Ekspertów w kwestii gaszenia pragnienia na rynku jest wielu. Poczynając od producentów wody, napojów, soków czy produktów izotonicznych, po branżę nabiałową, gdzie znajdziemy produkty idealne na letnie upały. Zatem wraz z początkiem sezonu sklepy powinny być przygotowane na przyjęcie specjalnego asortymentu.
Czas dla wody
W 2021 roku cały rynek butelkowanej wody przekroczył „magiczną” granicę – z wyliczeń NielsenIQ wart jest obecnie 5,1 mld zł. Przez ostatnie lata stopniowo zbliżał się do tej sumy. Jeszcze w 2018 r., kiedy jego wartość wynosiła 4,39 mld zł spodziewano się, że w 2020 roku przekroczy 6 mld zł1. COVID-19 mocno te prognozy wyhamował. Patrząc na zmiany rynkowe obecny scenariusz jest umiarkowanie optymistyczny i wskazuje na stopniowe zwiększanie wartości w najbliższych latach.
W przedpandemicznych czasach wewnętrzna struktura rynku wody butelkowanej wyglądała zgoła inaczej niż obecnie. Zacznijmy od tego, że podstawowym podziałem jest rozdzielenie go na segment wody niegazowanej i gazowanej. Zwykle ta pierwsza znacząco przeważała – zarówno w wolumenie jak i wartości sprzedaży. Z danych NielsenIQ wynika, że w 2019 roku stosunek wody niegazowanej do gazowanej wynosił 60:40, z kolei 2021 rok przyniósł zmiany i spowodował, że zależność ta rozkłada się w proporcji 55:45. Zatem wartość segmentu wody niegazowanej w 2021 roku wynosiła 2,9 mld zł, a gazowanej – 2,2 mld zł.
„W kategorii wody obserwujemy widoczną zmianę udziałów wolumenowych dwóch segmentów – czyli wody niegazowanej i tej z gazem. W ostatnim roku woda gazowana odnotowała wzrost wolumenu o 2,8%, jednak segment wody gazowanej bez smaku wzrósł o 6,1% w stosunku do 2020 roku. Jednocześnie wolumen sprzedaży znacznie mniejszego segmentu, czyli wody gazowanej smakowej zmniejszył się o prawie połowę w stosunku do poprzedniego roku. W 2021 roku niezależnie, czy woda smakowa była gazowana czy zwykła – notowała znacząco niższe wolumeny sprzedaży. Jedną z przyczyn spadku zakupów tego typu produktów mogła być m.in. dużo wyższa średnia cena wody ze smakiem, która rok do roku wzrosła prawie o połowę” – wyjaśnia Aleksandra Gębarowska, Customer Consultant w NielsenIQ.
Niemniej latem oba warianty są niezbędne na sklepowej półce. Zarówno w dużych, jak i małych pojemnościach – do tego kluczowe wydaje się oferowanie wody schłodzonej. Dbając o wizerunek sklepu nie możemy też dopuścić do sytuacji braków na półce, ponieważ klient, który nie znajdzie poszukiwanego produktu pójdzie po niego do konkurencji.
Napojowy zawrót głowy
Napoje to kolejna obowiązkowa pozycja na letniej liście obowiązkowego zatowarowania. Ostatnie lata nie były dla branży zbyt łaskawe, ale ciepłe miesiące roku to zawsze – niezależnie od pozostałych czynników – pik sprzedażowy.
„Napoje są trzecią najważniejszą kategorią pod względem wartości oraz pojawiają się na co czwartym paragonie w małym formacie. Sklepy małoformatowe są najważniejszym kanałem sprzedaży tej kategorii, odpowiadające za ponad 60% wartości sprzedaży w całym panelu sklepów detalicznych z dyskontami i hipermarketami w okresie letnim” – podkreśla Julia Kijo z CMR.
„Ostatni rok był dla rynku napojów bezalkoholowych bardziej udany niż poprzedni. Mimo że wielkość sprzedaży ponownie spadła (-4,7% w litrach i – 1,6% w sztukach), to wartość sprzedaży była wyższa aż o 12% i osiągnęła 18 mld zł. Wpływ na ten wzrost wartości z pewnością miała inflacja, jak również podatek cukrowy, który został wprowadzony od stycznia 2021 r. Średnia cena litra napoju w ostatnim roku wzrosła o 17,5%, natomiast średnia cena za opakowanie o 13,8%. Dla porównania, w poprzednim roku (w okresie luty 2020-styczeń 2021) spadek wielkości sprzedaży był wyższy (-5,7% w litrach i – 10,2% w sztukach), a wartość sprzedaży obniżyła się wtedy o 3,7%2” – wyjaśnia Wojciech Rydzewski, Senior Client Consultant w NielsenIQ.
Jednym z kluczowych segmentów całego sektora są napoje gazowane. Mimo, że opłata cukrowa znacznie wpłynęła na wolumen sprzedaży, to podwyżka cen nie tylko utrzymała wartość sprzedaży, ale nawet spowodowała jej wzrost. Jak wynika z danych Centrum Monitorowania Rynku, napoje gazowane odpowiadają za 30% wartości sprzedaży i pojawiają się na co trzecim paragonie. Wspomniana już wcześniej woda plasuje się tuż za nimi z wagą wartościową 20%. Warto dodać, że w sezonie letnim zyskują na znaczeniu przede wszystkim wody czyste i smakowe, a także herbaty mrożone i napoje izotoniczne.
Nabiałowe lato
Latem równie ważne co napoje i woda są kategorie nabiałowe. Maślanka czy kefir nie tylko stanowią doskonały posiłek czy przekąskę, ale też potrafią zaspokoić pragnienie. Dokładając do tego fakt, że serwowane są zwykle na zimno w poręcznej butelce czy kubku – stają się idealnym letnim asortymentem.
Fermentowany napój mleczny i produkt uboczny wytwarzania masła – czyli maślanka – jest idealny na lato. Dlaczego? Jest niskokaloryczna i lekkostrawna, a do tego wspomaga dobroczynną florę jelitową. Jej skład to w ponad 80% woda zatem nie dziwi fakt iż dostarcza zaledwie ok. 40-50 kcal w 100 g.
Maślanka uchodzi też za produkt o działaniu odkwaszającym, zawiera bowiem ok. 0,6% kwasu mlekowego. Ten z kolei pobudza wydzielanie soku żołądkowego, który ułatwia i reguluje trawienie. Wspomniany kwas mlekowy sprzyja rozwojowi dobroczynnych bakterii jelitowych chroniących przed infekcjami czy poprawiających pracę jelit.
Orzeźwiającymi właściwościami wyróżnia się też kefir. Oprócz pysznego smaku wyróżniają go też wyjątkowe właściwości odżywcze. Jest źródłem kwasu foliowego, czyli witaminy B9 wpływającej na prawidłowy rozwój komórek. Oprócz tego jest bogaty w pozostałe witaminy z grupy B działające zbawiennie m.in. na pracę serca czy krążenia.
Kefir to także wsparcie procesów metabolicznych i trawienia. Do tego warto zaznaczyć, że podobnie jak maślanka, należy do wyrobów niskokalorycznych. Zatem wybranie takiej przekąski pozytywnie wpłynie też na sylwetkę.
Letnie trendy
W miesiącach letnich obserwowane są zmiany trendów zakupowych przy wyborze wielkości opakowań. Sprzedaż napojów w mniejszych pojemnościach, czyli tych bardziej poręcznych, kupowanych do szybkiego spożycia rosła zdecydowanie szybciej niż sprzedaż napojów w dużych, rodzinnych opakowaniach.
Ciężko znaleźć na rynku sklep małoformatowy, który w ofercie nie posiadałby jakiegokolwiek asortymentu napojowego. Wachlarz dostępnych wariantów jest bardzo szeroki, na półce sklepowej w 2021 roku znajdowaliśmy ponad 70 różnych produktów z kategorii soki/nektary/napoje niegazowane, 45 różnych wariantów z kategorii napoje gazowane oraz 30 różnych wód czystych. W okresie letnim półka staje się jeszcze bardziej „obfita”, liczba dostępnych produktów rośnie średnio o dodatkowe 2-5 SKU w zależności od kategorii.
„Producentami o najwyższych udziałach rynkowych w sklepach małego formatu są Coc -Cola i PepsiCo (liderzy segmentu napojów gazowanych), Maspex (z najważniejszą marką soków Tymbark oraz m.in. marką energetyków Tiger) oraz Danone i Nałęczów Zdrój (producenci wód Żywiec Zdrój i Cisowianka), których znaczenie w sprzedaży wolumenowej wzrasta w okresie letnim” – wskazuje Julia Kijo z CMR.
Letnia półka powinna zatem zawierać znacznie więcej pozycji „do picia” niż zimowy asortyment. Małe formaty i oferta z lodówki będą dodatkowym atutem i pomocą w osiągnieciu znacznie wyższej sprzedaży. Warto też przygotować letnią ekspozycję i korzystając z narzędzi merchandisingowych wyeksponować posiadane w sprzedaży produkty.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
1 źródło: NielsenIQ
2 źródło: NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, cała Polska z dyskontami (Food), okresy skumulowane: luty 2021 – styczeń 2022 względem okresu luty 2020 – styczeń 2021, kategorie: napoje gazowane, napoje energetyczne i izotoniczne, herbaty mrożone, soki, nektary i napoje niegazowane, woda mineralna.
