Z badań przeprowadzonych przez LOTTE Wedel1 wynika, że przeciętny Polak je rocznie średnio 5,5 kg lodów – dla porównania statystyczny Włoch spożywa ich trzy razy więcej, z kolei typowy Amerykanin przyswaja 20 kg lodów w ciągu roku. Największa sprzedaż lodów przypada na najcieplejszy okres w roku, to jest od maja do września. Jak podkreśla Magdalena Mucha, Senior Customer Service Associate firmy analitycznej NielsenIQ: „Kategoria ta jest mocno sezonowa, uzależniona od wahań temperatury i zmian pogody. Jej sezon przypada na centralną, najcieplejszą część roku (…)”. Jednak czy Polacy sięgają po lody również w inne pory roku i jakie rodzaje mrożonych smakołyków wybierają najczęściej?
Ochota na lody… kiedy Polacy mają ją najczęściej?
Nasz klimat się zmienia, co sprzyja zwiększaniu sprzedaży lodów. Z raportu NielsenIQ wynika, że z roku na rok kategoria rośnie – od maja 2022 do kwietnia 2023 roku wygenerowała sprzedaż o wartości 3,75 mld zł, przy czym rok wcześniej, wynosiła 3,25 mld zł, zwiększając się tym samym o 15%. Jeszcze w poprzednim okresie, to jest między majem 2021 a kwietniem 2022 roku, osiągnęła wartość 2,91 mld zł.
Warto przy tym podkreślić, że pomimo zwiększonej wartości sprzedanych lodów, ich wolumen zbytu nie uległ znaczącej zmianie. Za taki stan rzeczy odpowiada inflacja, która znacząco wpłynęła na tę kategorię – z raportu CMR wynika, że wzrost cen, biorąc pod uwagę wrzesień 2022 i wrzesień 2023 roku, osiągnął 17% zarówno w supermarketach, jak i w kanale sklepów małoformatowych. Jak wynika z danych zawartych w raporcie NielsenIQ, wolumen sprzedaży lodów w okresie od maja 2021 do kwietnia 2022 roku wyniósł 185,95 mln sztuk, zaś w analogicznym przedziale, to jest maj 2022 – kwiecień 2023, sprzedaż osiągnęła 186,23 mln jednostek.
Badania przeprowadzone przez LOTTE Wedel wykazują, że po lody co najmniej raz w miesiącu sięga 47% Polaków. Oprócz tego stanowią ulubiony deser 23% kobiet i 19% mężczyzn. Nasi krajanie deklarują większe spożycie lodów w domowym zaciszu – 69% odpowiedzi – natomiast Włosi wolą delektować się deserem w kawiarniach: 61% badanych. Poza tym z analizy wynika, że obie narodowości nieco inaczej traktują lody. Polacy najczęściej sięgają po nie w ramach samodzielnej, popołudniowej przekąski – 55% odpowiedzi – natomiast dla Włochów jest deserem po popołudniowym posiłku (42% osób) lub kolacji (25% badanych).
Tradycyjnie czy z nutą szaleństwa – jakie smaki lodów wybierają Polacy?
Rokrocznie producenci lodów zaskakują konsumentów nowymi smakami – bez problemu można znaleźć takie połączenia jak banan z toffi, mango z karmelem, sernik z cytryną i wiele więcej. Nierzadko można trafić na dość szalone kompozycje, takie jak ser gorgonzola, chrzan, bazylia czy ogórek kiszony. Jak jednak Polacy podchodzą do mniej lub bardziej ekscentrycznych, smakowych nowości? Które lody wybierają najchętniej?
Martyna Sobotka, Sales Specialist, International Sales Generalist z NielsenIQ komentuje, że Polacy preferują lody w klasycznych smakach – śmietanka, wanilia, czekolada i truskawka to najczęściej wybierane przez nich warianty. Jeżeli chodzi o nowości smakowe lodów, to Katarzyna Kowalczyk, kierowniczka grupy marek w firmie LOTTE Wedel, w rozmowie z ISBiznes zauważyła, że poszukują ich zazwyczaj ludzie młodsi, z tak zwanej generacji Z – to znaczy osoby urodzone po 1995 roku. To właśnie na tę grupę mocnej działają zaskakujące, podążające za trendami nowości. Jak nadmieniła Honorata Jarocka, Principal Analyst w Mintel, nie tylko ciekawe smaki skłaniają do sięgania po nowości, ale także innowacyjne warianty, właściwości proekologiczne czy zdrowsze opcje, o obniżonej ilości cukrów czy wykonane z naturalnych produktów.
W poszukiwaniu lodów idealnych – co skłania Polaków do sięgania po nowości?
