Wycieczki, biesiadowanie „pod chmurką”, biwaki i piesze wyprawy – lato to czas podróży! A do nich warto odpowiednio się przygotować. Jedną z najważniejszych rzeczy jest oczywiście żywność, której nie może zabraknąć, by móc w pełni korzystać z wypoczynku. Na znaczeniu zyskują produkty orzeźwiające, w lekkich i poręcznych opakowaniach oraz takie, których nie trzeba przechowywać w warunkach chłodniczych. Z drugiej strony kiełbasy, kaszanki, karkówka, piwo oraz mocniejsze trunki – czyli podstawa na grillu. Wypoczywający w domowym zaciszu z chęcią raczą się tradycyjnymi domowymi potrawami bądź inspirują się kuchnią śródziemnomorską, która jest już dobrze znana Polakom.
Wakacyjne plany Polaków
Polacy już na początku roku z zapałem planowali wakacyjne wyjazdy licząc na luzowanie obostrzeń. Eksperci portalu wakacje.pl przeanalizowali rezerwacje wyjazdów od 1 kwietnia do 31 października dokonane zarówno online, jak i w salonach sieci. Numerem jeden wśród najchętniej wybieranych kierunków na lato 2021 jest Turcja. Urlop w tym kraju zarezerwował co trzeci Polak. Na drugim miejscu znalazła się Grecja. Z kolei na trzecim miejscu Egipt. W Top 10 najczęściej rezerwowanych kierunków znalazły się również: Tunezja, Hiszpania, Bułgaria, Polska, Chorwacja, Cypr i Albania. Podróżujący zazwyczaj przywożą wiele inspiracji na dania i trunki spożywane podczas wakacji, które później przygotowują we własnych domach.
Osoby wybierające się na wakacje samochodem najczęściej nie przekraczają granic naszego kraju. Polskę w swoich wakacyjnych planach wybrało 58% respondentów. Na kolejnym miejscu w podróżach samochodem znajduje się Chorwacja – 21% i Bułgaria 11%. Jeśli chodzi o polskie destynacje popularnością cieszy się Pomorze Zachodnie, gdzie odwiedzane są miejscowości wypoczynkowe takie jak Kołobrzeg, Międzyzdroje czy Świnoujście. Ten kierunek wybrało ponad 60% osób, które zarezerwowały wypoczynek w kraju. Na kolejnych miejscach znalazły się Tatry, Podhale, Wybrzeże Bałtyckie oraz Małopolska. W czasie wakacji Polacy przemieszczają się od morza po góry zwiedzając wszelkie zakątki naszego kraju.
Wpływ pogody i nie tylko
Euro 2020 oraz luzowanie obostrzeń wpłynęło na wzrost zainteresowania konsumentów piwem oraz przekąskami. Z danych udostępnionych przez Polską Grupę Supermarketów wynika, że w maju i na początku czerwca jego sprzedaż mogła być nawet dwukrotnie wyższa niż w marcu br. Tak wysokie wzrosty to efekt m.in. zniesienia części restrykcji pandemicznych, większej ilości słonecznych dni oraz rozpoczęcia Euro 2020. Zapotrzebowanie na napoje bezalkoholowe oraz słodkie i słone przekąski urosło o ok. 40%.
Dane organizacji z przełomu maja i czerwca wskazują, że popyt partnerów zrzeszonych w Polskiej Grupie Supermarketów (właściciel m.in. marki Top Market) na kategorię piw alkoholowych wzrósł aż o 103% w stosunku do marca 2021 r. Dane dotyczą zarówno marek popularnych, jak i marki własnej BRNX. Jak twierdzi Przemysław Gaszewski, dyrektor handlowy Polskiej Grupy Supermarketów: „Wzrosty sprzedaży piwa w okresie maj-czerwiec pojawiają się co roku i w znacznym stopniu zależą od sytuacji pogodowej. W tym roku są one szczególnie wysokie, a czynnikiem kluczowym (dla wzrostu) może być redukcja obostrzeń pandemicznych oraz start mistrzostw Europy w piłce nożnej”.
Znoszone obostrzenia i ciepła, słoneczna pogoda wpłyną z pewnością na wzrosty sprzedaży innych typowo letnich kategorii. Do tej pory na rynku lodów na popularności zyskiwały multipacki oraz formaty familijne przy stabilizacji lodów impulsowych. Tegoroczne wakacje mogą być okazją do wzrostu sprzedaży tej kategorii zwłaszcza, że na rynku pojawiło się wiele nowości.
Orzeźwiające trunki
Alkoholem najbardziej kojarzonym z okresem letnim jest właśnie piwo. Jak potwierdzają dane CMR wolumen sprzedaży w tym czasie w sklepach małoformatowych potrafi zwiększyć się nawet o 50% w porównaniu do miesięcy zimowych. Alkohol ten generuje ok. 14% wartości sprzedaży w placówkach o powierzchni do 300 mkw. „Konsumenci traktują piwo jako trunek doskonale nadający się do ochłody, napój odpowiedni na imprezy plenerowe – idealny kandydat do wypicia przy grillu czy ognisku” – zaznacza Arleta Charkot, analityk danych sprzedażowych w CMR.
Piwo jest kategorią silnie sezonową, ale wyraźny wpływ w ostatnim czasie miała pandemia oraz niższa temperatura. Potwierdzają to dane instytutu, z których wynika, że średnia temperatura w czerwcu 2020 roku była niższa o 3,6°C niż w czerwcu 2019, a wolumen sprzedaży piwa spadł o ok. 15% w stosunku do czerwca 2019 roku.
