Nawodnienie organizmu to podstawa. Szczególnie latem, gdy jesteśmy narażeni na utratę wody. Napoje pomagają nie tylko uzupełnić braki, ale przede wszystkim zaspokoić pragnienie i zapewnić nieco ochłody. Oferta napojów powiększa się w niemal każdym sklepie, a szczególnym zainteresowaniem cieszą się produkty schłodzone.
W ubiegłym roku wydaliśmy na wszelkiego rodzaju napoje (zarówno alkoholowe jak i niealkoholowe) niemal 70 mld zł – tak wynika z danych NielsenIQ. To więcej o 11,2% niż w roku ubiegłym. Jednak jeśli chodzi o wolumen, to wzrosty nie są już tak imponujące. „Na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy wypiliśmy o 1,2% więcej litrów napojów, co przede wszystkim było sterowane napojami bezalkoholowymi, jak napoje gazowane, napojami energetyzującymi i wodą mineralną” – komentuje Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Jak wyjaśnia ekspertka, napoje gazowane dobrze sobie radzą dzięki produktom o wyższej zawartości soku, a te pojawiły się w odpowiedzi na wprowadzony na początku 2021 roku podatek cukrowy. Napoje energetyczne i izotoniczne również są na fali, ale rosną niezależnie od zawartości cukru czy też dodanego smaku. NielsenIQ podkreśla, że woda „wraca do korzeni”. Lekkie wzrosty wolumenowe, które w ostatnim czasie udało się odnotować w segmencie zawdzięcza wariantom niegazowanym oraz wodzie bez dodatków smakowych.
Sezon wzrostów
W upalne dni myślimy przede wszystkim o ukojeniu pragnienia. Aura pogodowa ma zatem największy wpływ na rotację napojów – i to w każdym wariancie. O ile jest to oczywiście kategoria całoroczna to sprzedaż zdecydowanie wzrasta wraz z pojawieniem się wyższych temperatur.
„Napoje bezalkoholowe odnotowały w sezonie letnim największe wzrosty, zarówno pod względem wartości jak i wielkości sprzedaży. Było to przede wszystkim sterowane napojami gazowanymi, napojami energetyzującymi i wodą mineralną” – podaje Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Jak zaznacza ekspertka – niemal dwie trzecie wypijanych latem napojów gazowanych to te o smaku coli. Dodaje jednak, że to warianty o smaku cytrusów i o smaku truskawki rosną najszybciej. „Wolumen sprzedaży napojów gazowanych napędzają produkty o wyższej zawartości soku oraz warianty light” – podkreśla Anna Wagner.
W przypadku segmentu napojów silny wpływ na sprzedaż mają też aktualne trendy. „Napoje energetyczne i izotoniczne, na fali, rosną niezależnie od zawartości cukru czy też dodanego smaku czy nie. Woda za to wraca do korzeni i wypijamy więcej litrów wody niegazowanej i bez dodatków smakowych” – wyjaśnia ekspertka NielsenIQ. To pokłosie trendu prozdrowotnego, a także licznych podatków nałożonych na produkty zawierające cukier.
Siła sklepu osiedlowego
Segment napojów jest bardzo szeroki. Zaliczamy do niego takie kategorie jak napoje gazowane i niegazowane, soki i nektary, wody czyste i tzw. smakowe, napoje energetyzujące, funkcjonalne, izotoniczne, a także herbaty mrożone.
„Tak szeroko pojęta klasa napojów jest trzecią najważniejszą klasą pod względem wartości, pojawiającą się na co czwartym paragonie w małym formacie. Sklepy małoformatowe są najważniejszym kanałem sprzedaży tej kategorii, odpowiadającym za średnio 50% wartości sprzedaży w szerokim panelu sklepów detalicznych z dyskontami i hipermarketami w całym 2022 roku” – wyjaśnia Julia Kijo, analityczka danych sprzedażowych w Centrum Monitorowania Rynku.
