Co słychać w branży?
To, że rok 2023 był trudny dla branży alkoholowej – nie ulega wątpliwości. Eksperci komentują, że był dużo większym wyzwaniem niż 2022. Każda z branż, zarówno piwowarska, spirytusowa, jak i winiarska, odnotowały większe spadki wielkości sprzedaży. Czy rok 2024 przyniesie pozytywne informacje? To się okaże. Branża patrzy w przyszłość z optymizmem, badania wskazują, że nastroje konsumenckie rosną, co przełożyć się może na zwiększenie wydatków na różnego rodzaju „przyjemności”, w tym, życie towarzyskie, a co się z tym wiąże – na trunki z procentami i bez. Z pewnością na sile będzie przybierał trend NoLo, będziemy pić mniej, ale bardziej jakościowo – więc kategorie premium mają szanse na wzrosty. Whisky, gin, czy rum – mają ciekawe możliwości rozwoju.
Według NielsenIQ w 2023 r. do listopada sprzedaż alkoholu wyniosła – 49,7 mld zł, prym wiodły wydatki na piwo – 22,7 mld zł, na drugim miejscu uplasowała się wódka – 16,7 mld zł, następnie wino – 4,1 mld zł, tuż za nim i tuż za podium mamy sprzedaż whisky – 3,9 mld zł. Brandy (357 mln zł), rum (317 mln) i gin to z kolei najszybciej rosnące segmenty. Najmniejszy rynek ma cydr (59 mln zł) oraz tequila – 34,7 mln zł1.
Wódki mniej, ale święta to dobra okazja
Z danych zebranych przez Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy wynika, że aż o 15,5% spadła ilość napojów spirytusowych, po jaką sięgnęli Polacy w pierwszym kwartale 2023 r. Jeśli chodzi o podwyżki, to w największym stopniu dotknęły one małpek, czyli mocnych alkoholi w malutkich butelkach. Poza inflacją, wzrost kosztów związany jest z wprowadzonym w ubiegłym roku podatkiem od małych pojemności, w których sprzedawany jest alkohol. Spadek zainteresowania tym formatem wyniósł ponad 10% (w porównaniu do okresu wcześniejszego), a cała kategoria napojów spirytusowych zmalała o 5% w relacji rocznej2.
Na świątecznych stołach Polaków bardzo często pojawia się wódka, zarówno klasyczna czysta, jak i jej warianty smakowe. Ogólną tendencją na rynku alkoholi jest rosnąca popularność wódek premium, które zazwyczaj kupowane są okazjonalnie czy też w prezencie. Poza okresem świąt Bożego Narodzenia, to właśnie święta Wielkanocne są najlepszym czasem dla wódek, które w miesiącu ze świętami odnotowują wzrosty sprzedaży w porównaniu do miesiąca poprzedzającego święta. Konsumenci zazwyczaj decydują się postawić na stole w tym czasie produkt lepszej jakości.
Kolorowo i ze smakiem
Polscy konsumenci coraz bardziej doceniają dobre smaki i eksplorują różnorodność alkoholi. „To pozytywna tendencja, która otwiera nowe możliwości dla branży spirytusowej, zachęcając producentów do tworzenia innowacyjnych produktów i dostosowania się do zmieniających się preferencji konsumentów” – przyznaje Aleksandra Kossowska, Specjalista ds. komunikacji w Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy.
Smakowe warianty to idealna propozycja dla osób, które za smakiem alkoholi w klasycznych wersjach nie przepadają. „Według GUS średnie roczne spożycie cukru per capita w Polsce spada, nadal jednak pozostajemy w czołówce krajów, które jednak lubią słodki smak. Nie dziwi zatem fakt, że przenosi się to na inne decyzje zakupowe. Już co dziesiąty litr wypijanego alkoholu i niemal co piąta złotówka na niego wydana jest na alkohol smakowy” – mówi Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Kolorowych wariantów mocnych alkoholi na rynku przybywa, w każdym sezonie praktycznie pojawiają się ciekawe i często zaskakujące smaki i połączenia smakowe. Jednak święta, zarówno Bożego Narodzenia, jak i Wielkanocne kojarzone z tradycją, takie też wybory determinują. Wiśnia, malina czy pigwa to już klasyki.
Polska krajem wielbicieli whisky?