„W miesiącach «grillowych» konsumenci chętniej sięgają po piwa smakowe i radlery – wolumen sprzedaży tej kategorii wzrasta od maja i w sierpniu zeszłego roku stanowił ponad 200% wolumenu tej kategorii sprzedanej w lutym 2020 w sklepach małego formatu” – wyjaśnia analityczka CMR. Z roku na rok rośnie także znaczenie piw bezalkoholowych – według danych CMR w sezonie grillowym 2020 (maj-sierpień) kategoria ta zyskała na wartości sprzedaży ok. 13% w porównaniu do sezonu roku 2019.
„Asortyment «letnich» piw poszerza się z roku na rok, producenci systematycznie zwiększają bazę o kolejne pozycje. W tym roku do najchętniej kupowanych nowości w marcu należały Desperados Strawberry Margarita, Garage Kamikaze, Somersby Piña Colada oraz Captain Jack Cuba Libre” – informuje Arleta Charkot z CMR.
Oczywiście tak jak w całym roku tak i w miesiącach wakacyjnych najważniejszą kategorią są lagery. „Stanowią ok. 3/4 wartości sprzedaży wszystkich piw” – dodaje Arleta Charkot. W ciepłych miesiącach rozszerza się także asortyment tej kategorii alkoholowej – średnia liczba wariantów na półce sklepowej jest większa o nawet 20 wersji niż w miesiącach zimowych. W roku 2020 najbardziej rozszerzył się asortyment piw bezalkoholowych – w sierpniu 2020 było do wyboru o ponad 10 wariantów więcej niż w lutym tego roku.
Coś mocniejszego
Oprócz piwa, do głównych kategorii alkoholowych w sklepach małego formatu należy wódka. Latem szczególnie doceniana dzięki możliwości wykonania na jej bazie wielu drinków. Według danych CMR trunek ten pojawia się średnio na co dziesiątej transakcji w sklepach do 300 mkw. „W miesiącach letnich nie rosną natomiast tak znacząco jak piwo” – zauważa analityczka CMR. „Dla porównania w roku 2020 wartość sprzedaży w miesiącach maj-sierpień była wyższa o kilkanaście procent niż w styczniu 2020. Wśród wódek ok. 30% wolumenu sprzedaży to wódki smakowe. Trend rosnącego wolumenu wódek smakowych został wyhamowany w ostatnich miesiącach przez koronawirusa, jednak być może miesiące letnie pomogą w tym roku tej kategorii wrócić do łask. Na pewno liczą na to producenci – wprowadzają kolejne nowości w tej kategorii i tak w marcu tego roku w top nowościach znalazły się właśnie pozycje smakowe: Żołądkowa Gorzka Rześka Limonka z miętą, Rajska Cytrusówka Cytryna z Melonem czy Soplica Orzech w Czekoladzie” – informuje Arleta Charkot.
Według danych CMR w miesiącach letnich wzrosty odnoszą także whisky. „Porównując sprzedaż w miesiącu letnim z zimowym w roku 2020, whisky uzyskały ponad dwudziestoprocentowe wzrosty” – przyznaje Arleta Charkot. Pośród topowych marek whisky latem CMR plasuje Jim Beam (zarówno wersja klasyczna, jak i wariant jabłkowy są chętniej kupowane). Marka ta odnotowuje największe wzrosty wartościowe w tym czasie.
Wino na lato
W tej kategorii wybór wśród letnich wariantów co roku jest coraz większy. „Lato to czas, kiedy na znaczeniu zyskują wina białe i różowe, które znakomicie sprawdzają się jako aperitif i świetnie komponują z lekkim, letnim menu – warzywami, drobiem czy rybą. Organizatorzy grillowych biesiad z pewnością zdecydują się jednak też na butelkę czerwonego wina, idealnego w połączeniu ze stekiem czy karkówką” – podkreśla Magdalena Zielińska, Prezes Związku Pracodawców Polskiej Rady Winiarstwa.
Moda na bąbelki, obserwowana w ostatnich latach, nie ustaje. „Wręcz przeciwnie, obejmuje już nie tylko prosecco, ale także inne rodzaje win musujących, także te z dodatkiem soków owocowych. Lato stało się drugim, po okresie sylwestrowym, sezonem zakupu win musujących. Nie potrzebujemy do tego specjalnych okazji – pijemy je na co dzień, dla orzeźwienia i relaksu. Wspomniane już wina z dodatkiem soków owocowych – zarówno te z bąbelkami, jak i bez – to znakomita, lekka propozycja na lato. Wybierają je bardzo chętnie ludzie otwarci na nowości i innowacje. Duże zainteresowanie tego rodzaju produktami spowodowało, że producenci wzbogacają swoją ofertę o coraz to nowsze smaki – ich wachlarz jest już bardzo szeroki” – przyznaje Magdalena Zielińska.
Według danych CMR w miesiącach letnich wzrosty odnoszą tylko wybrane rodzaje wina. „Porównując sprzedaż w miesiącu letnim z zimowym w roku 2020, wina stołowe uzyskały ok. 7% wzrostu, musujące i szampany zanotowały nawet o ponad 40% większą wartość sprzedaży niż w lutym (np. w lipcu i w sierpniu). Jedyny spadkowy segment win to wina deserowe – ta kategoria znacznie chętniej sprzedaje się w miesiącach zimowych, między innymi ze względu na grzańce które zaliczamy do tej kategorii” – przyznaje Arleta Charkot.