Jak wynika z danych CMR, wartość sprzedaży napojów w sklepach małoformatowych wzrosła o 15,9% w okresie od lutego 2022 do tego samego miesiąca w 2023 r. Według analiz instytutu, źródłem zmiany sprzedaży był wzrost średniej ceny produktów oraz częstsze wizyty klientów. Wytłumaczeniem dla mniejszej liczby opakowań w koszyku jest zauważalny trend rynkowy w kanale – klienci kupują częściej a mniej (jednorazowo). Nie bez znaczenia jest też wzrost cen w sektorze spożywczym i brak perspektywy na wyhamowanie inflacji.
Woda zdrowia doda
Kategorią odznaczającą się najwyższym wolumenem sprzedaży (blisko 50% wagi wolumenowej w klasie napojów w okresie od marca 2022 do lutego 2023 w sklepach małoformatowych z salonikami i kioskami) jest – woda (w wariancie bez dodatków, czyli tzw. czysta).
Nieco inaczej jest jednak pod kątem wartości sprzedaży. „Jednak ze względu na stosunkowo niską średnią cenę za litr jej waga wartościowa jest znacznie niższa i to napoje gazowane generują najwyższą wartość sprzedaży (ok. 30%). Kolejnymi kluczowymi kategoriami są napoje energetyzujące oraz soki/nektary/napoje niegazowane. Obydwie kategorie miały po średnio 20% udziałów w wartości sprzedaży napojów w badanym okresie w małym formacie, przy czym wysoka wartość sprzedaży energetyków wynikała z ich wysokiej średniej ceny, gdyż wolumenowo kategoria ma znacznie mniejszy udział w sprzedaży” – wyjaśnia Julia Kijo.
Jak podaje CMR, każda z analizowanych kategorii napojów odnotowała dodatnią dynamikę wartości sprzedaży w okresie od marca 2022 do lutego 2023 w porównaniu do zeszłego roku w sklepach małoformatowych (total napojów: +16%). Za zmiany odpowiadała przede wszystkim średnia cena, która wzrosła o około 10-20% dla każdej kategorii. Pod względem wolumenu największym wzrostem sprzedaży odznaczyły się napoje funkcjonalne (+20%).
Kategoria z potencjałem
Co warto podkreślić, woda jest wartościowo na drugim miejscu w całym segmencie napojów. Jak zaznacza ekspertka firmy badawczej NielsenIQ, Aleksandra Gębarowska, kategoria wody mineralnej w 2022 roku osiągnęła wartość sprzedaży blisko 6 mld złotych. Wzrost wyniósł 12,7% w porównaniu do poprzedniego roku.
„Również wolumen sprzedaży w litrach notujący spadki w poprzednich latach, pozostał na stabilnym poziomie (+0,8%) w stosunku do 2021 roku. Tak znaczący wzrost wartości kategorii był wynikiem przede wszystkim średnio wyższych cen, których wzrost obserwowaliśmy w większości kategorii spożywczych” – mówi Aleksandra Gębarowska, Senior Customer Consultant w NielsenIQ.
Woda z gazem czy bez? Jak wynika z danych NielsenIQ, woda niegazowana, która w ostatnich latach traciła na znaczeniu, w 2022 wzrosła pod względem wolumenu sprzedaży o 1,9%. Z kolei pnąca się w górę w tym samym czasie wersja gazowana, w ostatnim roku nieco wyhamowała kończąc rok z wolumenem niższym o 0,5% w odniesieniu do poprzedniego roku.
Mówiąc o kategorii wody, należy też wspomnieć o tzw. wodach smakowych, które z racji zawartości dodatków prawnie powinny być traktowane jak napoje. Jednak konsumenci z racji przyzwyczajenia dalej szukają tego typu produktów przy półce z wodą.
„Znacząco tracił niewielki segment wody gazowanej ze smakiem, który zmniejszył się o 42,2%. Z kolei wariant smakowy bez gazu odnotował spadek o 5,9%, głównie za sprawą dużo niższej sprzedaży wśród marek własnych, których wolumen zmniejszył się o jedną trzecią w porównaniu do 2021 roku. Jednocześnie markowe wody smakowe odnotowały wzrost wolumenu sprzedaży o 4,2%” – wyjaśnia Aleksandra Gębarowska.
W przypadku tzw. wody smakowej największa sprzedaż tego typu produktów odbywa się w sklepach małego formatu. Sięga ona nawet 40%. Co istotne, NielsenIQ podaje, że był to jedyny kanał, w którym niegazowane wody smakowe zanotowały wzrost sprzedaży.
