Kategorie produktów

Już PRAWIE gotowe!

Środa, 16 listopada 2022 Autor: Monika Górka, HURT & DETAL Nr 11/201. Listopad 2022
Brak czasu na przygotowywanie świątecznego menu? Producenci wychodzą naprzeciw najbardziej zabieganym konsumentom i prezentują bogatą ofertę dań gotowych. Produkt w kartonie, w proszku, oferta garmażeryjna czy potrawy mrożone – wszystko smaczne i łatwe w przygotowaniu. A zyskać można to, co najcenniejsze – czas.
Święta Bożego Narodzenia to z wielu powodów czas wyjątkowy. I jeżeli o czasie mowa – to właśnie on jest tutaj słowem kluczowym. Czasu wciąż nam brakuje. Wszyscy wiemy, że w okresie przedświątecznym – jest on niemalże na wagę złota. Nie jest prostym zadaniem przygotowanie smacznych i zróżnicowanych dań, dlatego nierzadko korzystamy z ułatwień, które oferują nam producenci. Barszcz czerwony z kartonu – dlaczego nie! Śledzie już w zalewie – jak najbardziej! Gotowe pierogi, które wystarczy podgrzać – zbawienie! A do tego duża ilość świeżych warzyw. Wszystko smaczne, rodzina zadowolona, a gospodarze – wypoczęci. To scenariusz idealny. Na ile jest możliwy – zależy od nas. Jeżeli w przygotowaniu świątecznych potraw skorzystamy z pomocy dań gotowych czy półproduktów – możemy zaoszczędzić wiele cennego czasu.

Jakich świąt oczekujemy?

Zdrowych i spokojnych, takich, które dadzą nam chwilę wytchnienia, a więc warto ograniczyć czas spędzony w kuchni i zyskać cenne momenty dla rodziny.

Z badania „Za jakimi świętami Bożego Narodzenia tęsknią Polacy?”1, zrealizowanego przez serwis Prezentmarzeń w ubiegłym roku tuż przed świętami wynika, że co trzeciemu Polakowi marzą się białe święta ze śniegiem i możliwością ulepienia bałwana. Z kolei 27% z nas tęskni za świętami w dużym, rodzinnym gronie, a 22% za radosnymi chwilami, bez pandemii w tle. Co piąty zapytany Polak chciałby spędzić Boże Narodzenie na bogato z mnóstwem prezentów. Niestety współczesne święta powodują, że według 27% Polaków stajemy się bardziej nerwowi i skłonni do kłótni, a według 25% wpadamy w szał świątecznych zakupów.

Rynek dań gotowych2

Rynek dań gotowych w Polsce rozwija się dynamicznie, będąc w stosunkowo wczesnej fazie wzrostu. W 2021 r. był on (wykluczając produkty mrożone) wart 2,6 mld zł, jak wynika z raportu PMR „Handel produktami food-to-go w Polsce 2022".

Rynek ten w mniejszym stopniu – aniżeli rynek przekąsek piekarniczych czy sklepowej gastronomii – zależny jest od mobilności społecznej. I nawet pandemia COVID-19 sprzyjała rozwojowi sprzedaży w omawianej kategorii. Producenci, z którymi PMR rozmawiał specjalnie na potrzeby raportu, podkreślali, że krótkoterminowo kategoria dań gotowych, jako pakowanych fabrycznie, postrzegana była jako bezpieczna alternatywa dla rynku HoReCa i wygodna forma domowych zapasów. Wciąż w styczniu 2022 r., 29% respondentów wskazywało, że na ogół posiada w domu zapas dań gotowych.

Według prognoz PMR wartość rynku będzie rosnąć, średniorocznie o 7,0% (CAGR 2022-2027). W opinii zespołu ekonometryków PMR, wpływ wojny w Ukrainie, choć obecnie wciąż trudny do przewidzenia, bezpośrednio na segment dań gotowych powinien być umiarkowany i zaznaczy się w wyższej nominalnej dynamice wzrostu rynku (w wyniku wyższych cen, przede wszystkim żywności), a niższej realnej dynamice wzrostu (wskutek silniej ostudzonego popytu).

Wyroby garmażeryjne

Najczęściej kupowaną kategorią dań gotowych są wyroby garmażeryjne (pierogi, krokiety czy naleśniki), co wynika z badania PMR przeprowadzonego na przełomie grudnia 2021 r. i stycznia 2022 r. Tego typu produkty najczęściej kupują osoby w grupie wiekowej 25-34 lata (46%), a najrzadziej zaś sięgają po nie osoby poniżej 25. roku życia (37%). Im większa miejscowość zamieszkania, tym częściej konsumenci sięgają po dania garmażeryjne. Produkty te znajdują się w stałej ofercie większości sieci spożywczych oraz niektórych większych piekarni oraz wpisują się w upodobanie Polaków do tradycyjnych smaków: 52% badanych deklaruje, że kupując dania gotowe woli wybrać kuchnię domową, tradycyjną aniżeli typowe danie fast-food. Szczególnie z tym stwierdzeniem zgadzali się badani w wieku 50 lat i więcej.