Pośród win musujących i szampanów marki najbardziej rosnące latem według danych CMR to Prosecco, Gancia i Mionetto. „Także Piccolo – bezalkoholowo-dziecięca wersja trunku odnotowuje wzrosty, zapewne ze względu na ilość letnich zabaw dziecięcych na świeżym powietrzu” – dodaje analityczka. W winach stołowych topowe marki takie jak Carlo Rossi czy Fresco lepiej sprzedają się w miesiącach zimowych, latem wzrosty osiągają takie marki jak Jacob’s Creek, Portada czy Bulgarius.
Banderole do zmiany
W kategorii win obecnie zachodzą zmiany na opakowaniach. „Od 1 lipca br. na sklepowych półkach pojawiają się zupełnie inaczej wyglądające butelki z wyrobami winiarskimi. Chodzi o zmiany w banderolowaniu. Papierowe znaki akcyzy naklejane na opakowaniach przejdą poważną metamorfozę. Nowe banderole są znacznie mniejsze, a producenci będą mogli je aplikować w różnych miejscach do wyboru – na szyjce i/lub na korpusie butelki koło tylnej etykiety, co znacznie podniesie estetykę butelek. Zaprezentują się one zdecydowanie lepiej na półkach sklepowych” – mówi Magdalena Zielińska z ZPPRW.
Jednak całkowita eliminacja starego sposobu banderolowania nastąpi dopiero w 2022 roku. „Przepisy zostały skonstruowane tak, że jeszcze do końca roku producenci mogą nakładać banderole o starym lub nowym wzorze. Zmiana będzie zatem rozciągnięta w czasie. Chodzi o to, aby uniknąć chaosu na rynku. Stare banderole nałożone na butelki zachowają swoją ważność co najmniej do końca czerwca 2022 r. Co najmniej, bo to standardowy okres wskazany wyjściowo w przepisach, ale prawo zakłada opcję przedłużenia go o rok, a w razie potrzeby, później, o kolejne lata. Absolutnie nie ma zatem potrzeby, żeby się niepokoić utratą ważności znaków na butelkach stojących na półkach sklepowych. ZPPRW już zwrócił się w tej sprawie do Ministra Finansów i w odpowiednim momencie decyzja na pewno zostanie podjęta. Trzymamy rękę na pulsie – będziemy monitorować rynek i informować Ministerstwo o sytuacji” – podkreśla Magdalena Zielińska.
Piknik czy grill?
Wraz z nadejściem cieplejszych dni Polacy chętnie spędzają czas na świeżym powietrzu organizując grille ze znajomymi, rodzinne pikniki, zwiedzając miasta czy zdobywając szczyty gór. Na wiosenno-letnie spotkania i wyprawy wybierane są produkty, których przechowywanie nie jest kłopotliwe. Do tej grupy należą m.in. konserwy mięsne, przekąski typu kabanosy, chipsy mięsne czy pasztety.
Z danych CMR wynika, że okres od maja do września 2020 r. był odpowiedzialny za ok. 33% sprzedaży wartościowej konserw mięsnych oraz 34% w kategorii pasztetów. „W badanym okresie konsument mógł wybierać spośród 8 różnych wariantów konserw mięsnych, natomiast w roku poprzednim było to blisko 9 różnych produktów. Również pasztety zmniejszyły nieco liczbę wariantów z 8 do 7. Obie kategorie cieszą się szeroką dostępnością w sklepach małoformatowych do 300 mkw., w szczycie sezonu możemy je spotkać średnio w 8 na 10 wszystkich placówek małoformatowych do 300 mkw.” – informuje Ewa Pikuła z CMR.
Z zestawienia instytutu wynika, że w okresie maj-sierpień 2020 roku największą dostępność wśród pasztetów miał lider tego rynku, czyli Profi – konsument mógł znaleźć wyroby tego producenta w ok. 7 na 10 wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., a jego udziały w wartości sprzedaży kategorii pasztetów wyniosły ponad 50%. Na drugim miejscu znalazł się Drosed z udziałami w wartości sprzedaży na poziomie blisko 17%, natomiast stawkę zamknął Drop z ponad 10%.
Z kolei w koszykach klientów spędzających czas przy grillu najczęściej lądują kiełbasy oraz kaszanki, a oferowane w sklepach małoformatowych do 300 mkw. wyroby często są produktami paczkowanymi. Według danych CMR ze sklepów małoformatowych okres od maja do sierpnia 2020 roku był odpowiedzialny za 81% sprzedaży wartościowej kaszanki (w tym samym okresie w roku 2019 było to 78%), a w przypadku kiełbasy śląskiej za 50% (rok wcześniej było to 55%). Latem kiełbasę śląską w swoim asortymencie posiada już co piąty sklep małoformatowy do 300 mkw. Z kolei poza sezonem jej dostępność spada do 14%. Kaszankę w szczycie sezonu oferuje co 17. sklep małoformatowy, podczas gdy poza sezonem jest praktycznie niedostępna w tym formacie sklepów.