„Jednak dla całej kategorii wody najważniejszym i rosnącym kanałem zarówno pod względem wielkości, jak i wartości sprzedaży pozostawały dyskonty, które w 2022 roku odpowiadały za ponad połowę wolumenu sprzedaży wody butelkowanej. W dyskontach rosła przede wszystkim czysta woda – zarówno niegazowana, jak i ta z gazem. Z kolei hipermarkety i supermarkety traciły wolumen sprzedaży kategorii – spadek był widoczny nie tylko na segmentach ze smakiem, które traciły na całym rynku, ale i na wodzie bez smaku” – wskazuje ekspertka NielsenIQ.
Szeroki wybór
Ciężko znaleźć na rynku sklep małoformatowy, który w ofercie nie posiadałby jakiegokolwiek asortymentu napojowego. Wachlarz dostępnych wariantów jest bardzo szeroki, na półce sklepowej (w okresie od marca 2022 do lutego 2023) możemy znaleźć ponad 70 różnych produktów z kategorii soki/nektary/napoje niegazowane, 45 różnych wariantów z segmentu napojów gazowanych oraz 30 różnych wód czystych. Dane te dotyczą sklepów małego formatu. W okresie letnim półka staje się jeszcze bardziej „obfita”, liczba dostępnych produktów rośnie średnio o dodatkowe 2-7 SKU w zależności od kategorii.
„Producentami o najwyższych udziałach rynkowych w sklepach małego formatu są Coca-Cola (lider w kategorii napojów gazowanych), Maspex (z najważniejszą marką soków Tymbark oraz m.in. marką energetyków Tiger), Pepsi (drugi z kolei największy producent napojów gazowanych) oraz Food Care (kluczowy producent w kategorii napojów energetyzujących) i Danone (z marką Żywiec Zdrój na rynku wód czystych i smakowych)” – wylicza ekspertka CMR.
Mały konsument = wielki potencjał
Pomimo dużej zmienności rynku w roku 2022 (mocna presja inflacyjna, rosnące koszty i ceny detaliczne), ewolucji w preferencjach i wyborach klientów czy ich migracji pomiędzy formatami sklepów, rynek sklepów małoformatowych do 300 mkw. jest niezmiennie jednym z kluczowych dla sprzedaży napojów bezalkoholowych, odpowiada on za 47% obrotów detalicznych tej makrokategorii, przy 36% udziale drugiej siły, czyli dyskontów.
„Oczywiście znaczenie sklepów małoformatowych do 300 mkw. jest zróżnicowane dla poszczególnych kategorii napojowych. Z jednej strony mamy energetyki, produkt wysoce impulsowy, sprzedażowo zmonopolizowany przez sklepy mniejsze (udział 69% w sprzedaży wszystkich sklepów detalicznych) a z drugiej soki, nektary i napoje niegazowane, których głównym kanałem dystrybucji są dyskonty, ale drugą siłą jest niezmiennie mały format z przepływem ok. 35% sprzedaży rynkowej” – analizuje Tomasz Rydzewski, analityk danych sprzedażowych, CMR.
W całym segmencie napojowym, spore znaczenie ma zbiór produktów przeznaczonych dla dzieci. „Patrząc całościowo na rynek soków, nektarów i napojów niegazowanych w małym formacie, widzimy, że segment produktów dla dzieci odpowiada za ok. 14% udziału w wartości sprzedaży tej kategorii. Dynamika wartości sprzedaży w stosunku do roku 2021 jest dodatnia (+5%), ale niestety przy spadającym wolumenie sprzedaży (-6%)” – wylicza ekspert instytutu. Jak podkreśla, głównym powodem tych zmian są rosnące ceny, w 2021 roku średnia cena za litr w tym segmencie wynosiła 5,84 zł, w roku 2022 już 6,52 zł (wzrost o 12%). Niemniej segment pozostaje bardzo istotny z punktu widzenia sprzedażowego.
Rynkowi gracze
Jak wygląda to od strony udziałów poszczególnych producentów? Jak wskazuje CMR, segment zdominowany jest przez firmę Maspex (marki Kubuś, Kubuś Play i Tymbark), której udziały w wartości jego sprzedaży wyniosły 78% w 2022 roku.
