Słone czy słodkie? Polacy uwielbiają zarówno jedne, jak i drugie. Aż dwie trzecie Polaków codziennie sięga po batony, ciastka, chipsy czy chrupki. Konsumenci w przekąskach szukają nie tylko przyjemności z jedzenia, ale chcą również, aby były zdrowsze i mniej kaloryczne. Dobre samopoczucie jest coraz ważniejsze – także w podjadaniu. Jednocześnie na zainteresowaniu zyskują nowości i innowacje.
Rynek przekąsek
Według danych NielsenIQ za okres kwiecień 2020 – marzec 2021 roku rynek przekąsek wart był 17,6 mld zł. Z czego przewagę w całej kategorii uzyskały przekąski słodkie, osiągając prawie 72% udziału w tej kategorii, z kolei warianty słone ponad 28%.
Poprzedni rok rządził się swoimi prawami, pandemia wpłynęła na zmiany w wyborze przekąsek. Na popularności nieco straciły warianty impulsowe. Z danych NielsenIQ wynika, że w marcu 2021 roku w przypadku batonów wyjątkowe wzrosty sprzedaży (45%) odnotowały wielopaki. Z kolei produkty pojedyncze odnotowały delikatne spadki wynoszące ok. 3,9%.
Okres pandemii spowodował spowolnienie wzrostu kategorii przekąskowych. Według danych NielsenIQ w okresie przedpandemicznym kategorie słone odnotowywały prawie 12% wzrost sprzedaży, zaś w okresie pandemii wzrost był prawie o połowę mniejszy wynosząc 6,7%. Z kolei rynek słodyczy odnotował spadek. O ile przed pandemią rósł rocznie 5,8% to w trakcie pandemii odnotował spadek na poziomie 1,6%.
Rynek słodyczy jest różnorodny. Główne kategorie według NielsenIQ na rynku słodyczy to ciastka 19,5%, czekolady 17,4% i praliny 16,7%. Z kolei na rynku przekąsek słonych dominują chipsy i popcorn osiągając 57,2% udziałów w rynku, orzechy i nasiona 30,6% oraz słone przekąski, pod którymi kryją się słone paluszki, krakersy i precelki – 12,3%.
W poprzednim roku największym wzrostem sprzedaży charakteryzowały się tzw. „bite size”, czyli drobne przekąski. Kategoria odnotowała wzrost na poziomie ponad 15%. Na drugim miejscu znajdują się orzechy i nasiona z 14% wzrostem sprzedaży. Na kolejnym miejscu znalazły się takie kategorie jak chałwa i sezamki, chipsy i popcorn czy czekolady w tabliczkach osiągając ok. 5% wzrostu sprzedaży.
Jeśli chodzi o czekolady, kategoria wzrost głównie zawdzięcza wariantom mlecznym, które wzrosły o 2,6%, jak również czekoladom gorzkim (3,1%) i białym (38,7%). W kategorii batonów najdynamiczniej rozwijającą się kategorią w badanym okresie są produkty lodówkowe, które wzrosły o 5,1%.
W całym koszyku przekąsek mocną pozycję zajmują produkty marek własnych. Według NielsenIQ w porównaniu do roku wcześniejszego ich udział wzrósł o 9%. Podczas gdy w tym samym czasie produkty markowe odnotowały spadek sprzedaży o 1,5%.
W koszyku przekąsek obserwowany jest także wzrost sprzedaży przekąsek BIO o 6,5%. Ponadto w tej grupie wzrost sprzedaży o ponad 23,1% odnotowały produkty BIO marek własnych.
Za sprzedaż przekąsek najczęściej odpowiedzialne są duże formaty sklepów – 66%, z czego dyskonty (41,3%), supermarkety (16,6%), hipermarkety (8,3%). Sklepy małoformatowe odpowiadają za 33,8% wartości sprzedaży tej kategorii.
Przekąska jako element dnia
Małe szybkie przekąski już na stałe wpisały się w jadłospis wielu osób. Wyniki sondażu konsumenckiego opisanego w raporcie przygotowanym na zlecenie Mondelez International „State of Snacking”1 z 2021 r. wskazują, że 64% dorosłych na całym świecie woli jeść wiele małych posiłków w ciągu dnia niż kilka dużych (wzrost o 5% w porównaniu z wynikami z 2019 r.). Ta popularna preferencja do podjadania rośnie wśród młodszych pokoleń, a 75% osób z pokolenia Z zastępuje co najmniej jeden posiłek każdego dnia przekąską.
Sama definicja przekąski ewoluowała w ciągu ostatnich 3 lat. 80% konsumentów na całym świecie przyznaje, że obecnie obejmuje ona więcej lub różne rodzaje żywności, okazje do jedzenia oraz inne elementy.