Latem rosną także transakcje z typowo grillowymi produktami, takimi jak przyprawy do grilla, tacki oraz węgiel. „Pomimo wprowadzonych w 2020 roku obostrzeń w okresie maj-sierpień wartość sprzedaży akcesoriów grillowych wzrosła o blisko 9% w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim. Za zdecydowaną większość udziałów w wartości sprzedaży odpowiada węgiel oraz brykiet drzewny, co spowodowane jest znacznie wyższą od pozostałych produktów ceną” – zaznacza Ewa Pikuła z CMR. Oprócz tego w placówkach małoformatowych dostępne są rozpałki, tacki oraz sztućce, a także jednorazowe grille, które w okresie maj-sierpień 2020 odnotowały niewielki wzrost udziałów w wartości sprzedaży w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim.
Dostępność oraz asortyment poszczególnych produktów rosną wraz z rozpoczęciem sezonu grillowego i w analizowanym okresie produkty do grilla oferowało 6 na 10 wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., natomiast poza sezonem zaledwie 3 na 10 placówek. „W przypadku średniej liczby produktów na sklep, to w trakcie sezonu klienci mogli wybierać spośród ok. 3 produktów, jednak w pozostałych miesiącach asortyment kurczy się do 1-2 wariantów. W przypadku akcesoriów grillowych ciężko jest ustalić jednego lidera, udziały w wartości sprzedaży w dużej mierze zależą od dostępności w sklepach oraz szerokości asortymentu, jednak wśród producentów, których należałoby wymienić znajdują się Grill-Impex oraz Dancoal” – mówi Ewa Pikuła.
W góry i nad morze
Oprócz produktów na ruszt na znaczeniu zyskuje oferta convenience. Podczas wakacyjnych wypraw turyści poszukują dań, których przygotowanie jest proste i szybkie. Podczas wyprawy w góry niezbędne jest wcześniejsze przygotowanie prowiantu, którego spożycie pod wiatą nie będzie problematyczne. Na turystyczne trasy podstawą w plecaku są kanapki. Ser, szynka, jajka, warzywa oraz pieczywo to główne kategorie w koszykach klientów wybierających się nie tylko w góry ale także na pikniki, biwaki czy na plażę. Przy bardziej wymagających wyprawach dużą dawkę energii stanowią batony czy czekolada. Na biwaku czy podczas dłuższych wypraw w góry gdzie przy trasie są schroniska ciepłym i szybkim posiłkiem są zupki błyskawiczne czy inne dania instant. W tym przypadku wygodne są dania w pojemnikach, w których można je od razu przygotować. Oferta tego typu produktów jest bardzo szeroka, konsumenci mają do dyspozycji mnóstwo rodzajów zup i dań, których przygotowanie wymaga jedynie dolania gorącej wody.
Urlop nad morzem to opcja nieco mniej wymagająca w kwestii szykowania prowiantu ponieważ turyści często spożywają posiłki w restauracjach czy knajpach. Jednak mimo to wybierając się na długi dzień na plaży czy wędrówki zbawienne nieraz okazują się poręczne przekąski. W wersji na zdrowo idealną propozycją są orzechy, bakalie i owoce. Klienci coraz częściej korzystają z tego typu przekąsek na świeżym powietrzu. Bakalie są tym bardziej odpowiednią przekąską zwłaszcza, że producenci coraz więcej z nich oferują w formie kieszonkowej z wygodnym zamknięciem.
Na popularności w czasie wakacji zyskują wszelkiego rodzaju produkty właśnie w poręcznych opakowaniach, które można z łatwością spożyć w każdym miejscu. Pitne jogurty w butelkach czy saszetkach, musy w saszetkach, kabanosy, chipsy mięsne, a na słodko ciasteczka czy batoniki – również na takie produkty warto zwrócić uwagę komponując letnią ofertę.
Tradycyjnie w domowym zaciszu
Domowe pierogi, gołąbki, bigos, rosół, pomidorowa i wiele innych zup i potraw to dania, które cieszą się popularnością nie tylko u babci na wakacjach. Zamawiamy je chętnie w restauracjach, pokochali je również zagraniczni turyści. Latem mamy też więcej czasu, by samemu pokusić się o przygotowanie prawdziwie polskiego tradycyjnego dania dla całej rodziny. W gorące dni na polskich stołach króluje chłodnik bądź różnego rodzaju sałatki z warzywami, owocami i drobiem. Popularne są również wszelkiego rodzaju dania z makaronem, to również główny składnik we wszelkiego rodzaju zupach, które Polacy uwielbiają. Stąd jego sprzedaż w sklepach małoformatowych ma się dobrze. Jak wynika z danych CMR kategoria makaronu w 2020 zanotowała 3% wzrost wolumenu sprzedaży względem roku 2019 w sklepach do 300 mkw. Jak przyznaje Magdalena Wilgatek z CMR, najpopularniejsze są makarony bezjajeczne – stanowią ok. 2/3 sprzedaży wolumenowej w całej kategorii makaronu. Blisko połowa transakcji, na których wystąpił makaron dotyczy opakowań małych – do 250 g. Rzadziej kupowane są większe opakowania – 400 g czy 500 g, jednak większe opakowania zyskały w okresie pandemii – od marca 2020 roku” – przyznaje ekspertka.
