Kawa dla wielu Polaków jest niezastąpionym napojem. Dodaje energii, rozgrzewa, a także pozytywnie wpływa na metabolizm. Wariantów jest wiele, tak jak i sposobów przyrządzenia. Dlatego też obecność kaw na sklepowej półce jest obowiązkowa. Jak obecnie wygląda rynek kawy w Polsce?
Według raportu INSE Research „Rynek kawy”, sporządzonego w 2020 roku, ponad 80% Polaków deklaruje, że pija kawę regularnie, przy czym 60% respondentów sięga po nią codziennie. Przeciętny mieszkaniec Polski wypija rocznie około 95 litrów tego napoju, co odpowiada ilości około 2,5 kg ziaren. Natomiast wartość rynku kawy w Polsce szacuje się na około 6 mld zł.
Według badania Café Monitor ARC Rynek i Opinia 20211 odsetek osób pijących kawę poza domem wrócił już niemal do wartości sprzed pandemii – obecnie wynosi on 49% badanych, podczas gdy w roku 2020 wynosił 42%, a rok wcześniej – 51%. W 2021 roku względem roku 2019 wzrosło spożycie kawy w domu/u znajomych (+6 p.p.), w pracy (+4 p.p.), a najsilniej w lodziarniach i lodziarnio-kawiarniach (+13 p.p.). Spadek dotknął natomiast stacje paliw, gdzie różnica między rokiem 2019 a 2021 wyniosła 5 p.p.
Zwyczaje kawowe Polaków
Polacy najczęściej piją kawę w domu, ale także w drodze do pracy czy też tuż po przyjściu do biura. Według badania przeprowadzonego przez Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat2 ponad połowa Polaków nie wyobraża sobie dnia bez filiżanki ulubionej kawy. Ulubioną porą dnia na picie kawy jest poranek – aż 90% ankietowanych pierwszą kawę wypija jeszcze przed południem. Respondenci, którzy piją nawet od 4 do 5 kaw dziennie, do godziny 12 są już po dwóch filiżankach tego napoju. Co trzecia osoba deklarująca codzienne spożywanie kawy przyznaje, że najchętniej wypija ją tuż po przebudzeniu. Z kolei do śniadania „małą czarną” wybiera jedna na pięć osób. Najczęściej jest to wersja parzona, choć ulubioną kawą Polaków jest ta z ekspresu.
„Nie dziwi stwierdzenie, że kawa to napój, który nas budzi. Dzieje się tak dzięki zawartej w niej kofeinie, substancji aktywnej, łagodnie stymulującej ośrodkowy układ nerwowy. Zgodnie z opinią Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) spożywanie od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie, w przypadku dorosłych osób może być częścią zdrowej, zbilansowanej diety, wspierającej aktywny tryb życia. Warto jednak pamiętać, że dla zachowania właściwej jakości snu, należy zachować odstęp przynajmniej 6 godzin między ostatnią filiżanką ulubionego napoju a położeniem się spać” – mówi Agata Ziemnicka, psycholożka i dietetyczka.
Około 2/3 badanych twierdzi, że kawa ich pobudza i dostarcza energii. Szczególnie podkreślają to osoby sięgające po kilka jej filiżanek dziennie. Ponad 50% respondentów uważa kawę za źródło przyjemności, natomiast dla 40% ankietowanych jest to nieodłączny element spotkań towarzyskich. 34,8% badanych wskazało, że mała czarna pomaga w zachowaniu koncentracji w pracy.
Kawa na paragonach
Według danych zebranych przez CMR, kawy są dostępne w prawie wszystkich sklepach małoformatowych do 300 mkw. Jesienią, a więc w okresie wrzesień-listopad 2020 roku, w tym formacie najszerzej dostępne były kawy mielone rozpuszczalne oraz wszelkiego rodzaju miksy kawowe.
„Kawę cappuccino oraz zbożową mogliśmy znaleźć w ponad 70% sklepów do 300 mkw., natomiast ziarnistą w ponad 35%. Jesienią kupując kawę konsument na półce w sklepie mógł znaleźć średnio około 26 wariantów kaw, największy wybór był wśród kaw mielonych (około 11 wariantów) oraz kaw rozpuszczalnych (7 wariantów)” – dodaje Paula Sobol-Mazur, ekspertka CMR.
W omawianych miesiącach wartość sprzedaży całej kategorii kaw spadła o ponad 4% w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej, głównie za sprawą kawy mielonej, rozpuszczalnej oraz miksów kawowych. Wzrosła natomiast wartość sprzedaży kawy ziarnistej, cappuccino oraz w kapsułkach. Jak wskazuje CMR, w trakcie jesiennych zakupów w 2020 roku klienci placówek małego formatu najwięcej wydali na produkty marki Jacobs Krönung oraz Prima Finezja producenta Jacobs Douwe Egberts. Jednak niezaprzeczalnym liderem pod względem ilości sprzedanych opakowań była marka Nescafé (Nestlé).
W obliczu pandemii
Według badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych domowy rynek kawy odnotował wzrost o niemal 5% w roku 2020, podczas gdy na przestrzeni lat 2015-2019 przyrost ten wyniósł w sumie 3,9%. Wzrosty sprzedaży odnotowali także producenci młynków czy ekspresów do kawy, a także wszelkich niezbędnych akcesoriów. Wśród konsumentów pojawiły się także nowe trendy konsumpcyjne jak chociażby inny dobór ziaren czy sposobu parzenia, a także eksperymentowanie z dodatkami oraz rodzajami mleka3.
„Ubiegłoroczny wybuch pandemii i ogólnokrajowa kwarantanna miały znaczący wpływ na wzrost sprzedaży najzdrowszej spośród kaw – kawy ziarnistej, którą cechuje także długi termin przydatności. Pozostanie w domach pozwalało na dłuższe przyrządzanie kawy czy korzystanie z domowych ekspresów. Wzrost sprzedaży kawy ziarnistej zwrócił uwagę producentów na ten segment i jesienią zaowocował wprowadzeniem między innymi nowości od Coca Coli (we współpracy z Costa Coffee) oraz Nestlé (współpraca ze Starbucks), które wpłynęły na zmniejszenie zainteresowania dotychczasowymi liderami kaw ziarnistych (między innymi: Luigi Lavazza, Woseba czy też Jacobs Douwe Egberts)” – mówi Paula Sobol-Mazur.
Rynek kawy ulega zmianom, jednak jedno jest pewne – to jeden z ulubionych napojów Polaków, dlatego też na sklepowej półce nie powinno zabraknąć szerokiego wyboru. Kawy ziarniste, mielone czy rozpuszczalne to podstawa oferty. Warto postawić także na propozycje z segmentu kaw speciality oraz warianty bezkofeinowe.
Weronika Nowak
Redaktor
1 źródło: Badanie Café Monitor 2021 zostało zrealizowane przez ARC Rynek i Opinia metodą CAWI na ogólnopolskiej próbie N=1731 osób w dniach 5-16.07.2021. Badani to osoby, które ukończyły 16 lat.
2 źródło: Biostat, Badanie na temat konsumpcji kawy w Polsce, badanie objęło 385 respondentów, którzy piją kawę, maj 2021. Badanie zrealizowano na zlecenie Fundacji „Żywność, Aktywność Fizyczna i Zdrowie”, organizatora programu „Kawa i zdrowie”.
3 źródło: „Trendy kawowe 2021”, lovecoffee.pl