Wartość segmentu whisky to prawie 3,8 mld zł. Według NielsenIQ w 2022 roku sprzedano aż 44 mln litrów tego trunku. Wartość sprzedaży wzrosła o 6,2% względem roku 2021 r. Jednak wolumen zmniejszył się o 0,9%. A co z resztą popularnych alkoholi, takich jak brandy, gin, rum, czy tequila? Według NielsenIQ ich łączną wartość sprzedaży wyniosła ok. 1,3 mld zł. Cały wolumen to ok. 25 mln litrów. Jak się okazuje, to właśnie w tym segmencie odnotowano najwyższy wzrost wartości – o 11,8%. Jest to też jedyna kategoria rynku, która zanotowała wzrost wolumenu – o 4,1%. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na cydr, który dzięki zmianom w prawie może być wytwarzany także z owoców innych niż jabłka. Choć udział cydru w sprzedaży alkoholi wynosi tylko 0,12%, to jednak jego sprzedaż rośnie, szczególnie latem. Sezon letni 2022 zapewnił producentom wzrost sprzedaży o 9,4% w porównaniu z wcześniejszym latem3.
A może coś ekskluzywnego?
Zawrotna cena łączy się też z jakością i dobrym rocznikiem, który nie musi być wcale aż tak stary. Do tego dochodzi opakowanie. Butelki bywają pokrywane złotem i wysadzane diamentami. Luksusowe alkohole zawdzięczają swoją wartość także odpowiedniej reklamie oraz pomocy artystów. Np. dla Chateau Mouton Rothschild w 1973 r. projekt etykiety wykonał sam Pablo Picasso. Z kolei w 1902 r. Emile Gallé stworzył niezwykłą butelkę z motywami florystycznymi dla Perrier Jouët Belle Epoque.
Do alkoholi luksusowych zaliczamy nie tylko szampana, ale i niektóre napoje spirytusowe – szczególnie whisky. Słynna Macallan zlewana była do kryształowych karafek, a dobre roczniki osiągnęły cenę 460 tys. dolarów. Najdroższą whisky na świecie jest jednak Isabella's Islay, na którą wydać trzeba nawet 6,2 mln dolarów. Destylaty wchodzące w skład tego trunku mają od 30 do 40 lat.
Najdroższe do tej pory wino, Screaming Eagle z 1992 roku, sprzedano na aukcji charytatywnej za pół miliona dolarów. O tym, że to wyjątkowo dobre wino, świadczy 99 punktów przyznanych w 100-punktowej skali Parkera.
Z raportu KPMG „Rynek dóbr luksusowych w Polsce. Luksus w niepewnych czasach” opublikowanego w maju 2023 roku wynika, że w roku ubiegłym rynek alkoholi z wyższej półki był wart 1,4 mld zł. To zaś oznacza wzrost o 11,6% względem roku 2021. W ocenie autorów raportu, rynek wrócił do poziomu sprzed pandemii, a nawet lekko go przekroczył.
W 2022 roku największy wzrost dotyczył szampanów – ich sprzedaż zwiększyła się o 16,5%. Obecnie napoje takie jak brandy, koniak oraz whisky stanowią ok. 70% rynku alkoholi luksusowych. Jeśli natomiast zestawimy ze sobą wyniki sprzedaży poszczególnych trunków, królową okaże się whisky, a na drugim miejscu uplasują się drogie wina4.
Smaki, które nakręcają rynek
Alkohole takie jak whisk(e)y, gin, rum czy drinki i koktajle gotowe do spożycia rosną dwucyfrowo. „W przypadku whisk(e)y, jej słodsze warianty zupełnie niwelują spadki wielkości sprzedaży pozostałych, standardowych wariantów. Tylko 14% sprzedanych ginów to warianty smakowe, ale pod względem wielkości sprzedaży rosną 5 razy szybciej niż klasyczne odmiany. Najbardziej popularny smak ginu to limonkowy, ale to nie on steruje wzrostami. Giny pomarańczowe, grejpfrutowe i truskawkowe rozwijają się najszybciej na polskim rynku. Rum smakowy bije rekordy pod względem tempa rozwoju, z dynamiką rzędu 70% pod względem wielkości i wartości sprzedaży, ale nadal to tylko 7% wielkości kategorii. Warto tu też wspomnieć cydry smakowe, czyli cydry o smaku innym niż jabłkowy. One też cieszą się dwucyfrowymi wzrostami” – podkreśla Anna Wagner z NielsenIQ. Likiery może nie dorównują tempem rozwoju mniejszym segmentom, ale według danych NielsenIQ udało im się utrzymać pozytywny wynik pod względem zmiany wielkości i wartości sprzedaży. I to nie dzięki największym i najbardziej popularnym likierom, a’la advocaat, o smaku kawy czy słonego karmelu, ale przede wszystkim dzięki smakom takim jak pistacje, kokos czy malina, które pozytywnie wpływają na rozwój tej kategorii.
