Gotowanie to nie zawsze i nie dla każdego czysta przyjemność. Czasami potrzebujemy czegoś gotowego bądź wyjątkowo łatwego i szybkiego w przygotowaniu. Na ratunek spieszą producenci oferując ciekawą i smaczną ofertę.
Co dziś na obiad? To pytanie często spędza sen z powiek, zwłaszcza, kiedy gotowanie nie jest naszą ulubioną czynnością. Tradycyjny polski obiad w każdym domu wygląda inaczej, wszystko zależy od tego jakie posiłki jadaliśmy „u mamy”, od czasu, jakim dysponujemy na przygotowanie, czy też zasobów energii jaką mamy danego dnia.
Comfort Food
Często obiady „na tygodniu” wyglądają zupełnie inaczej niż te weekendowe. Istotnym czynnikiem, decydującym o tym co ląduje na obiadowym talerzu, jest też fakt posiadania dzieci. Jedno jest pewne, dania gotowe – będą ratunkiem oraz szybkim, smacznym i wygodnym posiłkiem dla całej rodziny. Zwłaszcza, że rynek dań gotowych w Polsce rozwija się dynamicznie będąc w stosunkowo wczesnej fazie wzrostu. I chociaż rosnące tempo życia i chęć urozmaiconych posiłków nie idą z sobą w parze, to eksperci przewidują dużą różnorodność w kategorii makaronów i gotowych dań premium – ze składnikami wysokiej jakości.
Platforma Pyszne.pl publikuje coroczny Raport Food Trendów, w którym przedstawia preferencje żywieniowe Polaków. Jak wynika z raportu, niemal połowa (48%) użytkowników Pyszne.pl sięga po tzw. comfort food, czyli jedzenie, które budzi pozytywne emocje. Dla Polaków najczęściej oznacza to dania tradycyjne jak pierogi (42%) czy rosół (40%), ale również owoce i warzywa (38%).
Danie gotowe!
Żyjemy w ciekawych czasach, kiedy, z jednej strony, wszechobecny pośpiech sprawia, że mamy coraz mniej czasu na ugotowanie wartościowych posiłków, więc poszukujemy rozwiązań łatwych i szybkich w przygotowaniu. Z drugiej zaś strony, jako konsumenci przykładamy coraz większą uwagę do składu i jakości kupowanych przez nas produktów. Producenci próbują wyjść naprzeciw tym oczekiwaniom i oferują szeroką ofertę gotowych dań obiadowych. Sprawdźmy zatem, jak wyglądał rynek dań gotowych i jakie trendy można było zaobserwować w najważniejszych kategoriach w 2023 roku.
Jak podkreśla Krzysztof Zięba, Centrum Monitorowania Rynku, najważniejszą kategorią dla gotowych dań obiadowych są dania mączne, rozumiane jako pierogi, kopytka, pyzy, kluski, itp. w wersji mrożonej i chłodzonej. Jest to kategoria, która najlepiej radzi sobie w dyskontach – w pierwszych 3 kwartałach 2023 roku dyskonty odpowiadały za 43% wszystkich transakcji w daniach mącznych. Kolejne na liście były sklepy małoformatowe do 300 mkw. (31% transakcji), supermarkety do 2500 mkw. (17%) i hipermarkety (8%). Tak jak sklepy małego formatu były ważne dla dań mącznych, tak i dania mączne były ważne dla sklepów małoformatowych, ponieważ w całym 2023 roku stanowiły najwięcej, bo prawie 30%, wartości sprzedaży wszystkich gotowych dań obiadowych.
W 2023 roku wartość sprzedaży dań mącznych w sklepach małoformatowych do 300 mkw. urosła o 5,7% w porównaniu do roku 2022. Jest to przede wszystkim wynik wzrostu cen, ponieważ liczba transakcji spadła o 3,9%, a liczba sprzedanych opakowań o 5,2%. Wspomniana cena w analizowanym okresie urosła o prawie 12%, do poziomu 22,87 zł za kilogram. W całej kategorii dużo lepiej sprzedawały się dania mączne chłodzone, które odpowiadały za ponad 70% całej wartości sprzedaży kategorii. Spośród produktów mrożonych, w 2023 roku, na czele były pierogi. „Dania mączne były dostępne w 80% wszystkich sklepów małoformatowych, gdzie do wyboru klienci mieli około 9 różnych produktów. Najczęściej wybierali oni produkty marek własnych – w 2023 roku prawie 15% udziałów w liczbie transakcji. Popularne były również produkty producentów: U Jędrusia, Jawo, Grześkowiak, Virtu oraz Iglotex” – informuje Krzysztof Zięba.