Chęć doświadczenia niecodziennych wrażeń smakowych to z pewnością czynnik, który skłania do zakupu nowości – z danych Mintel wynika, że aż 51% Polaków wyraża zainteresowanie spróbowaniem lodów o smakach słodko-słonych. 48% badanych skosztowałoby wariantów na bazie w pełni naturalnych składników, z kolei 42% osób wyraża chęć na lody, które byłyby mniej słodkie. Znaleźli się też entuzjaści bardziej niecodziennych rozwiązań – dla 34% respondentów ciekawą propozycją byłyby lody z ziołowym dodatkiem, takim jak rozmaryn czy bazylia.
Producenci lodów nie zapominają o proekologicznym aspekcie oraz innych ważnych trendach i z tego powodu coraz częściej oferowane przez nich produkty sprzedawane są w przyjaznych środowisku opakowaniach. Jak podaje firma Mintel, w okresie od maja 2018 do kwietnia 2019 roku na 14% opakowań lodów widniała informacja o tym, że są przyjazne dla środowiska, a w analogicznym przedziale, to znaczy 2022 do 2023 roku, taką notyfikację zawierało 33% opakowań.
Oprócz tego w latach 2018-2019 11% opakowań opatrzonych było informacją o recyklingu, zaś w okresie 2022-2023 zawierało ją już 24%. Producenci lodów zadbali również o zróżnicowane praktyki/zasoby, dlatego taką informację w okresie od maja 2022 do kwietnia 2023 roku zawierało 24% lodowych nowości – 4 lata wcześniej taką notyfikacją opatrzonych było 12% produktów. Na przestrzeni czterech lat ilość nowości na rynku lodów o niskiej/ zredukowanej/zerowej zawartości alergenów pozostała bez zmian i wynosi 18%.
Polacy z roku na rok zwiększają swoją wiedzę w kwestii zdrowego odżywiania i zalet naturalnych produktów. Tendencja coraz chętniejszego sięgania przez konsumentów po produkty niskokaloryczne i ekologiczne ma również odzwierciedlenie w kategorii lodów. Ekspertka ds. analityki w Mintel, Honorata Jarocka, podkreśla, że coraz więcej Polaków deklaruje chęć poznania nowości, które miałyby bardziej prozdrowotny charakter. Aż 60% Polaków do zakupu zachęca niska zawartość cukru, podobny odsetek zwraca uwagę na skład produktu – ważne jest, aby był wykonany z w pełni naturalnych składników. Istotna okazuje się także kaloryczność, na którą zwraca uwagę 46% konsumentów. Wielu badanych wspominało również o wysokiej zawartości białka i krótkiej liście składników.
Ekspertka podkreśla również, że obszarem do eksperymentów są lody bezmleczne, jednak należy zauważyć, że na powtarzalność zakupu w największym stopniu wpływa smak. W przeprowadzonych badaniach aż 43% konsumentów zadeklarowało, że warianty bezmleczne są tak samo smaczne, jak te mleczne. Może być to więc wskazówka dla producentów, aby położyli większy nacisk na aspekt przyjemnościowy lodów bezmlecznych.
Lody impulsowe kontra familijne – które są numerem jeden wśród Polaków?
W kategorii lodów można zastosować podstawowy podział na lody impulsowe oraz familijne. Pierwsze z nich, jak sama nazwa wskazuje, kupowane są pod wpływem impulsu i najczęściej od razu zjadane, np. w drodze do domu – lody w rożku, na patyku, w kubeczku itp. Lody familijne są zaś sprzedawane w większych opakowaniach i konsumowane w domu. Jeżeli chodzi o bardziej szczegółowe rozróżnienie, to zgodnie z segmentacją agencji NielsenIQ można wyróżnić lody impulsowe, lody familijne, lody impulsowe w multipackach oraz desery/ciasta lodowe. Sprzedaż segmentów lodów różni się i jak wskazuje raport NielsenIQ, najczęściej kupowane są lody familijne (49,8%), zaś za 41,4% sprzedaży odpowiadają lody impulsowe. Pozostałe warianty, to jest lody impulsowe w multipackach oraz desery/ ciasta lodowe, odpowiadają za 8,8% wolumenu sprzedaży (odpowiednio 7,7% i 1,1%). Większy popyt na lody familijne może wynikać z różnych czynników, jak chociażby warunków pogodowych – umożliwiają konsumpcję w domu, bez znaczenia dla pory roku. Poza tym Polacy często traktują lody jako dodatek do kawy czy ciasta, co może wp ł y wa ć na zwiększony wolumen sprzedaży lodów familijnych.
Dane NielsenIQ jasno wskazują, że w przeciągu roku (to jest 2022 i 2023 roku) największy wzrost sprzedaży odnotowały lody familijne oraz lody impulsowe w multipackach (każdy po 1 p.p.), natomiast desery/ciasta lodowe odnotowały spadek na poziomie 3 p.p. Wolumen sprzedaży tradycyjnych lodów impulsowych praktycznie nie uległ zmianie. Warto też dodać, że zgodnie z badaniami Mintel, rynek lodów w okresie maj 2022 – kwiecień 2023 był praktycznie w całości opanowany przez kategorię lodów na bazie nabiału i mrożonych jogurtów (82% całości rynku). Zdecydowanie mniejszy udział stanowią lody wodne i sorbety (11%) oraz lody roślinne, które odpowiadają za jedyne 8% rynku lodów.