Trendy na rynku wina
Trendy w roku 2024 będą kontynuacją tych, które dominowały w poprzednim roku. Jak podkreśla Magdalena Zielińska, prezes ZP PRW, nadal możemy zauważyć wielki boom na wina musujące. I nie ogranicza się to tylko do okazji świątecznych. Konsumentów przyciąga możliwość celebracji nawet najmniejszych przyjemności dnia codziennego.
Kolejnym istotnym zjawiskiem jest trend NoLo, czyli zainteresowanie winami i napojami niskoprocentowymi i bezalkoholowymi. Związane to jest z rosnącą świadomością zdrowotną i dążeniem do ograniczenia spożycia alkoholu, bez poczucia bycia wykluczonym z przyjemności degustacji czy celebracji.
„Obserwujemy również zaciekawienie winami pochodzącymi z mniej oczywistych miejsc na winiarskiej mapie świata. Konsumenci coraz chętniej poznają nowe regiony winiarskie, poszukując nieznanych doświadczeń smakowych. Podobne zjawisko dotyczy kategorii cydrów. Konsumenci oczekują nowych wrażeń, dlatego niezwykłą popularnością cieszy się coraz większy wachlarz smaków oferowanych w segmencie cydrów aromatyzowanych” – podsumowuje prezes ZP PRW.
Jak wybrać wino na świąteczny stół?
Wielkanoc w Polsce to święto obfitujące w kulinarne zwyczaje, które łączą elementy współczesności z dawną tradycją. Wina już od dłuższego czasu stały się ważnym elementem świątecznego stołu, przy czym w ostatnich latach znacząco wzrosła wiedza na temat tego, który rodzaj wybrać, aby odpowiednio podkreślić smak świątecznych potraw. Uroczystości rodzinne, organizowane z okazji świąt Wielkanocnych oraz celebrowane w ich trakcie posiłki, dodatkowo motywują. Jak podkreśla Magdalena Zielińska, ZP PRW – konsumenci są skłonni wydać więcej, zwłaszcza że wino często pełni również rolę świątecznego prezentu.
W świątecznym menu dominują białe mięsa, wędliny oraz sałatki jarzynowe, zatem konsumenci z myślą o nich – w pierwszej kolejności – będą wybierali z pewnością wina białe i różowe. Do wielu wielkanocnych dań dobrze pasować będą także lekkie wina czerwone.
Idealnie w tej sytuacji sprawdzi się również wino musujące. Jego elegancki charakter podkreśla uroczystość spotkania i wprowadza w nastrój celebracji. „Musiaki” są doskonałe zarówno w roli aperitifu, jak i towarzysza wielu świątecznych potraw.
„Standardem pozostają butelki szklane o pojemności 750 ml, szczególnie że zakupy często mają charakter prezentowy, a elegancki rodzaj opakowania odgrywa istotne znaczenie. Jednak w przypadku większych imprez, wysokojakościowe wino w kartonach BiB sprawdzi się znakomicie. Za wyborem takiego rozwiązania przemawiają argumenty ekonomiczne, ekologiczne, a także wygoda użytkowania” – dodaje Prezes ZP PRW.
