Okres ostatnich 5 lat to stały spadek produkcji wołowiny i wieprzowiny spowodowany silnym rozdrobnieniem produkcji, a przez to trudności w zapewnieniu cen pozwalających zachowanie marż, ale ten trend może być odwrócony przez spodziewany wzrost eksportu o 1,1% do 2027 roku). Historyczny wzrost produkcji drobiu, a także spodziewany wzrost będzie napędzany silną pozycją polskich producentów na rynkach międzynarodowych i wsparty zmianą zachowań konsumentów traktujących drób jako zdrowszą alternatywę dla pozostałych gatunków mięsa. Koszty hodowli wzrosły ponad dwukrotnie w porównaniu do 2018 roku (ze 100% do 233% w 2022 roku), w dużej mierze ze względu na rosnące ceny pasz oraz energii od 2020 roku. Jednocześnie Polacy są w czołówce wśród Europejczyków jeśli chodzi o konsumpcję mięsa, choć konsumpcja per capita w Polsce zacznie nieznacznie spadać w średnim terminie.
“Konsumencki rynek mięsa w Polsce osiągnął wartość prawie 50 mld zł w 2022 roku. W ostatnich kilkunastu latach sektor ten przekształcił się z niskowolumenowej produkcji rolniczej w kilkudziesięciu dużych producentów specjalizujących się w różnych gatunkach mięsa. Konsolidacja sektora sprawia, że firmy coraz śmielej eksplorują rynki zagraniczne w poszukiwaniu nowych klientów. Szczególnie widoczne jest to w polskim sektorze drobiarskim, który stał się jednym z globalnych liderów, osiągając w 2021 roku ponad 3 mld dolarów sprzedaży eksportowej. Polska zajmuje trzecie miejsce pod względem eksportu drobiu na świecie, ustępując tylko USA i Brazylii” - mówi Krzysztof Badowski, partner zarządzający Strategy& w Polsce.
Wzrastające koszty pasz i energii stanowią główne wyzwanie dla rozwoju rynku mięsa. Koszty paszy są kluczowym elementem kosztowym producentów mięsa (50-60%), a ceny paszy w Polsce są coraz bardziej powiązane ze zmianami cen na rynkach światowych. Wzrost importu zbóż przez Chiny czy zamknięcie dostaw zboża z kierunku wschodniego znacząco wpłynęły na wzrost średnich cen pasz w Polsce, obniżając tym samym konkurencyjność polskich producentów na rynku Europejskim. Koszty energii (15-20%) to jeden z głównych czynników wpływających na koszty produkcji na rynku mięsnym. Od 2020 roku na rynku można zaobserwować stopniowo rosnące ceny energii elektrycznej i gazu, spowodowane lockdownem podczas COVID-19, niskimi dostawami gazu z kierunku wschodniego czy regulacjami Unii Europejskiej. Wszystko to znacząco wpływa na podwyższenie ceny wyrobu - od surowców wytwarzanych przez rolnika, produkcję pasz, przez utrzymanie zwierząt, aż po rzeźnie, przechowywanie i transport. Koszty zatrudnienia w sektorze rolniczym (10-15%) w ciągu ostatnich 2 lat wzrosły o blisko 26%, co powoduje, że firmy muszą mierzyć się ze wzrostem nakładów kosztów na aktualnych pracowników. Dodatkowa specjalizacja sektora powoduje, że rosną też wymagania stawiane pracownikom. Pozostałe koszty to kolejne 10-15%.
“W sektorach wieprzowiny i wołowiny również zauważalny jest wzrost produkcji, co może być przełomem w długoletnim trendzie malejącego pogłowia bydła i trzody w Polsce. Notowany w 2022 i 2023 r. wzrost kosztów może stymulować dalszą konsolidację branży, tworząc kolejnych liderów zdolnych do konkurowania na rynkach międzynarodowych. Mimo wielu pozytywnych sygnałów, nadchodzące lata będą wyzwaniem dla całej branży, zwłaszcza w kontekście prawdopodobnego osiągnięcia maksimum krajowej konsumpcji, która wkrótce może zacząć spadać. Wzrasta również popularność zamienników mięsa, konkurujących o uwagę tej samej grupy konsumentów” - mówi Marek Steinhoff-Traczewski, starszy menedżer Strategy& w Polsce.