Z danych instytutu wynika, że największymi producentami makaronu dla kanału sklepów małoformatowych do 300 mkw. są Maspex, Czanieckie Makarony i Eko-Mak. Ci trzej czołowi producenci skupiają blisko 2/3 rynku makaronu w tym kanale sklepów. Najpopularniejszą marką makaronu jest Lubella (od Maspexu) i to właśnie ta marka pojawia się średnio na 4 spośród 10 transakcji z makaronem. Istotne znaczenie w tej kategorii mają również produkty marek własnych. Makaron dostępny jest w niemal w każdym sklepie małego formatu. Konsumenci placówek małoformatowych mogą wybierać średnio spośród 22 różnych wariantów makaronu.
W śródziemnomorskim stylu
Okres wakacji to dla wielu czas odpoczynku, relaksu i podróży. Grecja, Hiszpania, Włochy – to tylko nieliczne z zagranicznych kierunków wybieranych przez naszych rodaków. Konsumenci niejednokrotnie przywożą z nich nie tylko wspomnienia, ale i smaki.
Warto wiedzieć, że pod pojęciem kuchni śródziemnomorskiej kryje się wiele krajów. Zasadniczo w jej obrębie można wyróżnić trzy duże kulinarne regiony: północnoafrykański (z naciskiem na Maroko), wschodniośródziemnomorski (Grecja, Egipt, Turcja, Syria, Liban i Izrael) oraz południowoeuropejski (Włochy, Francja, Portugalia oraz Hiszpania). Warto dodać, że mięso gra w tej kuchni drugie skrzypce. Dlatego potrawy są lekkostrawne, idealne na upalne dni.
Polacy coraz częściej eksperymentują w kuchni, odkrywając nieznane wcześniej potrawy. Makarony, pizza, bruschetta, moussaka, ratatouille, gaspacho, paella, pieczone i smażone ryby, owoce morza, świeże sałatki… lecz także sery, wina, oliwki i oliwy. Ze względu na rosnącą popularność tych przysmaków latem, od sierpnia do września wzrasta również sprzedaż produktów powiązanych z kuchnią śródziemnomorską.
Sery greckie, francuskie czy włoskie?
Ser feta to tradycyjny grecki przysmak, oryginalnie wytwarzany z pasteryzowanego mleka owczego. Czasami jest uzupełniany o mleko kozie, a w przypadku produktów dostępnych na polskich półkach, dodaje się do niego również mleko krowie. Przez fakt, że dojrzewa w zalewie solnej, feta jest wilgotna i słona. Bardzo dobrze komponuje się warzywami, oliwą oraz owocami morza. Może również stanowić składnik farszów lub imprezowych przekąsek, np. szaszłyków. Ser feta dostarcza wielu substancji odżywczych – m.in. białko, witaminy A i K oraz wapń.
Z danych CMR wynika, że ser feta jest dostępny w ok. 60% sklepów małego formatu. Jest to kategoria, której popularność rośnie w okresach letnich, kiedy konsumenci mają dostęp do świeżych krajowych warzyw. W okresie lipiec-sierpień 2020 w porównaniu do analogicznego czasu rok wcześniej, wartość sprzedaży fety wzrosła o niespełna 15%.W badanym okresie w sklepie dostępne były ok. 3 warianty sera tego typu. „Wśród klientów sklepów małoformatowych do 300 mkw. największą popularnością cieszą się sery typu feta marki Mlekovita Favita. Najczęściej wkładanym do koszyka produktem z tej kategorii w badanym okresie był ser Favita sałatkowo-kanapkowy pełnotłusty w pudełku 270 g” – dodaje Renata Jakubowska, analityk danych sprzedażowych CMR.
Przy okazji kuchni śródziemnomorskiej warto pamiętać o serze halloumi. Pochodzi on z Cypru, gdzie pilnie strzeże się jego receptury. Wytwarza się go z mleka owczego lub mieszanki mleka owczego, koziego i krowiego. Cechuje go słony smak i dosyć duża elastyczność, choć należy on do serów półtwardych. Halloumi zyskuje na popularności pośród polskich konsumentów, którzy lubią przyrządzać z nim sałatki i wegetariańskie burgery. Nadaje się również idealnie na grilla, stanowiąc alternatywę dla smażonego mięsa.
Mozzarella to równie popularny na polskich talerzach ser typu śródziemnomorskiego. Wywodzi się z Włoch, oryginalnie z regionu Kampania, tradycyjnie przyrządza się ją z mleka bawolego lub z ewentualną domieszką mleka krowiego. Mozzarella stanowi idealny składnik odżywczych lekkich sałatek, jednak oprócz tego wykorzystuje się ją również do przyrządzania pizzy, bruschetty i zapiekanek.
Dane CMR wskazują na to, że również mozzarella notuje wzrosty w miesiącach letnich. Dostępna w ok. 40% sklepów małego formatu w skali całego roku, w okresie letnim (lipiec-sierpień 2020 vs. analogiczny okres w 2019) potraja wartość swojej sprzedaży. We wspomnianym czasie na sklepowych półkach dostępne były 2-3 warianty mozzarelli. „W przypadku mozzarelli największą popularnością cieszył się produkt marki Galbani (Lactalis) – Santa Lucia Mozzarella kulka w torebce 125 g” – dopowiada Renata Jakubowska z CMR.
