzedzeniem. Wielu z nich decyduje się na stworzenie listy prezentów i artykułów, które muszą zakupić" – czytamy w raporcie.

Świąteczna atmosfera i przytulny klimat to coś, co zachęca do wybrania konkretnego sklepu. Polacy w tym wyjątkowym okresie, odwiedzając placówkę handlową, chcą poczuć magię świąt. Z tego powodu pięknie ozdobiona witryna sklepowa i ekspozycja produktów w świątecznych opakowaniach może zadecydować o wyborze przez konsumenta konkretnego sklepu.

Świąteczne specjały

Wiele potraw jednoznacznie kojarzy się ze świętami Bożego Narodzenia. Można do nich zaliczyć smażonego karpia, śledzie w różnym wydaniu czy barszcz z uszkami. Z badania przeprowadzonego w 2022 roku przez SW Research wynika, że zdaniem Polaków na wigilijnym stole nie może zabraknąć barszczu z uszkami/krokietem (37,3% odpowiedzi), karpia (31,4% respondentów) oraz pierogów (29,6% ankietowanych).

Poza tymi potrawami na święta Bożego Narodzenia przygotowywane są takie dania, jak ryba po grecku, kapusta z grochem, bigos, sałatka jarzynowa oraz różne rodzaje mięs. Badania potwierdzają też tezę, że karp jest najpopularniejszym świątecznym wyborem wśród ryb – 62,2% Polaków twierdzi, że nie może go zabraknąć podczas kolacji wigilijnej.

O ile podczas wieczerzy wigilijnej na stołach króluje karp i inne ryby pod wieloma postaciami, o tyle kolejnym dniom świąt towarzyszą najróżniejsze mięsa. Można śmiało stwierdzić, że Polacy lubią różne jego gatunki, co potwierdza raport przygotowany przez Strategy&1.

Wynika z niego, że mięso stanowi istotny element codziennej diety Polaków, jednak jego konsumpcja wzrasta podczas różnych sezonowych okazji, do których zaliczają się święta Bożego Narodzenia. Z ogólnopolskiego badania Kantar Polska i Grupy BLIX, przeprowadzonego na próbie blisko 1,8 tys. konsumentów wynika, że Polacy jedzą mięso nawet 6 razy w tygodniu – aż 33% osób spożywających mięso deklaruje, że sięga po nie 4-6 razy w tygodniu, a 38% przyznaje, że jada je średnio 2-3 razy w tygodniu. Zaledwie 10% Polaków oświadcza, że w ogóle nie spożywa mięsa.

Jak już zostało wspomniane, konsumpcja mięsa wzrasta w związku z różnymi okazjami, co potwierdza tezę, że jego obecność jest silnie zakorzeniona w tradycji naszego narodu. Podczas przeprowadzonych badań konsumenci wskazywali różne sytuacje, podczas których najczęściej spożywają mięso. Okazuje się, że najwięcej ankietowanych robi to podczas świąt. Polacy głównie wybierają drób (78% odpowiedzi) oraz wieprzowinę (40% badanych). Na ryby i owoce morza wskazało 17% respondentów, natomiast na wołowinę 9%.

Okazuje się jednak, że o ile w codziennej diecie Polaków króluje drób i wieprzowina, o tyle wołowina traktowana jest jako mięso okazjonalne – przyrządzane właśnie na specjalne okoliczności, takie jak święta Bożego Narodzenia. Mięso jest kategorią, którą Polacy kupują tuż przed świętami – na ostatnią chwilę – a przy wyborze kierują się jego jakością i świeżością.

Do stołu podano

W polską tradycję wpisało się, że na wigilijnym stole powinno znaleźć się 12 potraw postnych. Natomiast zupełnie inne przysmaki serwowane są w kolejne dni świąt. Ogromna liczba dań sprawia, że Polacy w różny sposób podchodzą do kwestii ich przygotowania – jedni stawiają na samodzielne gotowanie, inni dzielą się obowiązkami z pozostałymi uczestnikami świąt, a jeszcze następni korzystają z opcji zakupienia gotowych dań świątecznych.

Z raportu przygotowanego przez SW Research wynika, że ponad połowa Polaków uważa, że świąteczne potrawy należy przygotować samodzielnie (58,8%). Z kolei nieco ponad 20% respondentów planowała kupić gotowe świąteczne potrawy bądź zamówić bożonarodzeniowy catering. Niecałe 21% Polaków po części zgadza się z obiema stronami. Przed świętami oferta sklepów dostosowana jest do potrzeb obu grup – zarówno tych, którzy decydują się wszystko przygotować samodzielnie, jak i osób planujących zakupić dania gotowe w mniejszej lub większej ilości.

Jeżeli chodzi o gotowe potrawy – chłodzone, mrożone oraz zupy mokre – to kanałem sprzedaży o największym znaczeniu wartościowym są dyskonty. Z danych CMR z 2023 roku wynika jednak, że w okresie świąt Bożego Narodzenia wzrasta wartość sprzedaży wymienionych kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Najbardziej zwiększoną sprzedaż można zaobserwować dla uszek oraz barszczu czerwonego czy zupy grzybowej – w okresie przedświątecznym kategorie te odnotowują kilkakrotnie wyższą wartość sprzedaży.