W wyniku zniesienia ceł nastąpiło znaczne zwiększenie napływu mięsa drobiowego z Ukrainy. W wyniku zniesienia kontyngentów taryfowych i chęci pomocy gospodarce ukraińskiej zniknęła ochrona polskiego sektora drobiarskiego. Całkowity import mięsa drobiowego z Ukrainy do UE w 2022 wzrósł o 80% w porównaniu z 2021. Początek 2023 roku również przyniósł dane świadczące o rosnącym imporcie. Przez pierwsze 8 tygodni 2023 r. importowano z Ukrainy do UE 94% więcej mięsa drobiowego w porównaniu z analogicznym okresem 2022. Pomimo starań resortu rolnictwa o modyfikację zapisów rozporządzenia, tak aby uwzględniały ochronę m.in. polskich producentów, większość krajów poparła przedłużenie rozporządzenia do czerwca 2024 roku. Przedstawiciele branży drobiarskiej podkreślają, że uwzględniając rosnące wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt, jakości pasz czy ograniczeń w stosowaniu antybiotyków unijni producenci nie są w stanie konkurować z mięsem zza wschodniej granicy.
Ponad 50% Europejczyków zadeklarowało obniżoną konsumpcję mięsa w roku 2023 względem roku poprzedniego, zaś 0d roku 202o widoczny jest wzrost wydatków na substytuty - zwłaszcza w Niemczech i Francji. Choć w Europie Zach. udział substytutów w wydatkach rośnie, to w Polsce znajduje się na stabilnym poziomie. Wśród czynników napędzających rozwój tego rynku możemy wymienić zmianę podejścia ekologicznego i etycznego, rosnącą świadomość zdrowotną wśród konsumentów oraz efektywność ekologiczną. Rosnąca świadomość ekologiczna i poszukiwanie bardziej zrównoważonych źródeł białka zmienia przyzwyczajenia konsumentów - Na znaczeniu zyskuje dieta fleksitariańska, której głównym założeniem jest redukcja całkowitego spożycia mięsa. Białko pochodzenia owadziego jest coraz częściej postrzegane jako zdrowsze źródło białka niż tradycyjne źródła białka zwierzęcego. Jednocześnie produkcja białka owadziego w porównaniu do produkcji mięsa jest bardziej zrównoważona i posiada małe wymagania - przy produkcji zużywa się znacznie mniej ziemi, wody i paszy.
Źródło: PwC Polska
Fot: AdobeStock
“Konsumencki rynek mięsa w Polsce osiągnął wartość prawie 50 mld zł w 2022 roku. W ostatnich kilkunastu latach sektor ten przekształcił się z niskowolumenowej produkcji rolniczej w kilkudziesięciu dużych producentów specjalizujących się w różnych gatunkach mięsa. Konsolidacja sektora sprawia, że firmy coraz śmielej eksplorują rynki zagraniczne w poszukiwaniu nowych klientów. Szczególnie widoczne jest to w polskim sektorze drobiarskim, który stał się jednym z globalnych liderów, osiągając w 2021 roku ponad 3 mld dolarów sprzedaży eksportowej. Polska zajmuje trzecie miejsce pod względem eksportu drobiu na świecie, ustępując tylko USA i Brazylii” - mówi Krzysztof Badowski, partner zarządzający Strategy& w Polsce.
