Konsumenci jeszcze nie snują przewidywań co do świątecznych zakupów, ale na podstawie ubiegłorocznych badań możemy nieco przybliżyć sytuację w handlu w okresie przedświątecznym. Ubiegły rok charakteryzował się dynamicznym wzrostem cen. Konsumenci dokonując zakupów przedświątecznych chcieli utrzymać wydatki na poziomie podobnym do roku poprzedniego bądź w ramach zeszłorocznego budżetu chcieli kupić jak najwięcej produktów. Według cyklicznego raportu dotyczącego preferencji i intencji zakupowych polskich konsumentów przed świętami Bożego Narodzenia, autorstwa platformy analityczno-badawczej UCE Research i Grupy BLIX, 81% Polaków planowało ograniczyć wydatki na świąteczne zakupy spożywcze. Rok wcześniej przed świętami zamiar ograniczenia wydatków żywnościowych deklarowało znacznie mniej, bo 45% konsumentów. Chęć utrzymania wydatków na zbliżonym poziomie do zeszłorocznych potwierdza także fakt, że blisko 90% ankietowanych zadeklarowało, że w 2022 roku świąteczne zakupy spożywcze zrobi w promocji. Rok wcześniej wydatki chciało utrzymać 82% respondentów.
Tradycja ważniejsza niż stan portfela
Podczas gdy dużą rolę odgrywają oszczędności, święta są jednak czasem, w którym większość osób nie rezygnuje z tradycyjnych pozycji na świątecznym stole. Według badania przeprowadzonego w 2022 roku przez PSH Lewiatan w ramach inicjatywy „Wybieram lokalne”, Polacy pytani, jaki będzie ich wigilijny stół w porównaniu do zeszłorocznego w 39% procentach deklarowali, że będzie skromniejszy, nie zmieni się dla 49%, a obfitszy miał być tylko dla 6% ankietowanych.
Polacy nie wyobrażają sobie świąt bez barszczu – 54% respondentów nie wyobraża sobie wigilii bez barszczu czerwonego czystego lub z uszkami. Wśród zup, które w polskiej kulturze zajmują szczególne miejsce, będąc zwyczajowo pierwszym z dań podawanym podczas wigilijnej kolacji, istotną pozycję zajmuje zupa grzybowa – wskazało ją 12% badanych.
Daniem, bez którego Polacy nie wyobrażają sobie świąt są także pierogi z farszem z kapusty lub kapusty i grzybów – wskazało 51% respondentów.
Istotną pozycję na wigilijnym stole zajmują także ryby, smażony karp jest obowiązkową pozycją dla 38% respondentów, śledzie dla 34%, a dla 20% ryba po grecku. Wielu z nas nie wyobraża sobie świąt bez tzw. królowej sałatek, czyli jarzynowej, która uzyskała 30% wskazań. Wśród słodkości królują: sernik (22%), makowiec (20%) oraz piernik (11%).
Bez względu na stan portfela czy kryzys Polacy nie wyobrażają sobie wigilii także bez regionalnych specjałów, takich jak: kompot z suszu (23%), kluski z makiem (8%), gołąbki z kaszą i grzybami (5%), czy kutia (4%).
Świąteczne wydatki
Boże Narodzenie to święta, do których przygotowujemy się ze szczególną starannością. Zwłaszcza, że po kolacji wigilijnej świętujemy aż dwa dni. To czas, kiedy odwiedzamy rodziny z najdalszych zakątków kraju, a zapraszając do świątecznego stołu staramy się zapewnić wiele przepysznych potraw. Z tego powodu w grudniu na zakupy przeznaczamy większe sumy pieniędzy niż na co dzień. W ubiegłym roku ponad połowa Polaków planowała przeznaczyć na świąteczne zakupy spożywcze od 101 do 500 zł, 35% respondentów planowało wydać na takie zakupy od 501 do 1 000 zł, a 8% – od 1 001 do 1 500 zł – wskazuje ubiegłoroczne badanie PAYBACK Opinion Poll.