Zagłębiając się w wyniki, według ankiety 82% stwierdziło, że „przekąski służyły im różnym celom na różnych etapach życia”. Konsumenci z pokolenia Z potwierdzili, że są bardziej skłonni do przekąsek, aby złagodzić niepokój (86% w porównaniu do 76% wszystkich konsumentów) i nudę (79% w porównaniu do 69% wszystkich konsumentów), podczas gdy milenialsi, aby zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe (85% vs 78%). Z kolei generacja X najczęściej szuka w przekąskach pocieszenia (85% vs 82%)2.
Jak komentuje Marcin Dobrock, Dyrektor Zarządzający w Mondelez Polska i kraje bałtyckie, raport „State of Snacking” wskazuje, że definicja przekąsek obejmuje więcej rodzajów żywności oraz okazji do konsumpcji. „Szczególnie pandemia znacznie wpłynęła na podejście konsumentów do przekąsek. Coraz więcej osób stawia na świadome wybory żywieniowe i zwraca większą uwagę na wartości odżywcze spożywanych produktów. Zwyczaje konsumentów wskazują, że zarówno zaspokojenie potrzeb żywieniowych, jak i sprawianie sobie drobnych przyjemności jest dla nich ważne. Dlatego nadal chcemy zachęcać naszych konsumentów do większej uważności, jeśli chodzi o ich codzienne nawyki żywieniowe, oferując im produkty, które spożywane dla przyjemności, mogą być także częścią zrównoważonego stylu życia” – dodaje.
Podjadamy dla przyjemności
85% konsumentów je co najmniej jedną przekąskę dziennie dla przyjemności, 88% twierdzi, że zbilansowana dieta może zawierać odrobinę przyjemności, a 74% twierdzi, że nie wyobraża sobie świata bez czekolady. To kolejne wnioski z raportu „State of Snacking” przygotowanego przez Mondelēz International w 2021 roku.
Czekolada właśnie to jedyna rzecz, która w tak niewielkiej ilości daje tak dużą przyjemność – przyznaje dr Jacek Kurek, autor badania „Słodko-gorzka historia przyjemności”. Mimo że wielu wskazuje również na zdrowotne właściwości czekolady są one we wspomnianych badaniach poddane wątpliwości. Jak wyjaśnia naukowiec przyjemność z jedzenia czekolady wynika ze smaku i finezji podania. Odnosząc się do wysokiej ilości magnezu wskazuje, że więcej znajduje się np. w sałacie a dobroczynny wpływ tłuszczu, czyli masła kakaowego jest taki sam jak w innych tłuszczach bo to jedynie „zwykły” tłuszcz.
Natomiast konsumenci poszukują przekąsek, które zapewniają szereg korzyści wykraczających poza dobre samopoczucie fizyczne i potrzeby żywieniowe. Z raportu „State of Snacking” wynika, że jedzenie jak i dogadzanie sobie są częścią zrównoważonego stylu życia. 85% konsumentów spożywa jedną przekąskę jako coś do jedzenia i jedną przekąskę jako dogadzanie sobie każdego dnia.
Dobre samopoczucie emocjonalne to korzyść postrzegana jako główny cel jedzenia przekąsek. 79% konsumentów na całym świecie zgadza się, że niektóre przekąski powinny być tylko dla przyjemności lub satysfakcji, bez zbytniego martwienia się o odżywianie.
Kluczowa jest kontrolowana porcja
Kontrola porcji jest ważnym elementem utrzymania zdrowej diety. Badania potwierdzają, że łatwiej jest schudnąć, gdy pakuje się jedzenie w małe i dające się kontrolować porcje.
Kontrola porcji oznacza, że jedzenie jest spożywane w ilościach uważanych za sprzyjające zdrowiu. Jedzenie zbyt dużych posiłków może spowodować zwiększenie masy ciała, jeśli ciało zużyje więcej energii, niż może spalić podczas ćwiczeń.
Zasada ta sprzyja przekąskom, które zazwyczaj są pakowane jako do spożycia na raz. 86% konsumentów wierzy w znaczenie kontroli nad wyborem przekąsek poprzez opcje wielkości porcji i przejrzystość składników.
Zdrowie i ekologia
Dane Mintel potwierdzają wysoką popularność przekąsek: w Polsce, aż 78% konsumentów jedzących przekąski sięga po nie raz dziennie lub częściej. Poza aspektem przyjemnościowym, atrybuty prozdrowotne stają się coraz bardziej istotnym elementem kategorii przekąskowej. Jak przyznaje Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst w Mintel, znaczne grono konsumentów przekąsek – 75% w Polsce – deklaruje, że stara się przede wszystkim wybierać zdrowe warianty. Ponad połowa respondentów (54%) wskazuje dodatkowo, że przekąski to dobry sposób na wzbogacenie codziennej diety w składniki odżywcze.
