Żadna świąteczna potrawa czy deser nie zyskają bożonarodzeniowego smaku bez odpowiednich przypraw czy dodatków. Oprócz klasycznych ziół i sosów, w tym czasie na sklepowych półkach pojawiają się liczne sezonowe produkty. Zatem – jakie aromaty towarzyszą Bożemu Narodzeniu?
Pomimo iż każdy region kraju ma własne tradycje świąteczne, a zwyczajów jest co najmniej tyle ile polskich rodzin, to są potrawy, które niezmiennie smakują tak samo. A to dzięki charakterystycznym przyprawom. Barszcz, uszka, karp, makowiec czy piernik. To dzięki dodatkom zyskują świątecznego aromatu.
Sosy i wszelkiego rodzaju pasty również uzupełniają smak bożonarodzeniowych potraw. Często są też rozwiązaniem dla zabieganych klientów, którzy sięgając po gotowe mieszanki mogą szybko stworzyć smaczne, tradycyjne dania.
Wytrawny aromat
Zacznijmy od barszczu… albo zupy grzybowej. W zależności od regionu podawane są one zamiennie jako pierwszy posiłek podczas Wigilii. Do obu dań potrzebne są jednak odpowiednie dodatki. Oczywiście w zależności od domowych tradycji receptury różnią się między sobą, jednak bezsprzecznie podstawa jest podobna. Obie zupy, charakterystyczne dla świąt Bożego Narodzenia, opierają się m.in. na popularnych całorocznie przyprawach. Są to majeranek, pieprz czy sól… Do tego klasycznie używane jest ziele angielskie czy liść laurowy.
Kluczowe podczas świąt są też kostki bulionowe – czy to warzywne czy oparte na mięsnych aromatach. W wielu polskich domach, ze względu na rosnący trend wegetariański, nie tylko Wigilia jest pełna jarskich dań, ale są one podawane przez cały świąteczny okres. I nie tylko. Bo staje się to codzienną rutyną dużej części Polaków. Zarówno kostki rosołowe/bulionowe, jak też płynne przyprawy pomagają doprawić dania, również te świąteczne, i znacząco skracają czas przygotowań.
Do bardziej złożonych dań, jak uszka, pierogi, ryby (pieczone, w galarecie czy podane w inny sposób) – przydają się przyprawy w specjalnie skomponowanych mieszankach. Na Boże Narodzenie pojawiają się specjalnie przygotowane na ten okres produkty. Mieszanki do ryb, do bigosu, pierogów… Producenci starają się stworzyć kompozycje pasujące do tradycyjnych polskich świątecznych dań. I wielu klientów właśnie takich produktów poszukuje.
Słodkie smaki
O słodkich świątecznych wypiekach można by mówić godzinami. Nie tylko każdy zakątek kraju, ale nawet każde polskie domostwo potrafi mieć swój własny przepis na bożonarodzeniowe ciasto. Ile rodzin tyle różnych receptur na piernik, makowiec czy sernik.
Świąteczne wypieki mają jednak wspólny mianownik – przyprawy. W tym czasie zdecydowana większość cukierniczych specjałów ma korzenny aromat, a wśród dodatków królują goździki, wanilia, kardamon oraz cynamon. Niezastąpiony jest też lukier, który często można spotkać na piernikowych ciasteczkach. Mówiąc o tych ostatnich nie można zapomnieć o specjalnych świątecznych dodatkach jakimi są lukrowe pisaki z barwnikiem spożywczym, dzięki którym można nadać wypiekom iście bożonarodzeniowy wygląd. Liczne posypki i ozdoby z opłatka dodatkowo wpisują się w atmosferę rodzinnych świąt.
Słodkie dodatki sprawdzą się też jako uzupełnienie smaku kompotu, który w wielu domach jest traktowany jako obowiązkowy element świątecznego menu. W szczególności ważny jest tu cukier, ale charakteru dodaje też anyż czy goździki.