Wzrastające koszty pasz i energii stanowią główne wyzwanie dla rozwoju rynku mięsa. Koszty paszy są kluczowym elementem kosztowym producentów mięsa (50-60%), a ceny paszy w Polsce są coraz bardziej powiązane ze zmianami cen na rynkach światowych. Wzrost importu zbóż przez Chiny czy zamknięcie dostaw zboża z kierunku wschodniego znacząco wpłynęły na wzrost średnich cen pasz w Polsce, obniżając tym samym konkurencyjność polskich producentów na rynku Europejskim. Koszty energii (15-20%) to jeden z głównych czynników wpływających na koszty produkcji na rynku mięsnym. Od 2020 roku na rynku można zaobserwować stopniowo rosnące ceny energii elektrycznej i gazu, spowodowane lockdownem podczas COVID-19, niskimi dostawami gazu z kierunku wschodniego czy regulacjami Unii Europejskiej. Wszystko to znacząco wpływa na podwyższenie ceny wyrobu - od surowców wytwarzanych przez rolnika, produkcję pasz, przez utrzymanie zwierząt, aż po rzeźnie, przechowywanie i transport. Koszty zatrudnienia w sektorze rolniczym (10-15%) w ciągu ostatnich 2 lat wzrosły o blisko 26%, co powoduje, że firmy muszą mierzyć się ze wzrostem nakładów kosztów na aktualnych pracowników. Dodatkowa specjalizacja sektora powoduje, że rosną też wymagania stawiane pracownikom. Pozostałe koszty to kolejne 10-15%.
“W sektorach wieprzowiny i wołowiny również zauważalny jest wzrost produkcji, co może być przełomem w długoletnim trendzie malejącego pogłowia bydła i trzody w Polsce. Notowany w 2022 i 2023 r. wzrost kosztów może stymulować dalszą konsolidację branży, tworząc kolejnych liderów zdolnych do konkurowania na rynkach międzynarodowych. Mimo wielu pozytywnych sygnałów, nadchodzące lata będą wyzwaniem dla całej branży, zwłaszcza w kontekście prawdopodobnego osiągnięcia maksimum krajowej konsumpcji, która wkrótce może zacząć spadać. Wzrasta również popularność zamienników mięsa, konkurujących o uwagę tej samej grupy konsumentów” - mówi Marek Steinhoff-Traczewski, starszy menedżer Strategy& w Polsce.
W wyniku zniesienia ceł nastąpiło znaczne zwiększenie napływu mięsa drobiowego z Ukrainy. W wyniku zniesienia kontyngentów taryfowych i chęci pomocy gospodarce ukraińskiej zniknęła ochrona polskiego sektora drobiarskiego. Całkowity import mięsa drobiowego z Ukrainy do UE w 2022 wzrósł o 80% w porównaniu z 2021. Początek 2023 roku również przyniósł dane świadczące o rosnącym imporcie. Przez pierwsze 8 tygodni 2023 r. importowano z Ukrainy do UE 94% więcej mięsa drobiowego w porównaniu z analogicznym okresem 2022. Pomimo starań resortu rolnictwa o modyfikację zapisów rozporządzenia, tak aby uwzględniały ochronę m.in. polskich producentów, większość krajów poparła przedłużenie rozporządzenia do czerwca 2024 roku. Przedstawiciele branży drobiarskiej podkreślają, że uwzględniając rosnące wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt, jakości pasz czy ograniczeń w stosowaniu antybiotyków unijni producenci nie są w stanie konkurować z mięsem zza wschodniej granicy.
Ponad 50% Europejczyków zadeklarowało obniżoną konsumpcję mięsa w roku 2023 względem roku poprzedniego, zaś 0d roku 202o widoczny jest wzrost wydatków na substytuty - zwłaszcza w Niemczech i Francji. Choć w Europie Zach. udział substytutów w wydatkach rośnie, to w Polsce znajduje się na stabilnym poziomie. Wśród czynników napędzających rozwój tego rynku możemy wymienić zmianę podejścia ekologicznego i etycznego, rosnącą świadomość zdrowotną wśród konsumentów oraz efektywność ekologiczną. Rosnąca świadomość ekologiczna i poszukiwanie bardziej zrównoważonych źródeł białka zmienia przyzwyczajenia konsumentów - Na znaczeniu zyskuje dieta fleksitariańska, której głównym założeniem jest redukcja całkowitego spożycia mięsa. Białko pochodzenia owadziego jest coraz częściej postrzegane jako zdrowsze źródło białka niż tradycyjne źródła białka zwierzęcego. Jednocześnie produkcja białka owadziego w porównaniu do produkcji mięsa jest bardziej zrównoważona i posiada małe wymagania - przy produkcji zużywa się znacznie mniej ziemi, wody i paszy.
Źródło: PwC Polska
Fot: AdobeStock
