Endometrioza to choroba związana z bólem i bezpłodnością. Dotyka, według różnych szacunków, od 10 do nawet 15% kobiet i dziewcząt w wieku rozrodczym. Świadomość tej choroby jest wciąż bardzo niska. Producenci owoców i warzyw wspierają proces podnoszenia świadomości i zapewnienia skutecznej profilaktyki. Jeżeli walczysz z bólami, twoje miesiączki są bardzo bolesne lub cierpisz na niepłodność - powinnaś zainteresować się tematem endometriozy. Jest wysokie prawdopodobieństwo, że cierpisz na tą chorobę – przekonuje Hanna Szpunar-Radkowska, dietetyk kliniczny, autorka książki „Dieta w endometriozie”.
Endometrioza jest chorobą przewlekłą i nieuleczalną, ale po zdiagnozowaniu możliwe jest łagodzenie jej objawów za pomocą farmakoterapii, zabiegów chirurgicznych, terapii hormonalnych czy fizjoterapii. Ponieważ jej częścią są zaburzenia hormonalne i stan zapalny, duże znaczenie ma świadomość i jakość codzienna diety.
Na czym polega endometrioza?
Endometrioza polega na występowaniu tkanki podobnej do błony śluzowej macicy (endometrium) poza jej jamą, miejscem naturalnego jej występowania. Na przykład na jajnikach, jajowodach, powierzchni macicy, jelitach czy pęcherzu moczowym.
Skala zjawiska no jest ogromna, dochodzi do 15% wśród kobiet w wieku rozrodczym, a u nastolatek – co jest przerażające – do 17%. Endometrioza bardzo często wiąże się z niepłodnością. Jest to choroba bardzo bolesna - wyjaśnia Hanna Szpunar-Radkowska, dietetyk kliniczny.
Jakie są objawy endometriozy?
Objawy endometriozy mogą być różne i zależą od nasilenia choroby oraz jej lokalizacji, ale najczęściej występują bóle podbrzusza, miednicy, nieregularne krwawienia i bóle podczas stosunku.
Objawem, na który warto zwrócić uwagę są bóle podczas oddawania moczu i wypróżnień, wzdęcia brzucha, nudności, zmęczenie, a czasem depresja, lęk i bezpłodność.
- Kobiety bardzo często walczą z bólem. Bardzo często są niepłodne. To jest taki moment, kiedy starają się poszukać przyczyn tego, co się z nimi dzieje – mówi Hanna Szpunar-Radkowska, dietetyk kliniczny.
Na czym polega diagnostyka endometriozy?
Wyróżniamy z cztery stadia endometriozy, od pierwszego do czwartego. Nie korelują one z tym bólem, ale czwarty stopień to już jest skala dość sporego zniszczenia. Wszczepy endometrialne mogą pojawiać się wszędzie zarówno, gdzieś w drogach rodnych, na jajnikach, na jelitach, ale również w oku.
Tkanka ulega cyklicznym zmianom podobnym do endometrium w macicy, co może prowadzić do powstawania guzków, blizn, zrostów i innych zmian w tkankach i narządach, na których się pojawia.
Diagnostyka nie jest taka prosta. Głównym narzędziem diagnostycznym, w tej chwili, jest laparoskopia zwiadowcza, czyli tak naprawdę pacjentka musi trafić na salę operacyjną i dopiero wtedy można stwierdzić jak ta endometrioza się kształtuje. Najłatwiej, jeżeli można to zrobić przez USG dopochwowe - dodaje Hanna Szpunar-Radkowska, dietetyk kliniczny.
Dlaczego diagnostyka endometriozy jest często bardzo opóźniona?
Zmienne i rozległe objawy endometriozy sprawiają, że nie jest ona łatwo diagnozowana, a wiele osób cierpiących na nią ma ograniczoną świadomość tej choroby. Może to powodować długie opóźnienie między wystąpieniem objawów a postawieniem diagnozy.
W krajach europejskich diagnostyka trwa nawet do 10 lat. Jest to schorzenie, które jest powiązane z wieloma innymi problemami. Bardzo często też, na przykład branie leków antykoncepcyjnych, jest w stanie opóźnić postawienie diagnozy.
Dostęp do wczesnej diagnozy i skutecznego leczenia endometriozy jest ograniczony. Nie ma dziś markera z krwi, który byłby w pełni wiarygodny. Prace nad nim cały czas trwają.
Dieta pomaga zarządzać chorobą
Istnieje potrzeba większej liczby badań i podnoszenia świadomości, aby zapewnić skuteczną profilaktykę, wczesną diagnozę i lepsze zarządzanie chorobą.
- Jako dietetycy wspieramy pacjentki z endometriozą. Takim modelem w dietetycznym, który jest najpowszechniej uznawany i święci triumfy u kobiet z endometrizą jest dieta przeciwzapalna. Dieta kolorowa, z dużą ilością warzyw i owoców na talerzu. Różnokolorowych, z dużym udziałem przeciwzapalnych kwasów Omega 3, Omega 9, ziół. Bardzo kolorowo, jak najniższa obróbka termiczna, w jak najniższych temperaturach. Jeść trzeba bardzo zdrowo - wskazuje Szpunar-Radkowska.
Połowa tego co jemy to powinny być warzywa i owoce
Nasz talerz powinien się kształtować w ten sposób, że połowa talerza to warzywa i owoce. Istotnymi owocami, jeżeli chodzi o endometriozę, są owoce jagodowe. Borówka, truskawka czy malina. W tych dietach duży udział jest również białek i tłuszczów, ponieważ to są te dwie grupy, z których tak naprawdę powstają hormony - wyjaśnia dietetyk.
- Jeżeli walczysz z bólami, twoje miesiączki są bardzo bolesne lub cierpisz na niepłodność - powinnaś zainteresować się tematem endometriozy. Jest wysokie prawdopodobieństwo, że rzeczywiście cierpisz na tą chorobę – podsumowuje Hanna Szpunar-Radkowska, dietetyk kliniczny, autorka książki „Dieta w endometriozie”.
Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
Sfinansowano ze środków Fundusz Promocji Owoców i Warzyw w ramach projektu „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, II edycja”.
Projekt realizowany jest pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.