„Kolejni gracze w rankingu to Capri-Sun (7%), Hortex (marka Leon; 4%) i Polmlek (marka Pysio, 2%). Produkty marek własnych sieci/sklepów generują ok. 6% wartości sprzedaży tego segmentu w małych sklepach, a pozostali producenci odpowiadają jedynie za ok. 3% rynku” – precyzuje Tomasz Rydzewski.
Soki, nektary i napoje niegazowane dla dzieci znajdziemy średnio w 9 na 10 sklepów małego formatu, a na półce znajduje się średnio 14 różnych produktów tej kategorii. Konsument najczęściej wybiera produkty w kartoniku/saszetce o pojemności 200 ml (33% udziałów w liczbie transakcji, średnia cena to 1,50 zł za sztukę) oraz w butelce 300 ml (29% udziałów, średnia cena to 2,50 zł za sztukę). Najbardziej popularnym opakowaniem jest butelka pet (56% udziałów w liczbie transakcji), dalej kartonik (25%) i butelka szklana (12%).
W segmencie znajdziemy szeroki wachlarz smaków owocowo-warzywnych, poczynając od klasycznych jednosmakowych propozycji, typu jabłko czy pomarańcza, a kończąc na miksach bazujących np. na marchwi i kilku owocach (jabłko, banan, malina, truskawka, brzoskwinia, również egzotyki typu mango, limetka czy kiwi).
Jak wynika z danych CMR, trzy najbardziej popularne produkty (pod kątem liczby transakcji) pochodzą z portfolio firmy Maspex i są to sok Kubuś jabłko/marchew/banan w opakowaniu 850 ml oraz napoje Kubuś Play w opakowaniach 400 ml: marchew/malina/jabłko/limetka oraz marchew/truskawka/jabłko/limetka.
Biesiada bez napojów nie jest pełna. Dlatego ich obecność w sklepach w tym okresie jest niezwykle ważna. Słońce, pyszne jedzenie i schłodzony napój to zestaw idealny. Szeroki wachlarz produktów, w różnych formatach i smakach to przepis na sukces. Oczywiście przyczyni się do niego mocno schłodzona oferta – dla dorosłych i dla młodszych konsumentów.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
Fot: AdobeStock
W ubiegłym roku wydaliśmy na wszelkiego rodzaju napoje (zarówno alkoholowe jak i niealkoholowe) niemal 70 mld zł – tak wynika z danych NielsenIQ. To więcej o 11,2% niż w roku ubiegłym. Jednak jeśli chodzi o wolumen, to wzrosty nie są już tak imponujące. „Na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy wypiliśmy o 1,2% więcej litrów napojów, co przede wszystkim było sterowane napojami bezalkoholowymi, jak napoje gazowane, napojami energetyzującymi i wodą mineralną” – komentuje Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Jak wyjaśnia ekspertka, napoje gazowane dobrze sobie radzą dzięki produktom o wyższej zawartości soku, a te pojawiły się w odpowiedzi na wprowadzony na początku 2021 roku podatek cukrowy. Napoje energetyczne i izotoniczne również są na fali, ale rosną niezależnie od zawartości cukru czy też dodanego smaku. NielsenIQ podkreśla, że woda „wraca do korzeni”. Lekkie wzrosty wolumenowe, które w ostatnim czasie udało się odnotować w segmencie zawdzięcza wariantom niegazowanym oraz wodzie bez dodatków smakowych.
Sezon wzrostów
W upalne dni myślimy przede wszystkim o ukojeniu pragnienia. Aura pogodowa ma zatem największy wpływ na rotację napojów – i to w każdym wariancie. O ile jest to oczywiście kategoria całoroczna to sprzedaż zdecydowanie wzrasta wraz z pojawieniem się wyższych temperatur.
„Napoje bezalkoholowe odnotowały w sezonie letnim największe wzrosty, zarówno pod względem wartości jak i wielkości sprzedaży. Było to przede wszystkim sterowane napojami gazowanymi, napojami energetyzującymi i wodą mineralną” – podaje Anna Wagner, Client Business Partner w NielsenIQ.