Na rynku dań gotowych ważną kategorią są również dania gotowe w słoikach. W okresie od stycznia do września 2023, sklepy małoformatowe do 300 mkw. odpowiadały za 42% transakcji sprzedaży tej kategorii, supermarkety do 2500 mkw. za 18%, 34% wszystkich transakcji zostało zawartych w dyskontach, a 8% sprzedaży miało miejsce w hipermarketach. Jak podkreśla ekspert CMR, jeśli spojrzymy na sprzedaż dań gotowych w słoikach w całym 2023 roku w sklepach małoformatowych w porównaniu do roku 2022, okaże się, że wyniki nie były najlepsze. Wszystkie najważniejsze wskaźniki wskazują na spadek sprzedaży w 2023: wartość sprzedaży w dół o 2,5%, liczba transakcji – 19,7%, oraz liczba opakowań spadek o 21,7%. Znaczący spadek liczby transakcji oraz liczby sprzedanych opakowań może być efektem dużego wzrostu cen, ponieważ średnia cena za 1kg dań gotowych w słoiku w 2023 roku była o prawie 25% wyższa niż w rok wcześniej (18,30 zł vs. 14,67 zł).
Kategoria dań gotowych w słoikach jest szeroko dostępna w sklepach małego formatu – produkty te znajdujemy w około 87% wszystkich sklepów, gdzie klient ma do wyboru średnio około 8 wariantów na półce. Najczęściej dostępnym wariantem wagowym jest opakowanie 500 gram i to ta waga opakowania jest najczęściej kupowaną w sklepach małoformatowych, gdyż odpowiada za prawie 64% wszystkich transakcji. „Najwyższe udziały w liczbie sprzedanych opakowań w 2023 roku miała marka Pudliszki (prawie 32%). Na drugim miejscu znalazły się marki własne z ponad 25% udziałów, a na trzecim marka Pamapol z wynikiem 18% i wzrostem o ponad 3 pp. w porównaniu do roku 2022.
Top 3 produktów pod względem udziałów w liczbie transakcji to produkty marki Pudliszki (producent Kraft Heinz): Fasolka po bretońsku z boczkiem i kiełbasą, Flaki wołowe po Zamojsku i Gołąbki w sosie pomidorowym” – podsumowuje Krzysztof Zięba.
Kolejną istotną i chętnie wybieraną kategorią gotowych dań obiadowych jest pizza mrożona. Najczęściej kupowana w dyskontach – w pierwszych 3 kwartałach 2023 roku było to 39% transakcji. Sklepy małoformatowe do 300 mkw. odpowiadały za 34% transakcji, supermarkety do 2500 mkw. za 17%, a dyskonty około 10%. Porównując rok 2023 do roku poprzedniego, pizze mrożone sprzedawały się odrobinę gorzej – w okresie styczeń – grudzień odnotowano spadek liczby transakcji o 2,4% oraz spadek liczby sprzedanych opakowań o 3%. Do poziomu 12,21 zł wzrosła za to średnia cena za opakowanie (wzrost o 19%), co finalnie przełożyło się na 15,5% wzrostu wartości sprzedaży, w porównaniu do roku poprzedniego.
Mrożone pizze dostępne są w około 8 na 10 wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., a klienci mają do wyboru średnio 6 wariantów pizzy. Wartości te utrzymują się na podobnym poziomie na przestrzeni lat. Jak podkreśla analityk CMR, najszerszą dystrybucję posiada producent Dr. Oetker, którego produkty w 2023 roku dostępne były w około 75% sklepów małoformatowych. Przekłada się to na zdecydowaną dominację tego producenta w udziałach sprzedaży pizzy mrożonej. W 2023 roku, produkty producenta Dr. Oetker odpowiadały za 75% transakcji, a kolejny producent (marki własne) tylko za 11%.
Najchętniej wybieraną wielkością dania są produkty w trzech gramaturach: 335 g, 425 g i 380 g, które łącznie odpowiadały za ponad 50% wszystkich transakcji z pizzą mrożoną w sklepach małego formatu. Powyższe trendy znajdują potwierdzenie w liście top 3 najczęściej kupowanych produktów, do których należą 3 pizze Dr. Oetker Guseppe Pizza: z szynką i pieczarkami w pudełku 425 g, cztery sery w pudełku 335 g oraz z salami w pudełku 380 g.
Na sam koniec nie sposób nie wspomnieć o kategorii frytek mrożonych, która rozwija się najlepiej spośród wszystkich dań gotowych. W sklepach małoformatowych w 2023 roku wartość sprzedaży frytek urosła o 31,7%, w porównaniu do roku 2022. Frytki są jedną z niewielu kategorii, która w analizowanym okresie zanotowała zarówno pozytywną zmianę w sprzedanym wolumenie (wzrost o 0,6%), jak i w liczbie transakcji (w górę o 2,5%). Frytki nie uchroniły się też przed podwyżkami cen, ponieważ w grudniu 2023 roku za 1 kg frytek klienci płacili średnio 14,66 zł, a rok wcześniej było to 12,48 zł. „Niekwestionowanym liderem sprzedaży frytek w sklepach małoformatowych w 2023 roku było Aviko, które odpowiadało za około 57% wszystkich transakcji. Na podium znalazły się też marki własne (15%) i Iglotex (11%)” – podsumowuje Krzysztof Zięba.
Co dziś na obiad? Decyzja będzie niełatwa, bo rynek oferuje sporo smacznych propozycji. Ważne, by oferta sklepu była kompletna i uwzględniała nowości w kategorii dań gotowych.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego