Walentynkowe wyznania potrzebują wyjątkowej oprawy. Jak wyrazić miłość, sympatię, przyjaźń i wszystkie te pozytywne i piękne emocje? SŁOWAMI! Oczywiście, słowa mają moc i potrafią opisać wiele uczuć. Ale przy specjalnych okazjach warto dodać do nich odrobinę słodyczy. Bo nic lepiej nie odda smaku miłości niż słodkości.
W poniedziałek, 14 lutego 2022 roku wydarzyć się może wiele. Może ktoś się komuś oświadczy, może ktoś wyzna komuś skrywane długo uczucia, może ktoś przeprosi kogoś i będzie chciał spróbować na nowo, może ktoś zakocha się w kimś spotkanym przypadkiem – od pierwszego wejrzenia, może ktoś po prostu przytuli się do ukochanej osoby wręczając jej ulubiony słodki smakołyk, a może ktoś w samotności oglądając ulubiony film będzie osładzał sobie chwile słodyczami… Wszystkie scenariusze są prawdopodobne. Jak byśmy tego dnia nie zaplanowali, niech będzie wyjątkowy. Bo dlaczego nie? Każda okazja, każde święto są idealnym pretekstem do okazywania sobie uczuć takich jak miłość, przyjaźń, sympatia. Walentynki to oczywiście święto zakochanych, ale także dzień celebrowania wszystkich ważnych dla nas relacji. Bo to relacje są w życiu najważniejsze. Te międzyludzkie – z partnerem, z przyjacielem, z dzieckiem, ale także z samym sobą. Tak! Bycie z samym sobą to ważny czas, i podarowanie sobie odrobiny przyjemności – w postaci ulubionej słodkiej przekąski – to równie piękny moment warty uczczenia.
A wszystko zaczęło się od Luperkaliów
Korzenie walentynkowych obyczajów sięgają czasów pogańskich, w Starożytnym Rzymie 14 lutego obchodzono wigilię Luperkaliów, ku czci Fauna, bożka płodności. Święto było tak popularne, że przetrwało aż do końca V stulecia. Dopiero papież Gelazy I zastąpił je świętem liturgicznym na cześć męczennika i patrona miłości – Walentego. Żył on w III wieku w Cesarstwie rzymskim za panowania Klaudiusza II Gockiego. Cesarz ten zabronił młodym mężczyznom wchodzić w związki małżeńskie. Uważał, że najlepszymi żołnierzami są legioniści niemający rodzin. Zakaz ten złamał biskup Walenty i błogosławił śluby młodych legionistów. Został za to wtrącony do więzienia, gdzie zakochał się w niewidomej córce swojego strażnika. Legenda mówi, że dziewczyna pod wpływem tej miłości odzyskała wzrok. Gdy o tym dowiedział się cesarz, kazał zabić Walentego. W przeddzień egzekucji Walenty napisał list do swojej ukochanej, który podpisał: „Od Twojego Walentego”. Egzekucję wykonano 14 lutego 269 roku1.
Co roku tego dnia w ternijskiej bazylice pojawiają się tabuny zakochanych, które od świętego chcą wyprosić łaskę wiecznej miłości. Ich przekonań o sile patrona zakochanych nie zmienia nawet fakt, że św. Walenty przez papieża Pawła VI w 1969 roku uznany został – tak jak walczący ze smokiem św. Jerzy – za postać rodem z legend. Jednak kości i flakony krwi – relikwie św. Walentego, można odnaleźć m.in. w kościołach w Irlandii, Francji, a także w Polsce2.
Mapa miłosnych obyczajów
Na całym świecie zwyczaje walentynkowe są podobne. I chociaż nie w każdym kraju na świecie walentynki obchodzi się 14 lutego, to wszędzie jest to dzień bardzo pozytywnych emocji, przyjemnych gestów, wyrażających uczucia i pokazujących, że relacje międzyludzkie są czymś wyjątkowym, co warto celebrować niezależnie od narodowości czy zwyczajów.
W Stanach Zjednoczonych walentynki obchodzone są bardzo hucznie i pokaźnie, co nie zawsze oznacza, że na pokaz. Amerykanie wysyłają miliony kartek walentynkowych. Tego dnia nie szczędzą pieniędzy na prezenty, nie tylko te symboliczne, ale także te bardziej pokaźne. Prezenty walentynkowe w Stanach Zjednoczonych daje się nie tylko ukochanym, ale także przyjaciołom, dzieciom czy innym członkom rodziny.
Włosi uwielbiają walentynki i celebrują je niezależnie od wieku. W Vico del Gargano miasto ustrojone jest tysiącami pomarańczy a uliczkami miasta prowadzona jest procesja. Picie w Apulii soku pomarańczowego przynosi szczęście i radość. W Pozzoleone organizuje się specjalne targi świętego Walentego. W Umbrii, gdzie spoczywa Walenty, w niedzielę poprzedzającą walentynki, odbywa się Święto Zaręczyn. Pary z różnych stron świata przybywają w niezwykłe miejsce, by ślubować sobie miłość i wierność.
W Słowenii walentynki to pierwszy dzień, kiedy idzie pracować się w polu lub w winnicach. Słoweńcy wierzą również, że właśnie tego dnia ptaki łączą się w pary. Żeby jednak zobaczyć to na własne oczy, trzeba wyjść w pole zupełnie boso – nawet jeśli na zewnątrz panuje mróz, a na ziemi leży śnieg. Święto miłości w Słowenii obchodzi się kiedy indziej – 12 marca, w dzień św. Grzegorza, 22 lutego, w dzień św. Wincenta, lub 13 czerwca, w dzień św. Antoniego, patrona miłości.
Czesi obowiązkowo wybierają się na most Karola w Pradze, by zawiesić na nim kłódkę symbolizującą wieczną miłość.
W Niemczech na walentynkowych kartkach królują… świnki, które w tym kraju są symbolem dobrobytu i – uwaga – pożądania. Więc zamiast pluszowych misiów tutaj pożądane są pluszowe świnki.
We Francji częściej niż kartki wysyła się kwiaty. Wiele zakochanych par odwiedza tego dnia Paryż i obowiązkowo Wieżę Eiffla.
Walijczycy święto miłości obchodzą wcześniej niż wszyscy. Już 25 stycznia, czyli w dzień św. Dwynwen – patronki kochanków, wręczają swoim ukochanym łyżki. Oczywiście nie byle jakie sztućce, ale piękne drewniane i rzeźbione łyżki, które najczęściej są ozdobione miłosnymi symbolami.
W Japonii walentynki to święto mężczyzn. Tego dnia kobiety rozpieszczają swoich ukochanych i obdarowują ich słodkościami. Podobnie jest w Korei, płeć piękna wręcza sympatiom podarki, licząc, że mężczyzna odpłaci się prezentem 14 marca (Biały Dzień). Podobno jeśli kobieta w tym dniu nie dostanie żadnego drobiazgu, obchodzi później Czarny Dzień (14 kwietnia), podczas którego je się potrawę symbolizującą życie singla (makaron dzadzangmjon).
Komercyjne oblicza miłości
Pluszowy miś, bukiet róż i coś w kształcie serca – lizak czy bombonierka – to jedne z popularniejszych drobnych upominków walentynkowych, które można kupić praktycznie w każdym sklepie, nawet tym małym, osiedlowym. W końcu to jedyny ratunek dla zapominalskich zakochanych, a takich nie brakuje.
Słodycze, róże, serduszka czy kartki z miłosnymi wierszykami – pomysłów na wyrażenie uczuć jest nieskończenie wiele. Bez wątpienia walentynki są – obok Bożego Narodzenia – jednym z najbardziej dochodowych świąt. W wielu branżach.
Co łączy ze sobą takie kategorie jak: praliny, czekolady w tabliczkach, likiery, wino, damskie i męskie zapachy, prezerwatywy i lubrykanty? Otóż sprzedaż wszystkich z nich znacząco wzrasta w tygodniu, w którym wypadają Walentynki. Piotr Kędzierski, Senior Client Consultant NielsenIQ, analizując sprzedaż dwóch pierwszych tygodni lutego w 2021 roku – zauważa, że Polacy kupili odpowiednio 14% i 34% więcej litrów wina i likierów, 12% więcej kilogramów czekolady w tabliczkach, 29% więcej sztuk prezerwatyw, 51% więcej lubrykantów i około 70% więcej litrów perfum, w drugim tygodniu – czyli tym, który kończył się walentynkową niedzielą.
Patrząc na kategorię pralinek, jeśli porównamy jej wolumenową sprzedaż w tygodniu poprzedzającym święto zakochanych do tygodnia „walentynkowego”, obserwujemy wzrost aż o 90% w roku 2021 i blisko 80% w roku 2020. Analizując sprzedaż tej kategorii podobne wzrosty sprzedaży widzimy też w tygodniach, w których występują inne święta: Dzień Babci, Dzień Dziadka, Dzień Kobiet czy Dzień Matki. Możemy więc śmiało powiedzieć, że Polacy bardzo chętnie wyrażają swoje uczucia za pomocą słodkich upominków.
Co ciekawe, kategorią, której wyraźne wzrosty sprzedaży obserwujemy tylko w tygodniach przedświątecznych oraz właśnie w tygodniu z Walentynkami, są elektryczne szczoteczki do zębów. „W 2021 roku sprzedaż tych produktów w drugim tygodniu lutego w porównaniu do pierwszego tygodnia miesiąca wzrosła o blisko 140%, a rok wcześniej mieliśmy do czynienia ze wzrostem blisko 90% patrząc na analogiczne tygodnie. Wygląda na to, że miłość w Polsce ma więc nie tylko słodki smak, ale i zdrowe zęby. Czy podczas Walentynek 2021, czyli święta w czasie lockdownu, kiedy nie mogliśmy pójść do restauracji, zaobserwowaliśmy coś nietypowego? Owszem – względem poprzedniego tygodnia aż o 55% wzrosła sprzedaż kategorii Mrożona Pizza” – komentuje Piotr Kędzierski3.
Odrobina „miłosnych” danych – prosto ze sklepu
Dzień zakochanych można obchodzić na wiele sposobów. Wspólne wyjścia, randki, prezenty. Te ostatnie to często słodycze. Bo odrobina słodkości w miłości zawsze może się przydać.
Jedną z często wybieranych kategorii są praliny. Według danych CMR w sklepach małoformatowych wartość sprzedaży tej kategorii w tygodniu z 14 lutym rośnie ponad dwuipółkrotnie. I w kolejnym tygodniu równie gwałtownie spada. Wzrost wynika przede wszystkim z większej rotacji produktów. Przeciętny sklep sprzedaje nieco ponad 2 razy więcej pralin w porównaniu do tygodnia – przed i po – walentynkach. Miłości nie da się wycenić, możemy jednak sprawdzić, że średnia cena za opakowanie jest o około 1 złotówkę większa niż w okolicznych tygodniach. Jednodniowe święto nie wpływa natomiast na wzrost dystrybucji tej kategorii, jednak liczba dostępnych wariantów już wzrasta. Zakochani mogą wybierać spośród około dziesięciu.
Popularnością cieszą się również lizaki. Wartość sprzedaży rośnie nieco mniej niż pralin ale nadal wysoko, bo ponad dwukrotnie. Podobnie jak w przypadku pralin średnia cena za opakowanie rośnie w porównaniu do tygodnia przed walentynkami. Jednak jest to zdecydowanie tańszy upominek, przeciętny lizak to wydatek około 1,30 zł. Co ciekawe jedna zakochana osoba kupuje prawie 3 sztuki podczas swoich zakupów. Jest to drobny prezent dawany większej liczbie osób. Widząc zwiększony popyt sklepy oferują nieznacznie większą liczbę wariantów niż w pozostałych tygodniach.
W okresie walentynek zdecydowanie zmienia się struktura sprzedaży tej kategorii. Wszystkie dziesięć najpopularniejszych produktów w analizowanym tygodniu nawiązuje do święta: lizaki w kształcie serca, z napisami „I love you” czy zwierzątka również z sercami.
Wiele osób na prezent dla bliskiej osoby wybiera również tabliczkę czekolady. I chociaż wzrost wartość sprzedaży wszystkich rodzajów czekolady w tygodniu zawierającym 14 lutego nie jest imponujący bo wynosi mniej niż 20% (tydzień 08-14.02.2021 vs 01-07.02.2021), to jednak w sklepach małoformatowych do 300 mkw. są pewne rodzaje tabliczek, które osiągają zdecydowanie większe wzrosty. To czekolady duże, wzrosły one o około 50%. Średnia waga takiego opakowania to w przybliżeniu 250 gram, a cena jest niższa niż 12 złotych. Przeciętnie kupowane jest 1 opakowanie4.
Najwięcej zakupów walentynkowych odnotowywanych jest w tygodniu, w którym przypada święto. Najintensywniej – zwłaszcza w sieci – kupujemy na 3 dni przed, a w sklepach spożywczych często nawet tego samego dnia. Jednak na walentynkowy szał zakupowy powinniśmy przygotować się znacznie wcześniej. Warto już teraz zapoznać się z ofertą producentów i najnowszymi trendami związanymi ze słodkimi wyznaniami miłosnymi.
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego
1 źródło: Wikipedia
2 źródło: Onet
3 źródło: NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, sprzedaż wolumenowa, dane tygodniowe W1 2020 – W43 2021, rynek Scantrack Food, kategorie: Praliny, Czekolady w Tabliczkach,
Likiery, Wino, Mrożona Pizza oraz rynek Scantrack Drug, kategorie: Damskie i Męskie Zapachy, Prezerwatywy, Lubrykanty, Elektryczne Szczoteczki do zębów