Warto pamiętać również o serach pleśniowych. Z danych CMR wynika, że latem rośnie ich znaczenie na sklepowych półkach. Warto wiedzieć, że sery pleśniowe dzielą się na sery z przerostem pleśni niebieskiej i porostem pleśni białej. Do serów pierwszego typu zalicza się Gorgonzolę, Lazura i Roqueforta, które stanowią nie tylko składnik deski serów, ale i dodatek do sałatek, pizz, win, przekąsek oraz sosów. Z kolei do serów z porostem pleśni białej zalicza się najpopularniejsze wśród konsumentów ser Brie oraz Camembert. Najczęściej spożywa się je jako samodzielne przekąski lub przystawki, można je również smażyć w panierce albo dodawać do makaronów.
„Popularność tego typu produktów wzrasta i w badanym okresie, w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej ta kategoria zanotowała ponad 20% wzrost wartości sprzedaży. Klienci placówek małego formatu w badanym okresie mieli do wyboru średnio ok. 4 wariantów serów pleśniowych” – informuje Renata Jakubowska, analityczka CMR. Z danych rynkowych wynika, że konsumenci najchętniej sięgali po sery pleśniowe marki NaTurek (Savencia), które znajdowały się na niemal połowie (40%) paragonów z produktami tej kategorii. Produkty tej marki były najszerzej dostępne i można było je spotkać średnio w co 3. sklepie małego formatu. Drugie miejsce na sprzedażowym podium zajęła marka President (Lactalis), a trzecie – ser Lazur producenta Lazur.
Zioła i przyprawy
Ograniczanie soli wpisuje się w trend zdrowego żywienia, jednak wcale nie oznacza rezygnacji z dobrego smaku przygotowywanych posiłków. Zioła i przyprawy dodaje się do potraw, aby poprawić nie tylko ich smak, ale również kolor. Warto jednak mieć na uwadze, że oprócz walorów kulinarnych mają one również właściwości odżywcze. Wiedzą o tym również konsumenci, na co wskazują dane zgromadzone przez CMR. Jedną z najpopularniejszych mieszanek przypraw są zioła prowansalskie, złożone z rozmarynu, tymianku, bazylii, szałwii lekarskiej, mięty pieprzowej, cząbru, oregano i majeranku. Mieszanka ta była dostępna w co drugim sklepie małego formatu. Kosztowały średnio ok. 3 zł za opakowanie, a klienci wybierali średnio 1-2 opakowania tego produktu..
Sosy gotowe
Dużym ułatwieniem w przygotowywaniu letnich obiadów i grillowych uczt są również sosy gotowe. Pandemia COVID-19 zwolniła, co dla wielu konsumentów oznacza powrót do normalności i stacjonarnej pracy. Z tego powodu można przewidzieć, że w kuchni będzie się spędzać o wiele mniej czasu. Być może sprawi to, że sprzedaż gotowych sosów wzrośnie. Z danych CMR wynika, że w okresie od lipca do sierpnia 2020 można je było znaleźć średnio w 8 na 10 sklepów małego formatu. W omawianym czasie rynek sosów gotowych wzrósł o ok. 10% względem roku poprzedniego. Na grilla, do sałatki, na obiad – sosy się sprzedają.
„Liderem na rynku sosów gotowych w badanym okresie był Maspex, który zgarnął prawie 60% udziałów wartościowych w tej kategorii i był dostępny w ok. ¾ placówek małego formatu. Kolejne miejsca należały odpowiednio do producentów Kraft Heinz oraz Dawtona” – informuje Renata Jakubowska, analityk danych sprzedażowych. Dane CMR wskazują na to, że w wakacje w roku 2020 w przeciętnym sklepie małego formatu konsument mógł wybierać spośród ok. 5-6 wariantów sosów gotowych na półce. Najczęściej wybieranym produktem w tej kategorii był Sos Spaghetti marki Łowicz w słoiku 500 g.
Warto również mieć na uwadze kategorię gotowych sosów w proszku, które znacznie ułatwiają przygotowywanie lekkich, odżywczych sałatek. Nie każdy ma bowiem czas i możliwości, aby samodzielnie sporządzać sosy w domowym zaciszu. Opowiada o tym Renata Jakubowska z CMR: „Do przygotowania domowej sałaty konsumenci również chętnie korzystali z gotowych rozwiązań, kupując sosy sałatkowe w proszku – do sałatki greckiej, włoskiej czy francuskiej. Tego typu produkty były obecne w 6 na 10 placówek małoformatowych w okresie lipiec-sierpień 2020 r. Pod względem wartości sprzedaży najważniejsze są sosy do sałatki greckiej, stanowiące ponad 20% sprzedaży wartościowej całej kategorii w badanym okresie”.
Kolejną kategorią, na którą warto zwrócić szczególną uwagę są fix-y. Szczególnie na fix-y do spaghetti, które jest typowym daniem kuchni włoskiej. W badanym okresie (lipiec-sierpień 2020) fix-y spaghetti odpowiedzialne były za ponad 40% wartości sprzedaży całej kategorii i pojawiały się na co 2-3 paragonie (osiągając 47% udziałów w liczbie transakcji z fix-ami). Wybierając produkt tego typu konsumenci najczęściej decydują się na markę Knorr, a zazwyczaj wybieranym produktem był Knorr Fix Spaghetti Bolognese w torebce 44 g.
Polacy stęsknieni urlopu i pięknej pogody szczególnie wyczekiwali wakacji. Wielu naszych rodaków wybiera polskie destynacje na miejsce swoich letnich wojaży. A zakupy robią w placówkach, które znajdą najbliżej. Biorąc pod uwagę wymagania wszystkich klientów, zarówno tych przejezdnych, jak i miejscowych latem można wypracować naprawdę wysokie zyski.