Jak zaznacza ekspertka – niemal dwie trzecie wypijanych latem napojów gazowanych to te o smaku coli. Dodaje jednak, że to warianty o smaku cytrusów i o smaku truskawki rosną najszybciej. „Wolumen sprzedaży napojów gazowanych napędzają produkty o wyższej zawartości soku oraz warianty light” – podkreśla Anna Wagner.
W przypadku segmentu napojów silny wpływ na sprzedaż mają też aktualne trendy. „Napoje energetyczne i izotoniczne, na fali, rosną niezależnie od zawartości cukru czy też dodanego smaku czy nie. Woda za to wraca do korzeni i wypijamy więcej litrów wody niegazowanej i bez dodatków smakowych” – wyjaśnia ekspertka NielsenIQ. To pokłosie trendu prozdrowotnego, a także licznych podatków nałożonych na produkty zawierające cukier.
Siła sklepu osiedlowego
Segment napojów jest bardzo szeroki. Zaliczamy do niego takie kategorie jak napoje gazowane i niegazowane, soki i nektary, wody czyste i tzw. smakowe, napoje energetyzujące, funkcjonalne, izotoniczne, a także herbaty mrożone.
„Tak szeroko pojęta klasa napojów jest trzecią najważniejszą klasą pod względem wartości, pojawiającą się na co czwartym paragonie w małym formacie. Sklepy małoformatowe są najważniejszym kanałem sprzedaży tej kategorii, odpowiadającym za średnio 50% wartości sprzedaży w szerokim panelu sklepów detalicznych z dyskontami i hipermarketami w całym 2022 roku” – wyjaśnia Julia Kijo, analityczka danych sprzedażowych w Centrum Monitorowania Rynku.
Jak wynika z danych CMR, wartość sprzedaży napojów w sklepach małoformatowych wzrosła o 15,9% w okresie od lutego 2022 do tego samego miesiąca w 2023 r. Według analiz instytutu, źródłem zmiany sprzedaży był wzrost średniej ceny produktów oraz częstsze wizyty klientów. Wytłumaczeniem dla mniejszej liczby opakowań w koszyku jest zauważalny trend rynkowy w kanale – klienci kupują częściej a mniej (jednorazowo). Nie bez znaczenia jest też wzrost cen w sektorze spożywczym i brak perspektywy na wyhamowanie inflacji.
Woda zdrowia doda
Kategorią odznaczającą się najwyższym wolumenem sprzedaży (blisko 50% wagi wolumenowej w klasie napojów w okresie od marca 2022 do lutego 2023 w sklepach małoformatowych z salonikami i kioskami) jest – woda (w wariancie bez dodatków, czyli tzw. czysta).
Nieco inaczej jest jednak pod kątem wartości sprzedaży. „Jednak ze względu na stosunkowo niską średnią cenę za litr jej waga wartościowa jest znacznie niższa i to napoje gazowane generują najwyższą wartość sprzedaży (ok. 30%). Kolejnymi kluczowymi kategoriami są napoje energetyzujące oraz soki/nektary/napoje niegazowane. Obydwie kategorie miały po średnio 20% udziałów w wartości sprzedaży napojów w badanym okresie w małym formacie, przy czym wysoka wartość sprzedaży energetyków wynikała z ich wysokiej średniej ceny, gdyż wolumenowo kategoria ma znacznie mniejszy udział w sprzedaży” – wyjaśnia Julia Kijo.
Jak podaje CMR, każda z analizowanych kategorii napojów odnotowała dodatnią dynamikę wartości sprzedaży w okresie od marca 2022 do lutego 2023 w porównaniu do zeszłego roku w sklepach małoformatowych (total napojów: +16%). Za zmiany odpowiadała przede wszystkim średnia cena, która wzrosła o około 10-20% dla każdej kategorii. Pod względem wolumenu największym wzrostem sprzedaży odznaczyły się napoje funkcjonalne (+20%).
Kategoria z potencjałem
Co warto podkreślić, woda jest wartościowo na drugim miejscu w całym segmencie napojów. Jak zaznacza ekspertka firmy badawczej NielsenIQ, Aleksandra Gębarowska, kategoria wody mineralnej w 2022 roku osiągnęła wartość sprzedaży blisko 6 mld złotych. Wzrost wyniósł 12,7% w porównaniu do poprzedniego roku.