„Istotna jest odpowiedzialność środowiskowa, w tym oczekiwanie, że większy odsetek produktów przekąskowych będzie miał opakowania przyjazne środowisku, na co wskazuje 76% polskich konsumentów. Marki coraz mocniej inwestują zatem w działania z zakresu zrównoważonego rozwoju, co ilustruje (patrz wykres str. 62) rosnąca dynamika w odniesieniu do wykorzystania prośrodowiskowych obietnic produktowych w ramach nowych wdrożeń w całym regionie europejskim” – informuje Honorata Jarocka.
Świadomi producenci wygrywają
Świadomość ekologiczna konsumentów znacznie wzrosła. Chcą żyć zdrowiej i dłużej dlatego kładą nacisk na odpowiedzialny względem środowiska tryb życia. Uwidacznia się to w wyborze bardziej przyjaznych dla środowiska produktów żywnościowych. Duże znaczenie ma opakowanie, a dokładniej jego pochodzenie. Najczęściej konsumenci w kwestii ekologii opakowań myślą przede wszystkim o recyklingu.
W związku z tym opakowania wielorazowego użytku czy powstałe z materiału pochodzącego z recyklingu zyskują na popularności. Ma to również swoje odzwierciedlenie w postrzeganiu producentów. Konsumenci często wyżej oceniają produkcję z dbałością o działania prośrodowiskowe. Tak jest również w przypadku przekąsek. Już 85% konsumentów na całym świecie chce kupować przekąski od firm, które równoważą swój wpływ na środowisko. Raport przygotowany przez Mondelez International wskazuje na większą świadomość konsumentów przy podejmowaniu decyzji zakupowych co związane jest z coraz bliższą relacją ze swoimi wartościami.
Konsumenci dokładają także więcej starań, aby dowiedzieć się o markach i firmach, od których kupują, i coraz bardziej zwracają uwagę na zrównoważony charakter wybieranych przekąsek.
Ograniczenie ilości odpadów to istotny aspekt, ponieważ konsumenci twierdzą, że najważniejszym wpływem na środowisko i ich wybory żywieniowe jest dostępność opakowań o niskiej zawartości odpadów (78%).
Media społecznościowe źródłem inspiracji
A skoro konsumenci szukają informacji o produktach spożywczych to muszą być źródła, które w przypadku poszczególnych kategorii sprawdzają się najlepiej. Z badania przeprowadzonego w 2019 roku przez Inquiry i ITBC Communication wynika, że głównym źródłem dla konsumentów są etykiety na opakowaniach. Jednak na kolejnych miejscach znalazły się programy telewizyjne, rodzina i znajomi oraz internet.
W przypadku przekąsek etykieta ustępuje miejsca innym źródłom informacji. Według raportu „State od Snacking” poszerzanie doświadczeń związanych z przekąskami następuje dzięki łączności społecznościowej. Ponad połowa ludzi na świecie twierdzi, że media społecznościowe zainspirowały ich do spróbowania nowej przekąski w ciągu ostatniego roku.
Ponad połowa konsumentów na całym świecie (55%) twierdzi, że media społecznościowe zainspirowały ich do spróbowania nowej przekąski w zeszłym roku, w tym jeszcze większa większość z pokolenia Z (70%) i milenialsów (71%).
Media społecznościowe są coraz większym źródłem odkryć, ponieważ konsumenci coraz częściej znajdują trendy żywieniowe, inspiracje i połączenia w swoich kanałach.
Jakie przekąski wybieramy?
Wybór przekąsek jest podyktowany zarówno preferencjami, jak i pogodą. W badaniu SW Research respondenci wśród letnich słodkich przekąsek najczęściej wskazywali na lody. Na kolejnych miejscach znalazły się: czekolada, batony, wafle, ciastka, ciasta, żelki, lizaki, cukierki czekoladowe i nieczekoladowe. 3,9% respondentów przyznało, że nie jada słodkich przekąsek.
Wśród słonych pozycji pierwsze miejsce bezapelacyjnie zajmują chipsy i chrupki. Mnogość wariantów, duży wybór smaków, gramatur i form gwarantuje zamiłowanie Polaków do tej przekąski. Na kolejnych miejscach są orzeszki, paluszki, krakersy czy popcorn.