Gdzie Polacy najczęściej kupują lody?
Jak już wiadomo, lody impulsowe jedzone są najczęściej od razu, to znaczy „w drodze”, familijne zaś w domu. Z tego też powodu konsumenci w inny sposób nabywają obie kategorie, szukając poszczególnych rodzajów w innych punktach. Według danych CRM z 01.09.23 r. lody impulsowe kupowane są najczęściej w sklepach małoformatowych do 300 mkw., w których na lody wydawanych jest 6 na 10 złotówek (60% sprzedaży). Warto jednak dodać, że procent wolumenu sprzedaży w tego typu sklepach spadł o 3% w stosunku do poprzedniego roku, jednak wzrost cen spowodował, że wartość wzrosła o 16%.
28% lodów impulsowych sprzedawanych jest w dyskontach, 10% w supermarketach, a za 2% sprzedaży odpowiadają hipermarkety. Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku lodów familijnych, bo – jak wynika z raportu CRM – najczęściej kupowane są w dyskontach (58% sprzedaży). Co czwarta złotówka na lody familijne wydawana jest w sklepach małoformatowych do 300 mkw. (40% sprzedaży), natomiast pozostałe 18% przypada na supermarkety i hipermarkety. Podobnie jak w przypadku lodów impulsowych, na sprzedaż wartościową istotny wpływ miał wzrost cen, która wzrosła o 18% w porównaniu do 2022 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Jednak wolumen sprzedaży pozostał na praktycznie tym samym poziomie.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę sprzedaż kategorii lodów w ogóle (to znaczy lody familijne, impulsowe i impulsowe w multipackach oraz desery/ciasta lodowe), to największą sprzedaż odnotowały dyskonty – jak wynika z badań NielsenIQ odpowiadają one za 50,6% sprzedaży wolumenu całej kategorii. Warto również podkreślić, że dyskonty są sklepami, których znaczenie w tej kategorii rośnie – wolumen sprzedaży w okresie od maja 2022 do kwietnia 2023 roku wzrósł w nich o 2,1 p.p. w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej. Za 33,8% wolumenu sprzedaży kategorii lodów odpowiadają sklepy małoformatowe do 300 mkw., jednak ich znaczenie maleje w porównaniu do innych typów sklepów. Z danych NielsenIQ wynika, że w wyżej wymienionym okresie (od maja 2022 do kwietnia 2023), wolumen sprzedaży wszystkich kategorii lodów spadł o 1,3 p.p. w stosunku do ubiegłego okresu. Za 11,3% wolumenu sprzedaży odpowiadają supermarkety, zaś hipermarkety za 4,4%.
Przysmak, któremu ciężko się oprzeć – jak często Polacy jedzą lody?
Jak wynika z przeprowadzonych przez Kantar badań Target Group Index na przełomie 2022 i 2023 roku, aż 52% Polaków deklarowało spożycie lodów familijnych lub deserów/ciast lodowych w domach. 39% konsumentów przyznało, że spożywa je najczęściej kilka razy w roku. 21% Polaków zadeklarowało spożycie raz w miesiącu, a 25% badanych przyznało, że wyżej wymienione lody je 2-3 razy w miesiącu. Po lody familijne lub desery/ciasta lodowe raz w tygodniu lub częściej sięga 11% Polaków, a jedynie 4% spożywa je raz w roku lub rzadziej. Z raportu Kantar wynika, że najchętniej wybieranymi markami lodów familijnych lub deserów/ ciast lodowych są Algida (25% odpowiedzi), Grycan (20% badanych) oraz Koral (20% ankietowanych).
Niemal analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku spożycia lodów na patyku lub innych, mniejszych opakowaniach – 52% Polaków przyznaje, że je jada. Jednak nieco inaczej wygląda kwestia częstotliwości spożycia tej kategorii lodów. 35% badanych zadeklarowało ich spożywanie raz w miesiącu lub rzadziej, natomiast 27% przyznało, że sięga po nie 2-3 razy w miesiącu. 14% Polaków je lody na patyku lub w innych małych pojemnikach raz w tygodniu, a 12% przyznaje się do ich spożycia 2 razy w tygodniu.
Najczęściej wybieranymi markami lodów na patyku są Algida (21% badanych), Magnum (17% odpowiedzi) oraz Big (17% ankietowanych). Jak widać w powyższych raportach, rynek lodów stale się poszerza o nowe warianty smakowe, a Polacy coraz chętniej sięgają po nie jako słodką przekąskę lub deser po posiłku.
Katarzyna Jastrzębska
Redaktor