„Również wolumen sprzedaży w litrach notujący spadki w poprzednich latach, pozostał na stabilnym poziomie (+0,8%) w stosunku do 2021 roku. Tak znaczący wzrost wartości kategorii był wynikiem przede wszystkim średnio wyższych cen, których wzrost obserwowaliśmy w większości kategorii spożywczych” – mówi Aleksandra Gębarowska, Senior Customer Consultant w NielsenIQ.
Woda z gazem czy bez? Jak wynika z danych NielsenIQ, woda niegazowana, która w ostatnich latach traciła na znaczeniu, w 2022 wzrosła pod względem wolumenu sprzedaży o 1,9%. Z kolei pnąca się w górę w tym samym czasie wersja gazowana, w ostatnim roku nieco wyhamowała kończąc rok z wolumenem niższym o 0,5% w odniesieniu do poprzedniego roku.
Mówiąc o kategorii wody, należy też wspomnieć o tzw. wodach smakowych, które z racji zawartości dodatków prawnie powinny być traktowane jak napoje. Jednak konsumenci z racji przyzwyczajenia dalej szukają tego typu produktów przy półce z wodą.
„Znacząco tracił niewielki segment wody gazowanej ze smakiem, który zmniejszył się o 42,2%. Z kolei wariant smakowy bez gazu odnotował spadek o 5,9%, głównie za sprawą dużo niższej sprzedaży wśród marek własnych, których wolumen zmniejszył się o jedną trzecią w porównaniu do 2021 roku. Jednocześnie markowe wody smakowe odnotowały wzrost wolumenu sprzedaży o 4,2%” – wyjaśnia Aleksandra Gębarowska.
W przypadku tzw. wody smakowej największa sprzedaż tego typu produktów odbywa się w sklepach małego formatu. Sięga ona nawet 40%. Co istotne, NielsenIQ podaje, że był to jedyny kanał, w którym niegazowane wody smakowe zanotowały wzrost sprzedaży.
„Jednak dla całej kategorii wody najważniejszym i rosnącym kanałem zarówno pod względem wielkości, jak i wartości sprzedaży pozostawały dyskonty, które w 2022 roku odpowiadały za ponad połowę wolumenu sprzedaży wody butelkowanej. W dyskontach rosła przede wszystkim czysta woda – zarówno niegazowana, jak i ta z gazem. Z kolei hipermarkety i supermarkety traciły wolumen sprzedaży kategorii – spadek był widoczny nie tylko na segmentach ze smakiem, które traciły na całym rynku, ale i na wodzie bez smaku” – wskazuje ekspertka NielsenIQ.
Szeroki wybór
Ciężko znaleźć na rynku sklep małoformatowy, który w ofercie nie posiadałby jakiegokolwiek asortymentu napojowego. Wachlarz dostępnych wariantów jest bardzo szeroki, na półce sklepowej (w okresie od marca 2022 do lutego 2023) możemy znaleźć ponad 70 różnych produktów z kategorii soki/nektary/napoje niegazowane, 45 różnych wariantów z segmentu napojów gazowanych oraz 30 różnych wód czystych. Dane te dotyczą sklepów małego formatu. W okresie letnim półka staje się jeszcze bardziej „obfita”, liczba dostępnych produktów rośnie średnio o dodatkowe 2-7 SKU w zależności od kategorii.
„Producentami o najwyższych udziałach rynkowych w sklepach małego formatu są Coca-Cola (lider w kategorii napojów gazowanych), Maspex (z najważniejszą marką soków Tymbark oraz m.in. marką energetyków Tiger), Pepsi (drugi z kolei największy producent napojów gazowanych) oraz Food Care (kluczowy producent w kategorii napojów energetyzujących) i Danone (z marką Żywiec Zdrój na rynku wód czystych i smakowych)” – wylicza ekspertka CMR.
Mały konsument = wielki potencjał
Pomimo dużej zmienności rynku w roku 2022 (mocna presja inflacyjna, rosnące koszty i ceny detaliczne), ewolucji w preferencjach i wyborach klientów czy ich migracji pomiędzy formatami sklepów, rynek sklepów małoformatowych do 300 mkw. jest niezmiennie jednym z kluczowych dla sprzedaży napojów bezalkoholowych, odpowiada on za 47% obrotów detalicznych tej makrokategorii, przy 36% udziale drugiej siły, czyli dyskontów.