Oprócz tradycyjnych przekąsek słonych i słodkich konsumenci szukają alternatyw. Segment bakalii oferuje szerokie spektrum produktów. Wszelkiego rodzaju miksy orzechów w połączeniu z suszonymi owocami. Zamknięte w wygodnych opakowaniach, które można ponownie zamknąć bądź w formatach kieszonkowych.
Popularność zyskują przekąski ryżowe, kukurydziane, z ziaren, oparte na prostym składzie, z funkcjonalnymi dodatkami, mające pozytywne działanie dla organizmu.
Kategoria nabiału również oferuje przekąski, np. jogurty, deserki a nawet owsianki. Coraz częściej pojawiają się produkty w wygodnych opakowaniach typu pouch.
Wybrane trendy
Rynkiem przekąsek kieruje przede wszystkim wygoda spożycia ale też porcje na raz bądź wielopaki – do zjedzenia w większym gronie. Do tego dochodzą aspekty społecznościowe, przyjemnościowe czy – jak się okazuje – także i zdrowotne.
Globalnie mówi się, że rynek jest napędzany przez rosnące problemy zdrowotne, zmianę stylu życia i diety oraz coraz częstsze zastępowanie posiłków przekąskami. Rosnąca częstość występowania otyłości i podobnych chorób zachęca konsumentów na całym świecie do zdrowszego stylu życia, a w rezultacie do spożywania zdrowych przekąsek, takich jak chipsy wieloziarniste (chrupki) i przekąski ryżowe, w celu poprawy tempa metabolizmu3.
Z drugiej strony, ekspansja produktów roślinnych jest jednym z najważniejszych aktualnych trendów w przemyśle spożywczym, napędzanym przez zdrowie, środowisko i dobrostan zwierząt. Fala ta jeszcze bardziej przeniknęła do przekąsek, wraz z pojawieniem się wielu nowych produktów poza lodami, w czekoladowych wyrobach cukierniczych i batonach. Podczas gdy liczba wegańskich i wegetariańskich konsumentów na całym świecie jest niewielka, liczba osób, które próbują ograniczyć spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego, jest znacznie większa, na co wskazuje sondaż Euromonitor International Voice of the Consumer: Health and Nutrition Survey4.
Raport „State of Snacking” uwzględnił również potrzeby konsumentów na przyszłość. Od 40% do 48% ankietowanych konsumentów stwierdziło, że spodziewa się w ciągu najbliższych kilku lat poszukiwać przekąsek o następujących właściwościach: bogate w witaminy, wzmacniające odporność, bogate w białko, wspomagają zdrowie jelit, ubogie w cukier, węglowodany lub tłuszcze oraz naturalne/organiczne. Mniejszy odsetek (29%) stwierdził, że wyobraża sobie poszukiwanie funkcjonalnych przekąsek na bazie roślin i bezglutenowych (23%).
Innowacje przyszłością rynku
Zespół PwC Europe R&C Deals przeanalizował europejski rynek przekąsek przyznając, że wykazuje on wzrost i szybko się zmienia. Głównie przez nawyki konsumentów, które nieustannie ewoluują. Ludzie są coraz bardziej świadomi i poszukują różnych produktów oraz inaczej konsumują i kupują przekąski. Eksperci przyznają, że producenci muszą się do tego dostosować, wprowadzając nowe innowacje, zarówno w zakresie produktu, opakowania jak i dystrybucji.
Jak przyznaje Andres Chehtman w publikacji „Top six trends shaping the global snacks industry”, innowacje będą kluczem do ożywienia. Potencjalne działania w tym zakresie obejmują wdrożenie zrównoważonych opakowań, korzyści funkcjonalnych, atrybutów emocjonalnych takich jak nostalgia oraz wprowadzenie produktów dla konkretnych konsumentów, m.in. takich jak gracze5.
Rynek przekąsek ma wiele do zaoferowania. Różnorodność smaków i opakowań potwierdza, że innowacyjność odgrywa istotną rolę. Zakup tego typu produktów to często impuls – decyzja podejmowana jest w sklepie. W tym przypadku nic się nie sprawdzi lepiej jak dodatkowe ekspozycje – zachęty do małej przekąski. Bo kto odmówiłby sprawienia sobie przyjemności?
Monika Książek
Redaktor
1 źródło: Ankieta została przeprowadzona online przez The Harris Poll na zlecenie Mondelēz International w dniach 5–27 października 2021 r. wśród 3055 osób dorosłych na całym świecie w wieku 18 lat i starszych.