Dla 61% badanych dyskonty są najczęstszym miejscem zakupu dań garmażeryjnych. Format ten plasował się jako pierwszy również w innych badanych kategoriach dań gotowych, najmniejszą przewagę mając w gotowych zestawach obiadowych (kuchni polskiej oraz zagranicznej). Według szacunków PMR, dyskonty odpowiadają za ponad połowę sprzedaży dań gotowych w Polsce. Ta tendencja utrzyma się do końca okresu prognozy2.

Mrożonki zamiast fast foodów?

Jak czytamy w „Rzeczpospolitej” rosnące ceny burgerów, pizzy czy pierogów w fast foodach powodują, że Polacy coraz częściej szukają tych produktów na sklepowych półkach. W samej Biedronce w ostatnich dniach ich sprzedaż wzrosła aż o 20%. Natomiast punkty gastronomiczne są zmuszone do podnoszenia cen, czego powodem są drożejące składniki do produkcji. „W ciągu roku cena pizzy wzrosła o około 18%. We wrześniu 2021 roku średnia cena wyniosła 33 zł, w 2022 już 39 zł. Większe zwyżki cen notują pierogi (23%) i burgery (27%)” – informuje cytowana przez „Rzeczpospolitą” Barbara Pragłowska, analityczka z Pyszne.pl, portalu do zamawiania jedzenia online.

Przedświąteczne paragony 2021

Jak wyglądają przedświąteczne zakupy w kategoriach dań gotowych? Na początek CMR analizuje zupy mokre. Niemal 40% wszystkich transakcji dokonanych na paragonie z tą kategorią w ostatnim kwartale 2021 roku odbyło się w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Na drugim miejscu z wynikiem około 30% znajdowały się dyskonty. Supermarkety do 2 500 mkw. wraz z hipermarketami podzieliły pozostałą część transakcji, z przewagą po stronie supermarketów. W sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 w porównaniu do poprzedniego miesiąca sprzedało się ponad 50% więcej opakowań. Kategoria ta składa się głównie z gotowych produktów lub koncentratów do przygotowania. Pokrewna kategoria, a dokładnie zupy do gotowania, czyli głównie sprzedawane w saszetkach proszki do przygotowania z wodą również zaliczyła wzrost sprzedaży wyrażonej w liczbie opakowań o niemal 50%, jednak głównie za sprawą barszczu czerwonego w proszku. Jak zauważa Krzysztof Michniewicz, analityk danych CMR – cała kategoria zup mokrych posiada dużą dystrybucję, która jest oczywiście zwiększana w okresach świątecznych. Produkty z tej kategorii w grudniu 2021 roku można było znaleźć w 4 z 5 sklepów małoformatowych do 300 mkw.

„Największe udziały zarówno w wartości jak i wolumenie sprzedaży w badanej kategorii w grudniu 2021 roku posiadał producent Maspex sprzedający produkty pod marką Krakus. Jest to jedyna marka od tego producenta w opisywanej kategorii i w grudniu 2021 wygenerowała niemal 50% udziałów wartościowych – w listopadzie 2021 udziały te wynosiły około 26%. Klienci w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 najczęściej w swoich transakcjach wybierali Koncentrat barszczu czerwonego w 300 ml szklanej butelce oraz gotowy Barszcz czerwony w kartonie o pojemności 1 l. Obydwa produkty sprzedawane są pod wyżej wspomnianą marką. Średnia cena za produkt z opisywanej kategorii w grudniu 2021 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. wynosiła 4,70 zł i było to ponad 30 groszy więcej niż przed rokiem” – komentuje Krzysztof Michniewicz.

Należy jednak zwrócić uwagę, że produkty tego typu są tańsze niż w miesiącu poprzedzającym ze względu na odbywające się promocje świąteczne. Klienci na półce sklepowej mieli do wyboru średnio 5 produktów z tej kategorii.

Kolejną pozycją której nie może zabraknąć na świątecznym stole są oczywiście dania gotowe mączne chłodzone, takie jak różnego rodzaju pierogi i uszka z farszem ale również pyzy oraz łazanki. Ostatni kwartał 2021 roku pokazuje, że najwięcej transakcji z tą kategorią, a dokładnie ponad 60% odbywało się w dyskontach. Według danych CMR – w hipermarketach odbyło się wtedy tylko 8% takich transakcji. Supermarkety do 2 500 mkw. wraz ze sklepami małoformatowymi do 300 mkw. podzieliły pozostałe 30% transakcji po połowie. Cała kategoria w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 względem listopada 2021 zanotowała wzrost liczby transakcji o ponad 18% oraz wzrost liczby sprzedanych opakowań o 24%. Podobnie sytuacja wyglądała rok wcześniej. Cała kategoria jest dostępna średnio w połowie wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., jednak przy okazjach świątecznych dystrybucja tego typu produktów zwiększa się i produkty można znaleźć w około 60% wszystkich sklepów omawianego formatu.