Monika Kociubińska
Redaktor
Małgorzata Duży
Redaktor
Wakacyjne plany Polaków
Polacy już na początku roku z zapałem planowali wakacyjne wyjazdy licząc na luzowanie obostrzeń. Eksperci portalu wakacje.pl przeanalizowali rezerwacje wyjazdów od 1 kwietnia do 31 października dokonane zarówno online, jak i w salonach sieci. Numerem jeden wśród najchętniej wybieranych kierunków na lato 2021 jest Turcja. Urlop w tym kraju zarezerwował co trzeci Polak. Na drugim miejscu znalazła się Grecja. Z kolei na trzecim miejscu Egipt. W Top 10 najczęściej rezerwowanych kierunków znalazły się również: Tunezja, Hiszpania, Bułgaria, Polska, Chorwacja, Cypr i Albania. Podróżujący zazwyczaj przywożą wiele inspiracji na dania i trunki spożywane podczas wakacji, które później przygotowują we własnych domach.
Osoby wybierające się na wakacje samochodem najczęściej nie przekraczają granic naszego kraju. Polskę w swoich wakacyjnych planach wybrało 58% respondentów. Na kolejnym miejscu w podróżach samochodem znajduje się Chorwacja – 21% i Bułgaria 11%. Jeśli chodzi o polskie destynacje popularnością cieszy się Pomorze Zachodnie, gdzie odwiedzane są miejscowości wypoczynkowe takie jak Kołobrzeg, Międzyzdroje czy Świnoujście. Ten kierunek wybrało ponad 60% osób, które zarezerwowały wypoczynek w kraju. Na kolejnych miejscach znalazły się Tatry, Podhale, Wybrzeże Bałtyckie oraz Małopolska. W czasie wakacji Polacy przemieszczają się od morza po góry zwiedzając wszelkie zakątki naszego kraju.
Wpływ pogody i nie tylko
Euro 2020 oraz luzowanie obostrzeń wpłynęło na wzrost zainteresowania konsumentów piwem oraz przekąskami. Z danych udostępnionych przez Polską Grupę Supermarketów wynika, że w maju i na początku czerwca jego sprzedaż mogła być nawet dwukrotnie wyższa niż w marcu br. Tak wysokie wzrosty to efekt m.in. zniesienia części restrykcji pandemicznych, większej ilości słonecznych dni oraz rozpoczęcia Euro 2020. Zapotrzebowanie na napoje bezalkoholowe oraz słodkie i słone przekąski urosło o ok. 40%.
Dane organizacji z przełomu maja i czerwca wskazują, że popyt partnerów zrzeszonych w Polskiej Grupie Supermarketów (właściciel m.in. marki Top Market) na kategorię piw alkoholowych wzrósł aż o 103% w stosunku do marca 2021 r. Dane dotyczą zarówno marek popularnych, jak i marki własnej BRNX. Jak twierdzi Przemysław Gaszewski, dyrektor handlowy Polskiej Grupy Supermarketów: „Wzrosty sprzedaży piwa w okresie maj-czerwiec pojawiają się co roku i w znacznym stopniu zależą od sytuacji pogodowej. W tym roku są one szczególnie wysokie, a czynnikiem kluczowym (dla wzrostu) może być redukcja obostrzeń pandemicznych oraz start mistrzostw Europy w piłce nożnej”.
Znoszone obostrzenia i ciepła, słoneczna pogoda wpłyną z pewnością na wzrosty sprzedaży innych typowo letnich kategorii. Do tej pory na rynku lodów na popularności zyskiwały multipacki oraz formaty familijne przy stabilizacji lodów impulsowych. Tegoroczne wakacje mogą być okazją do wzrostu sprzedaży tej kategorii zwłaszcza, że na rynku pojawiło się wiele nowości.
Orzeźwiające trunki
Alkoholem najbardziej kojarzonym z okresem letnim jest właśnie piwo. Jak potwierdzają dane CMR wolumen sprzedaży w tym czasie w sklepach małoformatowych potrafi zwiększyć się nawet o 50% w porównaniu do miesięcy zimowych. Alkohol ten generuje ok. 14% wartości sprzedaży w placówkach o powierzchni do 300 mkw. „Konsumenci traktują piwo jako trunek doskonale nadający się do ochłody, napój odpowiedni na imprezy plenerowe – idealny kandydat do wypicia przy grillu czy ognisku” – zaznacza Arleta Charkot, analityk danych sprzedażowych w CMR.
Piwo jest kategorią silnie sezonową, ale wyraźny wpływ w ostatnim czasie miała pandemia oraz niższa temperatura. Potwierdzają to dane instytutu, z których wynika, że średnia temperatura w czerwcu 2020 roku była niższa o 3,6°C niż w czerwcu 2019, a wolumen sprzedaży piwa spadł o ok. 15% w stosunku do czerwca 2019 roku.
„W miesiącach «grillowych» konsumenci chętniej sięgają po piwa smakowe i radlery – wolumen sprzedaży tej kategorii wzrasta od maja i w sierpniu zeszłego roku stanowił ponad 200% wolumenu tej kategorii sprzedanej w lutym 2020 w sklepach małego formatu” – wyjaśnia analityczka CMR. Z roku na rok rośnie także znaczenie piw bezalkoholowych – według danych CMR w sezonie grillowym 2020 (maj-sierpień) kategoria ta zyskała na wartości sprzedaży ok. 13% w porównaniu do sezonu roku 2019.