Nadchodzący okres to czas, kiedy pamiętać należy o pikach sprzedaży, zwłaszcza w tygodniu poprzedzającym święta. Wówczas widoczna jest maksymalna sprzedaż wielu kategorii, a także niejednokrotnie zmiany nawyków zakupowych pełnoletnich konsumentów, którzy chętniej wybierają marki premium i droższe warianty popularnych alkoholi, także w zestawach prezentowych.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
1 źródło: Parkiet
2 źródło: XBS PRO-LOG
3 źródło: XBS PRO-LOG
4 źródło: XBS PRO-LOG
To, że rok 2023 był trudny dla branży alkoholowej – nie ulega wątpliwości. Eksperci komentują, że był dużo większym wyzwaniem niż 2022. Każda z branż, zarówno piwowarska, spirytusowa, jak i winiarska, odnotowały większe spadki wielkości sprzedaży. Czy rok 2024 przyniesie pozytywne informacje? To się okaże. Branża patrzy w przyszłość z optymizmem, badania wskazują, że nastroje konsumenckie rosną, co przełożyć się może na zwiększenie wydatków na różnego rodzaju „przyjemności”, w tym, życie towarzyskie, a co się z tym wiąże – na trunki z procentami i bez. Z pewnością na sile będzie przybierał trend NoLo, będziemy pić mniej, ale bardziej jakościowo – więc kategorie premium mają szanse na wzrosty. Whisky, gin, czy rum – mają ciekawe możliwości rozwoju.
Według NielsenIQ w 2023 r. do listopada sprzedaż alkoholu wyniosła – 49,7 mld zł, prym wiodły wydatki na piwo – 22,7 mld zł, na drugim miejscu uplasowała się wódka – 16,7 mld zł, następnie wino – 4,1 mld zł, tuż za nim i tuż za podium mamy sprzedaż whisky – 3,9 mld zł. Brandy (357 mln zł), rum (317 mln) i gin to z kolei najszybciej rosnące segmenty. Najmniejszy rynek ma cydr (59 mln zł) oraz tequila – 34,7 mln zł1.
Wódki mniej, ale święta to dobra okazja
Z danych zebranych przez Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy wynika, że aż o 15,5% spadła ilość napojów spirytusowych, po jaką sięgnęli Polacy w pierwszym kwartale 2023 r. Jeśli chodzi o podwyżki, to w największym stopniu dotknęły one małpek, czyli mocnych alkoholi w malutkich butelkach. Poza inflacją, wzrost kosztów związany jest z wprowadzonym w ubiegłym roku podatkiem od małych pojemności, w których sprzedawany jest alkohol. Spadek zainteresowania tym formatem wyniósł ponad 10% (w porównaniu do okresu wcześniejszego), a cała kategoria napojów spirytusowych zmalała o 5% w relacji rocznej2.
Na świątecznych stołach Polaków bardzo często pojawia się wódka, zarówno klasyczna czysta, jak i jej warianty smakowe. Ogólną tendencją na rynku alkoholi jest rosnąca popularność wódek premium, które zazwyczaj kupowane są okazjonalnie czy też w prezencie. Poza okresem świąt Bożego Narodzenia, to właśnie święta Wielkanocne są najlepszym czasem dla wódek, które w miesiącu ze świętami odnotowują wzrosty sprzedaży w porównaniu do miesiąca poprzedzającego święta. Konsumenci zazwyczaj decydują się postawić na stole w tym czasie produkt lepszej jakości.
Kolorowo i ze smakiem
Polscy konsumenci coraz bardziej doceniają dobre smaki i eksplorują różnorodność alkoholi. „To pozytywna tendencja, która otwiera nowe możliwości dla branży spirytusowej, zachęcając producentów do tworzenia innowacyjnych produktów i dostosowania się do zmieniających się preferencji konsumentów” – przyznaje Aleksandra Kossowska, Specjalista ds. komunikacji w Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy.
Smakowe warianty to idealna propozycja dla osób, które za smakiem alkoholi w klasycznych wersjach nie przepadają. „Według GUS średnie roczne spożycie cukru per capita w Polsce spada, nadal jednak pozostajemy w czołówce krajów, które jednak lubią słodki smak. Nie dziwi zatem fakt, że przenosi się to na inne decyzje zakupowe. Już co dziesiąty litr wypijanego alkoholu i niemal co piąta złotówka na niego wydana jest na alkohol smakowy” – mówi Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Kolorowych wariantów mocnych alkoholi na rynku przybywa, w każdym sezonie praktycznie pojawiają się ciekawe i często zaskakujące smaki i połączenia smakowe. Jednak święta, zarówno Bożego Narodzenia, jak i Wielkanocne kojarzone z tradycją, takie też wybory determinują. Wiśnia, malina czy pigwa to już klasyki.
Polska krajem wielbicieli whisky?