„Oczywiście znaczenie sklepów małoformatowych do 300 mkw. jest zróżnicowane dla poszczególnych kategorii napojowych. Z jednej strony mamy energetyki, produkt wysoce impulsowy, sprzedażowo zmonopolizowany przez sklepy mniejsze (udział 69% w sprzedaży wszystkich sklepów detalicznych) a z drugiej soki, nektary i napoje niegazowane, których głównym kanałem dystrybucji są dyskonty, ale drugą siłą jest niezmiennie mały format z przepływem ok. 35% sprzedaży rynkowej” – analizuje Tomasz Rydzewski, analityk danych sprzedażowych, CMR.
W całym segmencie napojowym, spore znaczenie ma zbiór produktów przeznaczonych dla dzieci. „Patrząc całościowo na rynek soków, nektarów i napojów niegazowanych w małym formacie, widzimy, że segment produktów dla dzieci odpowiada za ok. 14% udziału w wartości sprzedaży tej kategorii. Dynamika wartości sprzedaży w stosunku do roku 2021 jest dodatnia (+5%), ale niestety przy spadającym wolumenie sprzedaży (-6%)” – wylicza ekspert instytutu. Jak podkreśla, głównym powodem tych zmian są rosnące ceny, w 2021 roku średnia cena za litr w tym segmencie wynosiła 5,84 zł, w roku 2022 już 6,52 zł (wzrost o 12%). Niemniej segment pozostaje bardzo istotny z punktu widzenia sprzedażowego.
Rynkowi gracze
Jak wygląda to od strony udziałów poszczególnych producentów? Jak wskazuje CMR, segment zdominowany jest przez firmę Maspex (marki Kubuś, Kubuś Play i Tymbark), której udziały w wartości jego sprzedaży wyniosły 78% w 2022 roku.
„Kolejni gracze w rankingu to Capri-Sun (7%), Hortex (marka Leon; 4%) i Polmlek (marka Pysio, 2%). Produkty marek własnych sieci/sklepów generują ok. 6% wartości sprzedaży tego segmentu w małych sklepach, a pozostali producenci odpowiadają jedynie za ok. 3% rynku” – precyzuje Tomasz Rydzewski.
Soki, nektary i napoje niegazowane dla dzieci znajdziemy średnio w 9 na 10 sklepów małego formatu, a na półce znajduje się średnio 14 różnych produktów tej kategorii. Konsument najczęściej wybiera produkty w kartoniku/saszetce o pojemności 200 ml (33% udziałów w liczbie transakcji, średnia cena to 1,50 zł za sztukę) oraz w butelce 300 ml (29% udziałów, średnia cena to 2,50 zł za sztukę). Najbardziej popularnym opakowaniem jest butelka pet (56% udziałów w liczbie transakcji), dalej kartonik (25%) i butelka szklana (12%).
W segmencie znajdziemy szeroki wachlarz smaków owocowo-warzywnych, poczynając od klasycznych jednosmakowych propozycji, typu jabłko czy pomarańcza, a kończąc na miksach bazujących np. na marchwi i kilku owocach (jabłko, banan, malina, truskawka, brzoskwinia, również egzotyki typu mango, limetka czy kiwi).
Jak wynika z danych CMR, trzy najbardziej popularne produkty (pod kątem liczby transakcji) pochodzą z portfolio firmy Maspex i są to sok Kubuś jabłko/marchew/banan w opakowaniu 850 ml oraz napoje Kubuś Play w opakowaniach 400 ml: marchew/malina/jabłko/limetka oraz marchew/truskawka/jabłko/limetka.
Biesiada bez napojów nie jest pełna. Dlatego ich obecność w sklepach w tym okresie jest niezwykle ważna. Słońce, pyszne jedzenie i schłodzony napój to zestaw idealny. Szeroki wachlarz produktów, w różnych formatach i smakach to przepis na sukces. Oczywiście przyczyni się do niego mocno schłodzona oferta – dla dorosłych i dla młodszych konsumentów.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
Fot: AdobeStock