2 źródło: https://www.foodbusinessnews.net/articles/20526-sizing-up-snacking-trends
3 źródło: https://www.newfoodmagazine.com/news/162758/what-are-people-snacking-on-in-2022/
4 źródło: https://www.euromonitor.com/article/top-six-trends-shaping-the-global-snacks-industry
5 źródło: https://www.euromonitor.com/article/top-six-trends-shaping-the-global-snacks-industry
Rynek przekąsek
Według danych NielsenIQ za okres kwiecień 2020 – marzec 2021 roku rynek przekąsek wart był 17,6 mld zł. Z czego przewagę w całej kategorii uzyskały przekąski słodkie, osiągając prawie 72% udziału w tej kategorii, z kolei warianty słone ponad 28%.
Poprzedni rok rządził się swoimi prawami, pandemia wpłynęła na zmiany w wyborze przekąsek. Na popularności nieco straciły warianty impulsowe. Z danych NielsenIQ wynika, że w marcu 2021 roku w przypadku batonów wyjątkowe wzrosty sprzedaży (45%) odnotowały wielopaki. Z kolei produkty pojedyncze odnotowały delikatne spadki wynoszące ok. 3,9%.
Okres pandemii spowodował spowolnienie wzrostu kategorii przekąskowych. Według danych NielsenIQ w okresie przedpandemicznym kategorie słone odnotowywały prawie 12% wzrost sprzedaży, zaś w okresie pandemii wzrost był prawie o połowę mniejszy wynosząc 6,7%. Z kolei rynek słodyczy odnotował spadek. O ile przed pandemią rósł rocznie 5,8% to w trakcie pandemii odnotował spadek na poziomie 1,6%.
Rynek słodyczy jest różnorodny. Główne kategorie według NielsenIQ na rynku słodyczy to ciastka 19,5%, czekolady 17,4% i praliny 16,7%. Z kolei na rynku przekąsek słonych dominują chipsy i popcorn osiągając 57,2% udziałów w rynku, orzechy i nasiona 30,6% oraz słone przekąski, pod którymi kryją się słone paluszki, krakersy i precelki – 12,3%.
W poprzednim roku największym wzrostem sprzedaży charakteryzowały się tzw. „bite size”, czyli drobne przekąski. Kategoria odnotowała wzrost na poziomie ponad 15%. Na drugim miejscu znajdują się orzechy i nasiona z 14% wzrostem sprzedaży. Na kolejnym miejscu znalazły się takie kategorie jak chałwa i sezamki, chipsy i popcorn czy czekolady w tabliczkach osiągając ok. 5% wzrostu sprzedaży.
Jeśli chodzi o czekolady, kategoria wzrost głównie zawdzięcza wariantom mlecznym, które wzrosły o 2,6%, jak również czekoladom gorzkim (3,1%) i białym (38,7%). W kategorii batonów najdynamiczniej rozwijającą się kategorią w badanym okresie są produkty lodówkowe, które wzrosły o 5,1%.
W całym koszyku przekąsek mocną pozycję zajmują produkty marek własnych. Według NielsenIQ w porównaniu do roku wcześniejszego ich udział wzrósł o 9%. Podczas gdy w tym samym czasie produkty markowe odnotowały spadek sprzedaży o 1,5%.
W koszyku przekąsek obserwowany jest także wzrost sprzedaży przekąsek BIO o 6,5%. Ponadto w tej grupie wzrost sprzedaży o ponad 23,1% odnotowały produkty BIO marek własnych.
Za sprzedaż przekąsek najczęściej odpowiedzialne są duże formaty sklepów – 66%, z czego dyskonty (41,3%), supermarkety (16,6%), hipermarkety (8,3%). Sklepy małoformatowe odpowiadają za 33,8% wartości sprzedaży tej kategorii.
Przekąska jako element dnia
Małe szybkie przekąski już na stałe wpisały się w jadłospis wielu osób. Wyniki sondażu konsumenckiego opisanego w raporcie przygotowanym na zlecenie Mondelez International „State of Snacking”1 z 2021 r. wskazują, że 64% dorosłych na całym świecie woli jeść wiele małych posiłków w ciągu dnia niż kilka dużych (wzrost o 5% w porównaniu z wynikami z 2019 r.). Ta popularna preferencja do podjadania rośnie wśród młodszych pokoleń, a 75% osób z pokolenia Z zastępuje co najmniej jeden posiłek każdego dnia przekąską.
Sama definicja przekąski ewoluowała w ciągu ostatnich 3 lat. 80% konsumentów na całym świecie przyznaje, że obecnie obejmuje ona więcej lub różne rodzaje żywności, okazje do jedzenia oraz inne elementy.