Wartość segmentu whisky to prawie 3,8 mld zł. Według NielsenIQ w 2022 roku sprzedano aż 44 mln litrów tego trunku. Wartość sprzedaży wzrosła o 6,2% względem roku 2021 r. Jednak wolumen zmniejszył się o 0,9%. A co z resztą popularnych alkoholi, takich jak brandy, gin, rum, czy tequila? Według NielsenIQ ich łączną wartość sprzedaży wyniosła ok. 1,3 mld zł. Cały wolumen to ok. 25 mln litrów. Jak się okazuje, to właśnie w tym segmencie odnotowano najwyższy wzrost wartości – o 11,8%. Jest to też jedyna kategoria rynku, która zanotowała wzrost wolumenu – o 4,1%. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na cydr, który dzięki zmianom w prawie może być wytwarzany także z owoców innych niż jabłka. Choć udział cydru w sprzedaży alkoholi wynosi tylko 0,12%, to jednak jego sprzedaż rośnie, szczególnie latem. Sezon letni 2022 zapewnił producentom wzrost sprzedaży o 9,4% w porównaniu z wcześniejszym latem3.
A może coś ekskluzywnego?
Zawrotna cena łączy się też z jakością i dobrym rocznikiem, który nie musi być wcale aż tak stary. Do tego dochodzi opakowanie. Butelki bywają pokrywane złotem i wysadzane diamentami. Luksusowe alkohole zawdzięczają swoją wartość także odpowiedniej reklamie oraz pomocy artystów. Np. dla Chateau Mouton Rothschild w 1973 r. projekt etykiety wykonał sam Pablo Picasso. Z kolei w 1902 r. Emile Gallé stworzył niezwykłą butelkę z motywami florystycznymi dla Perrier Jouët Belle Epoque.
Do alkoholi luksusowych zaliczamy nie tylko szampana, ale i niektóre napoje spirytusowe – szczególnie whisky. Słynna Macallan zlewana była do kryształowych karafek, a dobre roczniki osiągnęły cenę 460 tys. dolarów. Najdroższą whisky na świecie jest jednak Isabella's Islay, na którą wydać trzeba nawet 6,2 mln dolarów. Destylaty wchodzące w skład tego trunku mają od 30 do 40 lat.
Najdroższe do tej pory wino, Screaming Eagle z 1992 roku, sprzedano na aukcji charytatywnej za pół miliona dolarów. O tym, że to wyjątkowo dobre wino, świadczy 99 punktów przyznanych w 100-punktowej skali Parkera.
Z raportu KPMG „Rynek dóbr luksusowych w Polsce. Luksus w niepewnych czasach” opublikowanego w maju 2023 roku wynika, że w roku ubiegłym rynek alkoholi z wyższej półki był wart 1,4 mld zł. To zaś oznacza wzrost o 11,6% względem roku 2021. W ocenie autorów raportu, rynek wrócił do poziomu sprzed pandemii, a nawet lekko go przekroczył.
W 2022 roku największy wzrost dotyczył szampanów – ich sprzedaż zwiększyła się o 16,5%. Obecnie napoje takie jak brandy, koniak oraz whisky stanowią ok. 70% rynku alkoholi luksusowych. Jeśli natomiast zestawimy ze sobą wyniki sprzedaży poszczególnych trunków, królową okaże się whisky, a na drugim miejscu uplasują się drogie wina4.
Smaki, które nakręcają rynek
Alkohole takie jak whisk(e)y, gin, rum czy drinki i koktajle gotowe do spożycia rosną dwucyfrowo. „W przypadku whisk(e)y, jej słodsze warianty zupełnie niwelują spadki wielkości sprzedaży pozostałych, standardowych wariantów. Tylko 14% sprzedanych ginów to warianty smakowe, ale pod względem wielkości sprzedaży rosną 5 razy szybciej niż klasyczne odmiany. Najbardziej popularny smak ginu to limonkowy, ale to nie on steruje wzrostami. Giny pomarańczowe, grejpfrutowe i truskawkowe rozwijają się najszybciej na polskim rynku. Rum smakowy bije rekordy pod względem tempa rozwoju, z dynamiką rzędu 70% pod względem wielkości i wartości sprzedaży, ale nadal to tylko 7% wielkości kategorii. Warto tu też wspomnieć cydry smakowe, czyli cydry o smaku innym niż jabłkowy. One też cieszą się dwucyfrowymi wzrostami” – podkreśla Anna Wagner z NielsenIQ. Likiery może nie dorównują tempem rozwoju mniejszym segmentom, ale według danych NielsenIQ udało im się utrzymać pozytywny wynik pod względem zmiany wielkości i wartości sprzedaży. I to nie dzięki największym i najbardziej popularnym likierom, a’la advocaat, o smaku kawy czy słonego karmelu, ale przede wszystkim dzięki smakom takim jak pistacje, kokos czy malina, które pozytywnie wpływają na rozwój tej kategorii.