Rynek przypraw w Polsce
Według Market Insights, łącznie rynek sosów i przypraw jest wart blisko 180 bilionów euro*. Instytut badawczy do tej kategorii zalicza zupy (zarówno mokre, jak i suche), przyprawy, buliony, oliwy smakowe, sosy do makaronów, dressingi oraz chutney’e. Firma zbadała, na jakie aspekty podczas ich zakupu klienci szczególnie zwracają uwagę. Najczęściej powtarzającymi się są atrakcyjny smak – wspomniało o nim 60% respondentów, cena – w tym przypadku było to 46% badanych oraz wygoda – taką odpowiedź podało 24% osób biorących udział w ankiecie.
Przyprawy kupowane są przez cały rok. I jest to kategoria obecna w sklepach permanentnie. Jednak sezonowo zmienia się dostępny asortyment. Pod koniec roku oczywiście pojawiają się typowo bożonarodzeniowe pozycje, jak wspomniane wcześniej mieszanki dedykowane konkretnym świątecznym potrawom czy wypiekom. To nie tylko ułatwia klientom znalezienie potrzebnego produktu, ale też zwiększa sprzedaż.
Z danych paragonowych – świąteczne wzrosty
Świąteczny koszyk z przyprawami rządzi się swoimi prawami. Jak pokazują dane CMR, można zauważyć w wyborach konsumentów pewne rokroczne prawidłowości. „Czas świąt Bożego Narodzenia jest niezwykle bogaty we wszelkiego rodzaju potrawy, których nieodłącznym elementem są różnego typu przyprawy. Imbir, goździki, anyż, kardamon, ziele angielskie, kolendra, gałka muszkatołowa i cynamon to typowe świąteczne przyprawy jednoskładnikowe, które wykorzystujemy zarówno do ciasteczek, ciast, pierników czy też rozgrzewającego grzanego wina. Wspominając przysmaki z wigilijnego stołu nie może zabraknąć także rozmaitych potraw rybnych, do których doprawienia używamy mieszanek do ryb, a także pysznego bigosu doprawionego aromatycznymi mieszankami przypraw” – wyjaśnia Paula Sobol-Mazur, analityk CMR.
„Średnio w sklepie w grudniu 2020 roku konsument na półce mógł znaleźć 24 warianty przypraw jednoskładnikowych (w tym po 1-2 warianty dla typowo świątecznych przypraw) oraz 14 mieszanek, z czego średnio po 2 warianty przyprawy do ryb” – wskazuje Paula Sobol-Mazur.
Ubiegły rok, pod względem świątecznej sprzedaży przypraw był bardzo dobry. Jak podaje CMR – w grudniu 2020 roku w porównaniu z analogicznym okresem rok wcześniej wzrósł wolumen sprzedaży przypraw jednoskładnikowych o prawie 10%, natomiast mieszanek przyprawowych – o ok. 19%. Okres bożonarodzeniowy to czas, kiedy wzrosty dotyczą pozycji typowo świątecznych. Zaliczają się do nich między innymi: ziele angielskie, cynamon, imbir czy też gałka muszkatołowa. Jak podkreślają analitycy instytutu, w porównaniu do grudnia 2019 r. w ubiegłym sezonie Polacy kupili także więcej mieszanek przyprawowych do ryb oraz do bigosu.
„W trakcie zakupów w okresie bożonarodzeniowym klienci sklepów do 300 mkw. najwięcej wydali na produkty wyprodukowane przez Prymat (zarówno na przyprawy jednoskładnikowe, jak i mieszanki). W grudniu 2020 roku w sklepach małoformatowych najlepiej sprzedającym się produktem pod względem sprzedanej liczby opakowań była przyprawa do bigosu oraz przyprawa do ryb i owoców morza w torebce 20 g marki Prymat” – wylicza ekspertka instytutu.
Przyprawy są nieodłącznym elementem świątecznej listy zakupów. Warto zadbać o odpowiednią ich ekspozycję. Planując bożonarodzeniowe zamówienia należy pamiętać o sezonowej ofercie i pozycjach charakterystycznych dla grudniowych świąt. Z pomocą mogą przyjść przedstawiciele handlowi, którzy dostarczą dedykowane materiały POS. Korzystne dla zwiększania sprzedaży jest też lokalizowanie przypraw w okolicy produktów, do których pasują.
Joanna Kowalska
Redaktor