Jeśli chodzi o kryteria, którymi klienci kierują się przy wyborze produktów spożywczych na świąteczne potrawy to najczęściej jest to cena. 70% respondentów w badaniu PAYBACK Opinion Poll wskazało, że wybiera sklepy oferujące niskie ceny i promocje. Wygoda i dostępność produktów w jednym miejscu jest kluczowa dla 51% respondentów, a dla 42% – ich jakość. Z kolei 40% konsumentów zwraca uwagę także na lokalizację i wybiera sklepy, które znajdują się blisko domu.
Sprzedaż zaskakuje
Grudzień jest jednym z okresów kiedy sprzedaż rośnie. Dane M/platform z ostatnich trzech lat wskazują na wyraźną sezonowość obrotów. „Po letnim szczycie, obroty od września do kolejnej wiosny maleją. W tym spadkowym trendzie, który trwa do lutego mają jednak miejsca dwa odbicia. Pierwsze w październiku, gdy pod koniec miesiąca kupujemy więcej przygotowując się do 1 listopada. Zwiększają się wtedy obroty produktów spożywczych, których potrzebujemy więcej w związku z dodatkowymi spotkaniami rodzinnymi, produktów na imprezy, słodyczy na Halloween oraz tradycyjnie zniczy, wkładów czy akcesoriów do ich zapalania. Drugim momentem przełamania trendu jest oczywiście grudzień. Sprzedaż wzmacniają zakupy na Mikołajki, Boże Narodzenie czy Sylwestra. Już pierwszy tydzień grudnia (28.11-4.12.2022) przyniósł odbicie sprzedaży po dwóch tygodniach listopadowych spadków. Przyczyniła się do tego m.in. rosnąca sprzedaż słodyczy – kalendarzy adwentowych i słodkich prezentów mikołajkowych” – komentuje Ewa Rybołowicz, dyrektorka ds. analiz rynkowych w M/platform.
Grudzień jest także miesiącem największych obrotów dla mocnych alkoholi jak wódka czy whisky. W tym miesiącu rośnie również udział droższych segmentów tych kategorii. Dla whisky, wśród top dziesięciu dni roku najlepszych dla sprzedaży aż sześć dni dotyczy grudnia. Na pierwszych trzech miejscach są: Sylwester, wigilia oraz 23 grudnia, co może wskazywać także na prezentowy charakter tych produktów. Obroty z grudnia są o ponad 50% większe niż średnie miesięczne obroty pozostałych jedenastu miesięcy roku.
W ubiegłym roku według GUS sprzedaż detaliczna w grudniu w cenach bieżących była o 15,5% wyższa niż rok wcześniej. Ekonomiści jednak liczyli na wyższy wynik, według nich wzrost miał wynosić 17,8% rdr.
Natomiast ze względu na galopującą inflację faktyczny obraz sprzedaży można zaobserwować w cenach stałych. Tak liczona sprzedaż detaliczna była już tylko o 0,2% wyższa niż w grudniu 2021 roku. Sprzedaż w cenach stałych żywności, napojów i wyrobów tytoniowych wzrosła o 1,9%. Była one jednak w większości zasługą rosnących cen, a nie sprzedawanych wolumenów.
Inflacja w grudniu ubiegłego roku wyniosła 16,6%. Badanie i Raport Koszyk Zakupowy autorstwa ASM Sales Force Agency, wskazało, że średnia cena koszyka zakupowego była w grudniu 2022 roku o 18%, czyli o 40 złotych wyższa niż przed rokiem. Najmocniej wśród żywności w ujęciu rocznym zdrożały produkty tłuszczowe (68%), nabiał (26%), używki i piwo (25%) oraz produkty sypkie (23%).