Przed świętami Bożego Narodzenia zwiększa się też zaopatrzenie w poszczególne kategorie. W sklepach małoformatowych do 300 mkw. dystrybucja uszek w ciągu roku – zwłaszcza mrożonych – utrzymuje się na poziomie około 20%, podczas gdy w okresie przedświątecznym wzrasta do 40%. Jeżeli chodzi o barszcz czerwony (zarówno ten w formie koncentratu, jak i w kartonie), to jego dostępność w sklepach małego formatu na przestrzeni roku wynosi 30%, jednak przed świętami Bożego Narodzenia wzrasta niemal dwukrotnie.

Coś do smażenia i coś do sałatek

Zarówno ci, którzy przygotowują świąteczne posiłki samodzielnie, jak i ci, którzy korzystają z gotowych produktów, potrzebują niezbędnika do ich kompletnego przyrządzenia – tłuszczu. Z danych CMR wynika, że w sierpniu 2023 roku cena oleju w sklepach małoformatowych do 300 mkw. oraz supermarketach wynosiła średnio 8,85 zł, czyli o 26% mniej niż rok wcześniej.

Polacy najchętniej wybierają olej rzepakowy, który stanowił aż 89% sprzedaży wszystkich opakowań w sklepach małoformatowych i supermarketach.

Niezastąpionym składnikiem zdecydowanej większości sałatek oraz królowej świąt – jarzynowej – jest majonez. Stanowi on także doskonały dodatek do faszerowanych jaj, ryby w galarecie czy innych, wytrawnych potraw. W okresie styczeń-wrzesień 2023 r. produkt ten zdecydowanie najczęściej kupowany był w dyskontach (48% udziałów wartości sprzedaży). Sklepy małoformatowe oraz hipermarkety w omawianym czasie wygenerowały łącznie 43% udziałów wartości sprzedaży.

Poza tym w 2023 roku wzrosła cena za opakowanie majonezu – w sklepach małoformatowych do 300 mkw. trzeba było za niego zapłacić średnio 9,39 zł, co daje podwyżkę o 27% w stosunku do poprzedniego roku. Z danych CMR wynika, że w omawianym okresie majonezy można było znaleźć w 9 na 10 sklepów małego formatu. Najchętniej wybieranymi markami były Winiary (45%), Kielecki (19%) oraz Mosso (9%).

Napoje na świątecznych stołach

Mimo że w okresie przedświątecznym uwaga gospodarzy skupia się głównie na przygotowaniu różnego rodzaju dań, to jednak nie można zapomnieć też o napojach. Na Wigilię tradycyjnie przyrządzany jest kompot z suszu, jednak oprócz niego na stołach pojawiają się różnego rodzaju napoje zarówno w wersji niegazowanej, jak i z gazem. Pomimo tego, że kategoria ta plasuje się w czołówce najczęściej kupowanych grup produktów, a największy pik sprzedażowy wody, soków i innego rodzaju płynów przypada na miesiące letnie, to jednak w czasie świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy również zauważalny jest wzrost sprzedaży kategorii. Z danych CMR wynika, że w okresie 19-25 grudnia 2022 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. napoje pojawiały się na 22% paragonów, z czego najczęstszym wyborem klientów były warianty gazowane typu cola (znajdujące się na blisko 6% paragonów).

„W ostatnich dniach przed świętami klienci częściej niż w zwykłych tygodniach sięgają po napoje gazowane, a także soki i napoje niegazowane, mniejsze udziały w sprzedaży mają natomiast wówczas napoje energetyzujące, herbaty mrożone czy napoje izotoniczne” – czytamy w raporcie opracowanym przez CMR. Przez cały rok, a zwłaszcza w okresie przedświątecznym, największym zainteresowaniem konsumentów cieszyły się produkty marki Coca-Cola w wersji oryginalnej (stanowiąc co trzeci napój gazowany nabywany w sklepach małoformatowych). Kolejne miejsce pod względem sprzedaży w okresie świątecznym zajmowała Pepsi w wersji standardowej (blisko 20% wszystkich opakowań napojów). Na następnych pozycjach uplasowały się Coca-Cola Zero, Hellena i Zbyszko.

Święta Bożego Narodzenia to czas spotkań w gronie bliskich. Nie dziwi więc, że w tym okresie rośnie zainteresowanie dużymi opakowaniami napojów – o pojemności 1,5 l i większych. Z danych CMR wynika, że w 2022 roku w tygodniu poprzedzającym święta sprzedaż napojów w dużych opakowaniach była o 40% większa niż w innych, jesienno-zimowych tygodniach. „Hitem przedświątecznej sprzedaży jest Coca-Cola Regular w opakowaniu 1500 ml – w tygodniu przedświątecznym 2022 r. jej udziały w liczbie sprzedanych opakowań napojów gazowanych wyniosły nieco ponad 9% (w zwykłych tygodniach jej udział wynosi około 6%). Warto dodać, że 24 grudnia 2022 r. był to trzeci najczęściej kupowany produkt paczkowany w sklepach małoformatowych (po piwie Żubr i wódce Żubrówka Biała 500 ml)” – informuje raport CMR.