Zagłębiając się w wyniki, według ankiety 82% stwierdziło, że „przekąski służyły im różnym celom na różnych etapach życia”. Konsumenci z pokolenia Z potwierdzili, że są bardziej skłonni do przekąsek, aby złagodzić niepokój (86% w porównaniu do 76% wszystkich konsumentów) i nudę (79% w porównaniu do 69% wszystkich konsumentów), podczas gdy milenialsi, aby zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe (85% vs 78%). Z kolei generacja X najczęściej szuka w przekąskach pocieszenia (85% vs 82%)2.
Jak komentuje Marcin Dobrock, Dyrektor Zarządzający w Mondelez Polska i kraje bałtyckie, raport „State of Snacking” wskazuje, że definicja przekąsek obejmuje więcej rodzajów żywności oraz okazji do konsumpcji. „Szczególnie pandemia znacznie wpłynęła na podejście konsumentów do przekąsek. Coraz więcej osób stawia na świadome wybory żywieniowe i zwraca większą uwagę na wartości odżywcze spożywanych produktów. Zwyczaje konsumentów wskazują, że zarówno zaspokojenie potrzeb żywieniowych, jak i sprawianie sobie drobnych przyjemności jest dla nich ważne. Dlatego nadal chcemy zachęcać naszych konsumentów do większej uważności, jeśli chodzi o ich codzienne nawyki żywieniowe, oferując im produkty, które spożywane dla przyjemności, mogą być także częścią zrównoważonego stylu życia” – dodaje.
Podjadamy dla przyjemności
85% konsumentów je co najmniej jedną przekąskę dziennie dla przyjemności, 88% twierdzi, że zbilansowana dieta może zawierać odrobinę przyjemności, a 74% twierdzi, że nie wyobraża sobie świata bez czekolady. To kolejne wnioski z raportu „State of Snacking” przygotowanego przez Mondelēz International w 2021 roku.
Czekolada właśnie to jedyna rzecz, która w tak niewielkiej ilości daje tak dużą przyjemność – przyznaje dr Jacek Kurek, autor badania „Słodko-gorzka historia przyjemności”. Mimo że wielu wskazuje również na zdrowotne właściwości czekolady są one we wspomnianych badaniach poddane wątpliwości. Jak wyjaśnia naukowiec przyjemność z jedzenia czekolady wynika ze smaku i finezji podania. Odnosząc się do wysokiej ilości magnezu wskazuje, że więcej znajduje się np. w sałacie a dobroczynny wpływ tłuszczu, czyli masła kakaowego jest taki sam jak w innych tłuszczach bo to jedynie „zwykły” tłuszcz.
Natomiast konsumenci poszukują przekąsek, które zapewniają szereg korzyści wykraczających poza dobre samopoczucie fizyczne i potrzeby żywieniowe. Z raportu „State of Snacking” wynika, że jedzenie jak i dogadzanie sobie są częścią zrównoważonego stylu życia. 85% konsumentów spożywa jedną przekąskę jako coś do jedzenia i jedną przekąskę jako dogadzanie sobie każdego dnia.
Dobre samopoczucie emocjonalne to korzyść postrzegana jako główny cel jedzenia przekąsek. 79% konsumentów na całym świecie zgadza się, że niektóre przekąski powinny być tylko dla przyjemności lub satysfakcji, bez zbytniego martwienia się o odżywianie.
Kluczowa jest kontrolowana porcja
Kontrola porcji jest ważnym elementem utrzymania zdrowej diety. Badania potwierdzają, że łatwiej jest schudnąć, gdy pakuje się jedzenie w małe i dające się kontrolować porcje.
Kontrola porcji oznacza, że jedzenie jest spożywane w ilościach uważanych za sprzyjające zdrowiu. Jedzenie zbyt dużych posiłków może spowodować zwiększenie masy ciała, jeśli ciało zużyje więcej energii, niż może spalić podczas ćwiczeń.
Zasada ta sprzyja przekąskom, które zazwyczaj są pakowane jako do spożycia na raz. 86% konsumentów wierzy w znaczenie kontroli nad wyborem przekąsek poprzez opcje wielkości porcji i przejrzystość składników.
Zdrowie i ekologia
Dane Mintel potwierdzają wysoką popularność przekąsek: w Polsce, aż 78% konsumentów jedzących przekąski sięga po nie raz dziennie lub częściej. Poza aspektem przyjemnościowym, atrybuty prozdrowotne stają się coraz bardziej istotnym elementem kategorii przekąskowej. Jak przyznaje Honorata Jarocka, Senior Food and Drink Analyst w Mintel, znaczne grono konsumentów przekąsek – 75% w Polsce – deklaruje, że stara się przede wszystkim wybierać zdrowe warianty. Ponad połowa respondentów (54%) wskazuje dodatkowo, że przekąski to dobry sposób na wzbogacenie codziennej diety w składniki odżywcze.