Średnio za opakowanie produktu z tej kategorii w grudniu 2021 klient w sklepie małoformatowym do 300 mkw. musiał zapłacić 7,80 zł i było to około 80 groszy więcej niż w grudniu 2020 roku. W sklepie z omawianego formatu w grudniu 2021 można było znaleźć około 7 takich produktów.

Planując zakupy świąteczne nie możemy zapomnieć o przetworach rybnych – obserwując podział transakcji w czwartym kwartale 2021 roku zdecydowanym liderem są sklepy dyskontowe, które skupiły w sobie około 65% wszystkich transakcji. Pozostałe formaty podzieliły transakcję z przetworami rybnymi pomiędzy siebie w podobny sposób, z delikatną przewagą sklepów małoformatowych do 300 mkw. i supermarketów do 2 500 mkw. nad hipermarketami. Patrząc na dane sprzedażowe ze sklepów małoformatowych do 300 mkw. a dokładnie liczbę transakcji, widać że w grudniu 2021 roku było ich około 20% więcej niż w listopadzie 2021 r.

„Główną rolę w kategorii odgrywają oczywiście przetwory śledziowe. Najwięcej produktów z tej kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 sprzedawał producent Lisner i było to około 50% udziałów w liczbie wszystkich sprzedanych opakowań. Na drugim miejscu znalazł się producent Seko. Top 5 najczęściej kupowanych produktów z tej kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 to produkty marki Lisner, a mianowicie: Filety śledziowe w sosie śmietankowym o pojemności 280 g, Śledziki na raz z dodatkiem cebuli sprzedawane w 100 gramowym kubku, Filety śledziowe w oleju z cebulką sprzedawane w słoiku 600 g, kolejne 100 gramowe Filety śledziowe, tym razem w śmietanie oraz Filety śledziowe w oleju sprzedawane w pudełku 220 gram. Omawiana kategoria jest dosyć popularna w sklepach małoformatowych do 300 mkw. i znajduje się w około ¾ wszystkich sklepów reprezentujących ten format. Średnio za produkt z kategorii przetwory rybne klienci sklepów małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 roku musieli zapłacić 7,90 i było to ponad 1,20 zł więcej niż w listopadzie tego roku oraz niecałe 30 groszy więcej niż w grudniu ubiegłego roku. Średnio w ciągu roku w omawianym formacie sklepów klient może znaleźć około 8 wariantów takich produktów, jednak w okresie świątecznym liczba ta potrafi dobić do 10” – podkreśla Krzysztof Michniewicz.

Po wszystkim nie należy zapomnieć o czymś co pozwoli nam osłodzić podniebienie i tu z pomocą przychodzi nam taka kategoria jak ciasta gotowe do spożycia. Tutaj także dyskonty okazały się zdecydowanym liderem pod względem podziału transakcji w ostatnim kwartale 2021 roku – skupiły wtedy około 85% wszystkich transakcji z rynku. Pozostałe formaty skupiły po 5% reszty transakcji. Kategoria ta zalicza swoje piki sprzedażowe w okolicy świąt wielkanocnych oraz w październiku i grudniu. Produkty reprezentujące tę kategorię można znaleźć w ponad połowie wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw. Zdecydowanym faworytem w sprzedaży w tej kategorii jest producent Oskroba, który w grudniu 2021 roku posiadał niemal 20% udziałów w liczbie transakcji.

Średnia cena za opakowanie produktu z tej kategorii w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 wynosiła około 7 zł i było to prawie tyle samo co w grudniu 2020, ale o ponad złotówkę więcej niż w listopadzie 2021 r. Klienci sklepów małoformatowych do 300 mkw. w grudniu 2021 mieli do wyboru niemal 5 takich produktów i to delikatnie mniej niż w grudniu ubiegłego roku.

Święta – już za chwilę. Wiemy, że ta chwila minie w okamgnieniu i zanim się obejrzymy pierwsi goście zapukają do naszych drzwi. Ale najpierw pierwsi zabiegani klienci wejdą do sklepów ze sporą listą zakupów. Warto więc odpowiednio przejrzeć ofertę producentów dań gotowych, wyrobów garmażeryjnych czy produktów, które ułatwią i przyspieszą świąteczne przygotowania w każdym domu. W końcu najcenniejszy jest czas. Ten, który spędzimy z bliskimi. Wesołych świąt!

Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego





1 źródło: Badanie sondażowe „Za jakimi Świętami Bożego Narodzenia tęsknią Polacy?” zostało zrealizowane przez serwis Prezentmarzeń na próbie 1 238 respondentów w formie ankiety online w listopadzie 2021.
2 źródło: biznesnewseria.pl badanie PMR. Na potrzeby raportu „Handel produktami food-to-go w Polsce 2022. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2022-2027”. na przełomie grudnia 2021 oraz stycznia 2022 roku firma PMR przeprowadziła badanie ilościowe na próbie 2 122 dorosłych Polaków, techniką wywiadu online – CAWI.


tagi: rynek spożywczy , sprzedaż , handel , konsument , FMCG , hurt , detal , produkty spożywcze , nowości , przemysł spożywczy , sieci handlowe , sklepy spożywcze ,