W okresie przedświątecznym na znaczeniu zyskują również duże opakowania soków i napojów niegazowanych – z raportu CMR wynika, że w tygodniu poprzedzającym święta 2022 roku pojemniki 1 l i większe stanowiły ponad połowę sprzedaży, podczas gdy ich udział w liczbie sprzedanych opakowań zazwyczaj nie przekracza 40%. Poza tym w omawianym czasie konsumenci bardzo często wybierali soki i napoje w kartonach. Największym powodzeniem cieszyła się marka Tymbark, stanowiąc 45% sprzedaży wszystkich soków i napojów niegazowanych.

„W czołówce najczęściej kupowanych napojów w ostatnich dniach przed świętami tradycyjnie plasują się soki Tymbark Pomarańcza, Tymbark Jabłkowy, soki Hortex o smaku Pomarańcza i Jabłko, a także napoje Tymbark w dwulitrowych butelkach o smaku wiśnia-jabłko, jabłko-mięta oraz pomarańcza-brzoskwinia” – czytamy w raporcie przygotowanym przez CMR.

A po kolacji…

… czas na ciepłą herbatę, która stanowi idealne zwieńczenie świątecznego posiłku. Na sklepowych półkach dostępny jest szeroki wybór najróżniejszych wariantów suszu – konsumenci bez problemu znajdą nie tylko mnogość rodzajów, ale także smaków herbat. Napój ten nierozerwalnie kojarzy się ze śniadaniem, jednak Polacy pijają go nie tylko z tej okazji. Z badań przeprowadzonych przez Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat w 2020 roku wynika, że 80% Polaków pije herbatę raz dziennie, a co trzeci krajan spożywa ją nawet trzy razy w ciągu dnia.

Wzrost zainteresowania herbatą ma miejsce w okresach przedświątecznych – zarówno przed Wielkanocą, jak i Bożym Narodzeniem. W miesiącach zimowych taki gorący napój warto wzbogacić o różnego rodzaju rozgrzewające dodatki – przyprawy korzenne, syrop malinowy czy plasterki pomarańczy. W okresie tym wzrasta także wartość sprzedaży napojów gorących. Jak wynika z raportu opracowanego przez CMR, w przedziale od lipca 2022 do czerwca 2023 roku sklepy małoformatowe do 300 mkw. odpowiadały za 19% wartości sprzedaży napojów gorących.

Dane CMR wskazują, że od października 2022 do września 2023 roku wśród napojów gorących za 7 na 10 transakcji odpowiadały kawy, a za co trzecią herbata. Poza tym w omawianym okresie drugi z wymienionych napojów dostępny był w 9 na 10 sklepów małoformatowych i supermarketów. Klient miał wybór spośród około 28 wariantów. Jak zostało zaznaczone wcześniej, wartość sprzedaży napojów gorących wzrasta w okresie zimowym. Z danych CMR wynika, że w przedziale październik 2022-wrzesień 2023 r. wartość sprzedaży całej kategorii urosła o ponad 15% w stosunku do analogicznego okresu rok wcześniej – za wzrost ten w największym stopniu odpowiadają kawy.

Warty uwagi jest również fakt, że w omawianym okresie spadła liczba sprzedanych opakowań oraz liczba paragonów z napojami gorącymi. W sklepach małoformatowych do 300 mkw. oraz supermarketach wzrosła za to średnia cena kategorii – o 20% w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej. „Ostatni kwartał roku jest dla napojów gorących okresem najwyższej sprzedaży wartościowej, liczby sprzedanych opakowań czy transakcji. Okres ten stanowi prawie jedną trzecią całorocznej sprzedaży” – komentuje analityk danych CMR Łukasz Macheta.

Święta Bożego Narodzenia są tuż-tuż, tak więc najwyższy czas na to, żeby zatowarować swoje sklepy w produkty, które w tym okresie cieszą się wśród klientów największym zainteresowaniem – są must have każdego świątecznego stołu. Z uwagi na zróżnicowane potrzeby konsumentów, na półkach sklepowych nie powinno zabraknąć ani składników niezbędnych do przygotowania świątecznych potraw, ani gotowych produktów. Należy też pamiętać o szerokim wachlarzu różnego rodzaju napojów i soków, które są podstawowym elementem świątecznego biesiadowania.

Katarzyna Jastrzębska
Redaktor





1 źródło: Strategy&, „Stan rynku mięsa w Polsce w 2023 roku”.




tagi: święta , rynek spożywczy , sprzedaż , handel , konsument , FMCG , hurt , detal , produkty spożywcze , nowości , przemysł spożywczy , sieci handlowe , sklepy spożywcze ,