„Istotna jest odpowiedzialność środowiskowa, w tym oczekiwanie, że większy odsetek produktów przekąskowych będzie miał opakowania przyjazne środowisku, na co wskazuje 76% polskich konsumentów. Marki coraz mocniej inwestują zatem w działania z zakresu zrównoważonego rozwoju, co ilustruje (patrz wykres str. 62) rosnąca dynamika w odniesieniu do wykorzystania prośrodowiskowych obietnic produktowych w ramach nowych wdrożeń w całym regionie europejskim” – informuje Honorata Jarocka.
Świadomi producenci wygrywają
Świadomość ekologiczna konsumentów znacznie wzrosła. Chcą żyć zdrowiej i dłużej dlatego kładą nacisk na odpowiedzialny względem środowiska tryb życia. Uwidacznia się to w wyborze bardziej przyjaznych dla środowiska produktów żywnościowych. Duże znaczenie ma opakowanie, a dokładniej jego pochodzenie. Najczęściej konsumenci w kwestii ekologii opakowań myślą przede wszystkim o recyklingu.
W związku z tym opakowania wielorazowego użytku czy powstałe z materiału pochodzącego z recyklingu zyskują na popularności. Ma to również swoje odzwierciedlenie w postrzeganiu producentów. Konsumenci często wyżej oceniają produkcję z dbałością o działania prośrodowiskowe. Tak jest również w przypadku przekąsek. Już 85% konsumentów na całym świecie chce kupować przekąski od firm, które równoważą swój wpływ na środowisko. Raport przygotowany przez Mondelez International wskazuje na większą świadomość konsumentów przy podejmowaniu decyzji zakupowych co związane jest z coraz bliższą relacją ze swoimi wartościami.
Konsumenci dokładają także więcej starań, aby dowiedzieć się o markach i firmach, od których kupują, i coraz bardziej zwracają uwagę na zrównoważony charakter wybieranych przekąsek.
Ograniczenie ilości odpadów to istotny aspekt, ponieważ konsumenci twierdzą, że najważniejszym wpływem na środowisko i ich wybory żywieniowe jest dostępność opakowań o niskiej zawartości odpadów (78%).
Media społecznościowe źródłem inspiracji
A skoro konsumenci szukają informacji o produktach spożywczych to muszą być źródła, które w przypadku poszczególnych kategorii sprawdzają się najlepiej. Z badania przeprowadzonego w 2019 roku przez Inquiry i ITBC Communication wynika, że głównym źródłem dla konsumentów są etykiety na opakowaniach. Jednak na kolejnych miejscach znalazły się programy telewizyjne, rodzina i znajomi oraz internet.
W przypadku przekąsek etykieta ustępuje miejsca innym źródłom informacji. Według raportu „State od Snacking” poszerzanie doświadczeń związanych z przekąskami następuje dzięki łączności społecznościowej. Ponad połowa ludzi na świecie twierdzi, że media społecznościowe zainspirowały ich do spróbowania nowej przekąski w ciągu ostatniego roku.
Ponad połowa konsumentów na całym świecie (55%) twierdzi, że media społecznościowe zainspirowały ich do spróbowania nowej przekąski w zeszłym roku, w tym jeszcze większa większość z pokolenia Z (70%) i milenialsów (71%).
Media społecznościowe są coraz większym źródłem odkryć, ponieważ konsumenci coraz częściej znajdują trendy żywieniowe, inspiracje i połączenia w swoich kanałach.
Jakie przekąski wybieramy?
Wybór przekąsek jest podyktowany zarówno preferencjami, jak i pogodą. W badaniu SW Research respondenci wśród letnich słodkich przekąsek najczęściej wskazywali na lody. Na kolejnych miejscach znalazły się: czekolada, batony, wafle, ciastka, ciasta, żelki, lizaki, cukierki czekoladowe i nieczekoladowe. 3,9% respondentów przyznało, że nie jada słodkich przekąsek.
Wśród słonych pozycji pierwsze miejsce bezapelacyjnie zajmują chipsy i chrupki. Mnogość wariantów, duży wybór smaków, gramatur i form gwarantuje zamiłowanie Polaków do tej przekąski. Na kolejnych miejscach są orzeszki, paluszki, krakersy czy popcorn.
Oprócz tradycyjnych przekąsek słonych i słodkich konsumenci szukają alternatyw. Segment bakalii oferuje szerokie spektrum produktów. Wszelkiego rodzaju miksy orzechów w połączeniu z suszonymi owocami. Zamknięte w wygodnych opakowaniach, które można ponownie zamknąć bądź w formatach kieszonkowych.