Trendy na rynku wina
Trendy w roku 2024 będą kontynuacją tych, które dominowały w poprzednim roku. Jak podkreśla Magdalena Zielińska, prezes ZP PRW, nadal możemy zauważyć wielki boom na wina musujące. I nie ogranicza się to tylko do okazji świątecznych. Konsumentów przyciąga możliwość celebracji nawet najmniejszych przyjemności dnia codziennego.
Kolejnym istotnym zjawiskiem jest trend NoLo, czyli zainteresowanie winami i napojami niskoprocentowymi i bezalkoholowymi. Związane to jest z rosnącą świadomością zdrowotną i dążeniem do ograniczenia spożycia alkoholu, bez poczucia bycia wykluczonym z przyjemności degustacji czy celebracji.
„Obserwujemy również zaciekawienie winami pochodzącymi z mniej oczywistych miejsc na winiarskiej mapie świata. Konsumenci coraz chętniej poznają nowe regiony winiarskie, poszukując nieznanych doświadczeń smakowych. Podobne zjawisko dotyczy kategorii cydrów. Konsumenci oczekują nowych wrażeń, dlatego niezwykłą popularnością cieszy się coraz większy wachlarz smaków oferowanych w segmencie cydrów aromatyzowanych” – podsumowuje prezes ZP PRW.
Jak wybrać wino na świąteczny stół?
Wielkanoc w Polsce to święto obfitujące w kulinarne zwyczaje, które łączą elementy współczesności z dawną tradycją. Wina już od dłuższego czasu stały się ważnym elementem świątecznego stołu, przy czym w ostatnich latach znacząco wzrosła wiedza na temat tego, który rodzaj wybrać, aby odpowiednio podkreślić smak świątecznych potraw. Uroczystości rodzinne, organizowane z okazji świąt Wielkanocnych oraz celebrowane w ich trakcie posiłki, dodatkowo motywują. Jak podkreśla Magdalena Zielińska, ZP PRW – konsumenci są skłonni wydać więcej, zwłaszcza że wino często pełni również rolę świątecznego prezentu.
W świątecznym menu dominują białe mięsa, wędliny oraz sałatki jarzynowe, zatem konsumenci z myślą o nich – w pierwszej kolejności – będą wybierali z pewnością wina białe i różowe. Do wielu wielkanocnych dań dobrze pasować będą także lekkie wina czerwone.
Idealnie w tej sytuacji sprawdzi się również wino musujące. Jego elegancki charakter podkreśla uroczystość spotkania i wprowadza w nastrój celebracji. „Musiaki” są doskonałe zarówno w roli aperitifu, jak i towarzysza wielu świątecznych potraw.
„Standardem pozostają butelki szklane o pojemności 750 ml, szczególnie że zakupy często mają charakter prezentowy, a elegancki rodzaj opakowania odgrywa istotne znaczenie. Jednak w przypadku większych imprez, wysokojakościowe wino w kartonach BiB sprawdzi się znakomicie. Za wyborem takiego rozwiązania przemawiają argumenty ekonomiczne, ekologiczne, a także wygoda użytkowania” – dodaje Prezes ZP PRW.
Nadchodzący okres to czas, kiedy pamiętać należy o pikach sprzedaży, zwłaszcza w tygodniu poprzedzającym święta. Wówczas widoczna jest maksymalna sprzedaż wielu kategorii, a także niejednokrotnie zmiany nawyków zakupowych pełnoletnich konsumentów, którzy chętniej wybierają marki premium i droższe warianty popularnych alkoholi, także w zestawach prezentowych.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
1 źródło: Parkiet
2 źródło: XBS PRO-LOG
3 źródło: XBS PRO-LOG
4 źródło: XBS PRO-LOG