Czas dla wody
W 2021 roku cały rynek butelkowanej wody przekroczył „magiczną” granicę – z wyliczeń NielsenIQ wart jest obecnie 5,1 mld zł. Przez ostatnie lata stopniowo zbliżał się do tej sumy. Jeszcze w 2018 r., kiedy jego wartość wynosiła 4,39 mld zł spodziewano się, że w 2020 roku przekroczy 6 mld zł1. COVID-19 mocno te prognozy wyhamował. Patrząc na zmiany rynkowe obecny scenariusz jest umiarkowanie optymistyczny i wskazuje na stopniowe zwiększanie wartości w najbliższych latach.
W przedpandemicznych czasach wewnętrzna struktura rynku wody butelkowanej wyglądała zgoła inaczej niż obecnie. Zacznijmy od tego, że podstawowym podziałem jest rozdzielenie go na segment wody niegazowanej i gazowanej. Zwykle ta pierwsza znacząco przeważała – zarówno w wolumenie jak i wartości sprzedaży. Z danych NielsenIQ wynika, że w 2019 roku stosunek wody niegazowanej do gazowanej wynosił 60:40, z kolei 2021 rok przyniósł zmiany i spowodował, że zależność ta rozkłada się w proporcji 55:45. Zatem wartość segmentu wody niegazowanej w 2021 roku wynosiła 2,9 mld zł, a gazowanej – 2,2 mld zł.
„W kategorii wody obserwujemy widoczną zmianę udziałów wolumenowych dwóch segmentów – czyli wody niegazowanej i tej z gazem. W ostatnim roku woda gazowana odnotowała wzrost wolumenu o 2,8%, jednak segment wody gazowanej bez smaku wzrósł o 6,1% w stosunku do 2020 roku. Jednocześnie wolumen sprzedaży znacznie mniejszego segmentu, czyli wody gazowanej smakowej zmniejszył się o prawie połowę w stosunku do poprzedniego roku. W 2021 roku niezależnie, czy woda smakowa była gazowana czy zwykła – notowała znacząco niższe wolumeny sprzedaży. Jedną z przyczyn spadku zakupów tego typu produktów mogła być m.in. dużo wyższa średnia cena wody ze smakiem, która rok do roku wzrosła prawie o połowę” – wyjaśnia Aleksandra Gębarowska, Customer Consultant w NielsenIQ.
Niemniej latem oba warianty są niezbędne na sklepowej półce. Zarówno w dużych, jak i małych pojemnościach – do tego kluczowe wydaje się oferowanie wody schłodzonej. Dbając o wizerunek sklepu nie możemy też dopuścić do sytuacji braków na półce, ponieważ klient, który nie znajdzie poszukiwanego produktu pójdzie po niego do konkurencji.
Napojowy zawrót głowy
Napoje to kolejna obowiązkowa pozycja na letniej liście obowiązkowego zatowarowania. Ostatnie lata nie były dla branży zbyt łaskawe, ale ciepłe miesiące roku to zawsze – niezależnie od pozostałych czynników – pik sprzedażowy.
„Napoje są trzecią najważniejszą kategorią pod względem wartości oraz pojawiają się na co czwartym paragonie w małym formacie. Sklepy małoformatowe są najważniejszym kanałem sprzedaży tej kategorii, odpowiadające za ponad 60% wartości sprzedaży w całym panelu sklepów detalicznych z dyskontami i hipermarketami w okresie letnim” – podkreśla Julia Kijo z CMR.
„Ostatni rok był dla rynku napojów bezalkoholowych bardziej udany niż poprzedni. Mimo że wielkość sprzedaży ponownie spadła (-4,7% w litrach i – 1,6% w sztukach), to wartość sprzedaży była wyższa aż o 12% i osiągnęła 18 mld zł. Wpływ na ten wzrost wartości z pewnością miała inflacja, jak również podatek cukrowy, który został wprowadzony od stycznia 2021 r. Średnia cena litra napoju w ostatnim roku wzrosła o 17,5%, natomiast średnia cena za opakowanie o 13,8%. Dla porównania, w poprzednim roku (w okresie luty 2020-styczeń 2021) spadek wielkości sprzedaży był wyższy (-5,7% w litrach i – 10,2% w sztukach), a wartość sprzedaży obniżyła się wtedy o 3,7%2” – wyjaśnia Wojciech Rydzewski, Senior Client Consultant w NielsenIQ.