Według przewidywań inflacja pod koniec 2023 roku ma wynosić między 6 a 7%. Czy prognozy okażą się trafne oraz jak sytuacja ekonomiczna wpłynie na zakupy przedświąteczne dowiemy się dopiero po świętach. Natomiast na sprzedaż niewątpliwie wpłynie odpowiednie przygotowanie do tego okresu. Sieci handlowe już na początku grudnia umieszczają na okładkach swoich materiałów promocyjnych produkty kojarzone ze świętami. Oferując takie artykuły w okazyjnych cenach, można skutecznie przyciągnąć klientów do sklepów na większe zakupy, a przy tym dobrze zarobić na całym koszyku.
Monika Książek
Redaktor
Tradycja ważniejsza niż stan portfela
Podczas gdy dużą rolę odgrywają oszczędności, święta są jednak czasem, w którym większość osób nie rezygnuje z tradycyjnych pozycji na świątecznym stole. Według badania przeprowadzonego w 2022 roku przez PSH Lewiatan w ramach inicjatywy „Wybieram lokalne”, Polacy pytani, jaki będzie ich wigilijny stół w porównaniu do zeszłorocznego w 39% procentach deklarowali, że będzie skromniejszy, nie zmieni się dla 49%, a obfitszy miał być tylko dla 6% ankietowanych.
Polacy nie wyobrażają sobie świąt bez barszczu – 54% respondentów nie wyobraża sobie wigilii bez barszczu czerwonego czystego lub z uszkami. Wśród zup, które w polskiej kulturze zajmują szczególne miejsce, będąc zwyczajowo pierwszym z dań podawanym podczas wigilijnej kolacji, istotną pozycję zajmuje zupa grzybowa – wskazało ją 12% badanych.
Daniem, bez którego Polacy nie wyobrażają sobie świąt są także pierogi z farszem z kapusty lub kapusty i grzybów – wskazało 51% respondentów.
Istotną pozycję na wigilijnym stole zajmują także ryby, smażony karp jest obowiązkową pozycją dla 38% respondentów, śledzie dla 34%, a dla 20% ryba po grecku. Wielu z nas nie wyobraża sobie świąt bez tzw. królowej sałatek, czyli jarzynowej, która uzyskała 30% wskazań. Wśród słodkości królują: sernik (22%), makowiec (20%) oraz piernik (11%).
Bez względu na stan portfela czy kryzys Polacy nie wyobrażają sobie wigilii także bez regionalnych specjałów, takich jak: kompot z suszu (23%), kluski z makiem (8%), gołąbki z kaszą i grzybami (5%), czy kutia (4%).
Świąteczne wydatki
Boże Narodzenie to święta, do których przygotowujemy się ze szczególną starannością. Zwłaszcza, że po kolacji wigilijnej świętujemy aż dwa dni. To czas, kiedy odwiedzamy rodziny z najdalszych zakątków kraju, a zapraszając do świątecznego stołu staramy się zapewnić wiele przepysznych potraw. Z tego powodu w grudniu na zakupy przeznaczamy większe sumy pieniędzy niż na co dzień. W ubiegłym roku ponad połowa Polaków planowała przeznaczyć na świąteczne zakupy spożywcze od 101 do 500 zł, 35% respondentów planowało wydać na takie zakupy od 501 do 1 000 zł, a 8% – od 1 001 do 1 500 zł – wskazuje ubiegłoroczne badanie PAYBACK Opinion Poll.
Jeśli chodzi o kryteria, którymi klienci kierują się przy wyborze produktów spożywczych na świąteczne potrawy to najczęściej jest to cena. 70% respondentów w badaniu PAYBACK Opinion Poll wskazało, że wybiera sklepy oferujące niskie ceny i promocje. Wygoda i dostępność produktów w jednym miejscu jest kluczowa dla 51% respondentów, a dla 42% – ich jakość. Z kolei 40% konsumentów zwraca uwagę także na lokalizację i wybiera sklepy, które znajdują się blisko domu.