Popularność zyskują przekąski ryżowe, kukurydziane, z ziaren, oparte na prostym składzie, z funkcjonalnymi dodatkami, mające pozytywne działanie dla organizmu.
Kategoria nabiału również oferuje przekąski, np. jogurty, deserki a nawet owsianki. Coraz częściej pojawiają się produkty w wygodnych opakowaniach typu pouch.
Wybrane trendy
Rynkiem przekąsek kieruje przede wszystkim wygoda spożycia ale też porcje na raz bądź wielopaki – do zjedzenia w większym gronie. Do tego dochodzą aspekty społecznościowe, przyjemnościowe czy – jak się okazuje – także i zdrowotne.
Globalnie mówi się, że rynek jest napędzany przez rosnące problemy zdrowotne, zmianę stylu życia i diety oraz coraz częstsze zastępowanie posiłków przekąskami. Rosnąca częstość występowania otyłości i podobnych chorób zachęca konsumentów na całym świecie do zdrowszego stylu życia, a w rezultacie do spożywania zdrowych przekąsek, takich jak chipsy wieloziarniste (chrupki) i przekąski ryżowe, w celu poprawy tempa metabolizmu3.
Z drugiej strony, ekspansja produktów roślinnych jest jednym z najważniejszych aktualnych trendów w przemyśle spożywczym, napędzanym przez zdrowie, środowisko i dobrostan zwierząt. Fala ta jeszcze bardziej przeniknęła do przekąsek, wraz z pojawieniem się wielu nowych produktów poza lodami, w czekoladowych wyrobach cukierniczych i batonach. Podczas gdy liczba wegańskich i wegetariańskich konsumentów na całym świecie jest niewielka, liczba osób, które próbują ograniczyć spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego, jest znacznie większa, na co wskazuje sondaż Euromonitor International Voice of the Consumer: Health and Nutrition Survey4.
Raport „State of Snacking” uwzględnił również potrzeby konsumentów na przyszłość. Od 40% do 48% ankietowanych konsumentów stwierdziło, że spodziewa się w ciągu najbliższych kilku lat poszukiwać przekąsek o następujących właściwościach: bogate w witaminy, wzmacniające odporność, bogate w białko, wspomagają zdrowie jelit, ubogie w cukier, węglowodany lub tłuszcze oraz naturalne/organiczne. Mniejszy odsetek (29%) stwierdził, że wyobraża sobie poszukiwanie funkcjonalnych przekąsek na bazie roślin i bezglutenowych (23%).
Innowacje przyszłością rynku
Zespół PwC Europe R&C Deals przeanalizował europejski rynek przekąsek przyznając, że wykazuje on wzrost i szybko się zmienia. Głównie przez nawyki konsumentów, które nieustannie ewoluują. Ludzie są coraz bardziej świadomi i poszukują różnych produktów oraz inaczej konsumują i kupują przekąski. Eksperci przyznają, że producenci muszą się do tego dostosować, wprowadzając nowe innowacje, zarówno w zakresie produktu, opakowania jak i dystrybucji.
Jak przyznaje Andres Chehtman w publikacji „Top six trends shaping the global snacks industry”, innowacje będą kluczem do ożywienia. Potencjalne działania w tym zakresie obejmują wdrożenie zrównoważonych opakowań, korzyści funkcjonalnych, atrybutów emocjonalnych takich jak nostalgia oraz wprowadzenie produktów dla konkretnych konsumentów, m.in. takich jak gracze5.
Rynek przekąsek ma wiele do zaoferowania. Różnorodność smaków i opakowań potwierdza, że innowacyjność odgrywa istotną rolę. Zakup tego typu produktów to często impuls – decyzja podejmowana jest w sklepie. W tym przypadku nic się nie sprawdzi lepiej jak dodatkowe ekspozycje – zachęty do małej przekąski. Bo kto odmówiłby sprawienia sobie przyjemności?
Monika Książek
Redaktor
1 źródło: Ankieta została przeprowadzona online przez The Harris Poll na zlecenie Mondelēz International w dniach 5–27 października 2021 r. wśród 3055 osób dorosłych na całym świecie w wieku 18 lat i starszych.
2 źródło: https://www.foodbusinessnews.net/articles/20526-sizing-up-snacking-trends
3 źródło: https://www.newfoodmagazine.com/news/162758/what-are-people-snacking-on-in-2022/
4 źródło: https://www.euromonitor.com/article/top-six-trends-shaping-the-global-snacks-industry
5 źródło: https://www.euromonitor.com/article/top-six-trends-shaping-the-global-snacks-industry