Jednym z kluczowych segmentów całego sektora są napoje gazowane. Mimo, że opłata cukrowa znacznie wpłynęła na wolumen sprzedaży, to podwyżka cen nie tylko utrzymała wartość sprzedaży, ale nawet spowodowała jej wzrost. Jak wynika z danych Centrum Monitorowania Rynku, napoje gazowane odpowiadają za 30% wartości sprzedaży i pojawiają się na co trzecim paragonie. Wspomniana już wcześniej woda plasuje się tuż za nimi z wagą wartościową 20%. Warto dodać, że w sezonie letnim zyskują na znaczeniu przede wszystkim wody czyste i smakowe, a także herbaty mrożone i napoje izotoniczne.
Nabiałowe lato
Latem równie ważne co napoje i woda są kategorie nabiałowe. Maślanka czy kefir nie tylko stanowią doskonały posiłek czy przekąskę, ale też potrafią zaspokoić pragnienie. Dokładając do tego fakt, że serwowane są zwykle na zimno w poręcznej butelce czy kubku – stają się idealnym letnim asortymentem.
Fermentowany napój mleczny i produkt uboczny wytwarzania masła – czyli maślanka – jest idealny na lato. Dlaczego? Jest niskokaloryczna i lekkostrawna, a do tego wspomaga dobroczynną florę jelitową. Jej skład to w ponad 80% woda zatem nie dziwi fakt iż dostarcza zaledwie ok. 40-50 kcal w 100 g.
Maślanka uchodzi też za produkt o działaniu odkwaszającym, zawiera bowiem ok. 0,6% kwasu mlekowego. Ten z kolei pobudza wydzielanie soku żołądkowego, który ułatwia i reguluje trawienie. Wspomniany kwas mlekowy sprzyja rozwojowi dobroczynnych bakterii jelitowych chroniących przed infekcjami czy poprawiających pracę jelit.
Orzeźwiającymi właściwościami wyróżnia się też kefir. Oprócz pysznego smaku wyróżniają go też wyjątkowe właściwości odżywcze. Jest źródłem kwasu foliowego, czyli witaminy B9 wpływającej na prawidłowy rozwój komórek. Oprócz tego jest bogaty w pozostałe witaminy z grupy B działające zbawiennie m.in. na pracę serca czy krążenia.
Kefir to także wsparcie procesów metabolicznych i trawienia. Do tego warto zaznaczyć, że podobnie jak maślanka, należy do wyrobów niskokalorycznych. Zatem wybranie takiej przekąski pozytywnie wpłynie też na sylwetkę.
Letnie trendy
W miesiącach letnich obserwowane są zmiany trendów zakupowych przy wyborze wielkości opakowań. Sprzedaż napojów w mniejszych pojemnościach, czyli tych bardziej poręcznych, kupowanych do szybkiego spożycia rosła zdecydowanie szybciej niż sprzedaż napojów w dużych, rodzinnych opakowaniach.
Ciężko znaleźć na rynku sklep małoformatowy, który w ofercie nie posiadałby jakiegokolwiek asortymentu napojowego. Wachlarz dostępnych wariantów jest bardzo szeroki, na półce sklepowej w 2021 roku znajdowaliśmy ponad 70 różnych produktów z kategorii soki/nektary/napoje niegazowane, 45 różnych wariantów z kategorii napoje gazowane oraz 30 różnych wód czystych. W okresie letnim półka staje się jeszcze bardziej „obfita”, liczba dostępnych produktów rośnie średnio o dodatkowe 2-5 SKU w zależności od kategorii.
„Producentami o najwyższych udziałach rynkowych w sklepach małego formatu są Coc -Cola i PepsiCo (liderzy segmentu napojów gazowanych), Maspex (z najważniejszą marką soków Tymbark oraz m.in. marką energetyków Tiger) oraz Danone i Nałęczów Zdrój (producenci wód Żywiec Zdrój i Cisowianka), których znaczenie w sprzedaży wolumenowej wzrasta w okresie letnim” – wskazuje Julia Kijo z CMR.
Letnia półka powinna zatem zawierać znacznie więcej pozycji „do picia” niż zimowy asortyment. Małe formaty i oferta z lodówki będą dodatkowym atutem i pomocą w osiągnieciu znacznie wyższej sprzedaży. Warto też przygotować letnią ekspozycję i korzystając z narzędzi merchandisingowych wyeksponować posiadane w sprzedaży produkty.
Joanna Kowalska
Zastępca Redaktora Naczelnego ds. Mediów Cyfrowych
1 źródło: NielsenIQ
2 źródło: NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, cała Polska z dyskontami (Food), okresy skumulowane: luty 2021 – styczeń 2022 względem okresu luty 2020 – styczeń 2021, kategorie: napoje gazowane, napoje energetyczne i izotoniczne, herbaty mrożone, soki, nektary i napoje niegazowane, woda mineralna.