Sprzedaż zaskakuje
Grudzień jest jednym z okresów kiedy sprzedaż rośnie. Dane M/platform z ostatnich trzech lat wskazują na wyraźną sezonowość obrotów. „Po letnim szczycie, obroty od września do kolejnej wiosny maleją. W tym spadkowym trendzie, który trwa do lutego mają jednak miejsca dwa odbicia. Pierwsze w październiku, gdy pod koniec miesiąca kupujemy więcej przygotowując się do 1 listopada. Zwiększają się wtedy obroty produktów spożywczych, których potrzebujemy więcej w związku z dodatkowymi spotkaniami rodzinnymi, produktów na imprezy, słodyczy na Halloween oraz tradycyjnie zniczy, wkładów czy akcesoriów do ich zapalania. Drugim momentem przełamania trendu jest oczywiście grudzień. Sprzedaż wzmacniają zakupy na Mikołajki, Boże Narodzenie czy Sylwestra. Już pierwszy tydzień grudnia (28.11-4.12.2022) przyniósł odbicie sprzedaży po dwóch tygodniach listopadowych spadków. Przyczyniła się do tego m.in. rosnąca sprzedaż słodyczy – kalendarzy adwentowych i słodkich prezentów mikołajkowych” – komentuje Ewa Rybołowicz, dyrektorka ds. analiz rynkowych w M/platform.
Grudzień jest także miesiącem największych obrotów dla mocnych alkoholi jak wódka czy whisky. W tym miesiącu rośnie również udział droższych segmentów tych kategorii. Dla whisky, wśród top dziesięciu dni roku najlepszych dla sprzedaży aż sześć dni dotyczy grudnia. Na pierwszych trzech miejscach są: Sylwester, wigilia oraz 23 grudnia, co może wskazywać także na prezentowy charakter tych produktów. Obroty z grudnia są o ponad 50% większe niż średnie miesięczne obroty pozostałych jedenastu miesięcy roku.
W ubiegłym roku według GUS sprzedaż detaliczna w grudniu w cenach bieżących była o 15,5% wyższa niż rok wcześniej. Ekonomiści jednak liczyli na wyższy wynik, według nich wzrost miał wynosić 17,8% rdr.
Natomiast ze względu na galopującą inflację faktyczny obraz sprzedaży można zaobserwować w cenach stałych. Tak liczona sprzedaż detaliczna była już tylko o 0,2% wyższa niż w grudniu 2021 roku. Sprzedaż w cenach stałych żywności, napojów i wyrobów tytoniowych wzrosła o 1,9%. Była one jednak w większości zasługą rosnących cen, a nie sprzedawanych wolumenów.
Inflacja w grudniu ubiegłego roku wyniosła 16,6%. Badanie i Raport Koszyk Zakupowy autorstwa ASM Sales Force Agency, wskazało, że średnia cena koszyka zakupowego była w grudniu 2022 roku o 18%, czyli o 40 złotych wyższa niż przed rokiem. Najmocniej wśród żywności w ujęciu rocznym zdrożały produkty tłuszczowe (68%), nabiał (26%), używki i piwo (25%) oraz produkty sypkie (23%).
Według przewidywań inflacja pod koniec 2023 roku ma wynosić między 6 a 7%. Czy prognozy okażą się trafne oraz jak sytuacja ekonomiczna wpłynie na zakupy przedświąteczne dowiemy się dopiero po świętach. Natomiast na sprzedaż niewątpliwie wpłynie odpowiednie przygotowanie do tego okresu. Sieci handlowe już na początku grudnia umieszczają na okładkach swoich materiałów promocyjnych produkty kojarzone ze świętami. Oferując takie artykuły w okazyjnych cenach, można skutecznie przyciągnąć klientów do sklepów na większe zakupy, a przy tym dobrze zarobić na całym koszyku.
Monika Książek
Redaktor