„Asortyment «letnich» piw poszerza się z roku na rok, producenci systematycznie zwiększają bazę o kolejne pozycje. W tym roku do najchętniej kupowanych nowości w marcu należały Desperados Strawberry Margarita, Garage Kamikaze, Somersby Piña Colada oraz Captain Jack Cuba Libre” – informuje Arleta Charkot z CMR.
Oczywiście tak jak w całym roku tak i w miesiącach wakacyjnych najważniejszą kategorią są lagery. „Stanowią ok. 3/4 wartości sprzedaży wszystkich piw” – dodaje Arleta Charkot. W ciepłych miesiącach rozszerza się także asortyment tej kategorii alkoholowej – średnia liczba wariantów na półce sklepowej jest większa o nawet 20 wersji niż w miesiącach zimowych. W roku 2020 najbardziej rozszerzył się asortyment piw bezalkoholowych – w sierpniu 2020 było do wyboru o ponad 10 wariantów więcej niż w lutym tego roku.
Coś mocniejszego
Oprócz piwa, do głównych kategorii alkoholowych w sklepach małego formatu należy wódka. Latem szczególnie doceniana dzięki możliwości wykonania na jej bazie wielu drinków. Według danych CMR trunek ten pojawia się średnio na co dziesiątej transakcji w sklepach do 300 mkw. „W miesiącach letnich nie rosną natomiast tak znacząco jak piwo” – zauważa analityczka CMR. „Dla porównania w roku 2020 wartość sprzedaży w miesiącach maj-sierpień była wyższa o kilkanaście procent niż w styczniu 2020. Wśród wódek ok. 30% wolumenu sprzedaży to wódki smakowe. Trend rosnącego wolumenu wódek smakowych został wyhamowany w ostatnich miesiącach przez koronawirusa, jednak być może miesiące letnie pomogą w tym roku tej kategorii wrócić do łask. Na pewno liczą na to producenci – wprowadzają kolejne nowości w tej kategorii i tak w marcu tego roku w top nowościach znalazły się właśnie pozycje smakowe: Żołądkowa Gorzka Rześka Limonka z miętą, Rajska Cytrusówka Cytryna z Melonem czy Soplica Orzech w Czekoladzie” – informuje Arleta Charkot.
Według danych CMR w miesiącach letnich wzrosty odnoszą także whisky. „Porównując sprzedaż w miesiącu letnim z zimowym w roku 2020, whisky uzyskały ponad dwudziestoprocentowe wzrosty” – przyznaje Arleta Charkot. Pośród topowych marek whisky latem CMR plasuje Jim Beam (zarówno wersja klasyczna, jak i wariant jabłkowy są chętniej kupowane). Marka ta odnotowuje największe wzrosty wartościowe w tym czasie.
Wino na lato
W tej kategorii wybór wśród letnich wariantów co roku jest coraz większy. „Lato to czas, kiedy na znaczeniu zyskują wina białe i różowe, które znakomicie sprawdzają się jako aperitif i świetnie komponują z lekkim, letnim menu – warzywami, drobiem czy rybą. Organizatorzy grillowych biesiad z pewnością zdecydują się jednak też na butelkę czerwonego wina, idealnego w połączeniu ze stekiem czy karkówką” – podkreśla Magdalena Zielińska, Prezes Związku Pracodawców Polskiej Rady Winiarstwa.
Moda na bąbelki, obserwowana w ostatnich latach, nie ustaje. „Wręcz przeciwnie, obejmuje już nie tylko prosecco, ale także inne rodzaje win musujących, także te z dodatkiem soków owocowych. Lato stało się drugim, po okresie sylwestrowym, sezonem zakupu win musujących. Nie potrzebujemy do tego specjalnych okazji – pijemy je na co dzień, dla orzeźwienia i relaksu. Wspomniane już wina z dodatkiem soków owocowych – zarówno te z bąbelkami, jak i bez – to znakomita, lekka propozycja na lato. Wybierają je bardzo chętnie ludzie otwarci na nowości i innowacje. Duże zainteresowanie tego rodzaju produktami spowodowało, że producenci wzbogacają swoją ofertę o coraz to nowsze smaki – ich wachlarz jest już bardzo szeroki” – przyznaje Magdalena Zielińska.
Według danych CMR w miesiącach letnich wzrosty odnoszą tylko wybrane rodzaje wina. „Porównując sprzedaż w miesiącu letnim z zimowym w roku 2020, wina stołowe uzyskały ok. 7% wzrostu, musujące i szampany zanotowały nawet o ponad 40% większą wartość sprzedaży niż w lutym (np. w lipcu i w sierpniu). Jedyny spadkowy segment win to wina deserowe – ta kategoria znacznie chętniej sprzedaje się w miesiącach zimowych, między innymi ze względu na grzańce które zaliczamy do tej kategorii” – przyznaje Arleta Charkot.
Pośród win musujących i szampanów marki najbardziej rosnące latem według danych CMR to Prosecco, Gancia i Mionetto. „Także Piccolo – bezalkoholowo-dziecięca wersja trunku odnotowuje wzrosty, zapewne ze względu na ilość letnich zabaw dziecięcych na świeżym powietrzu” – dodaje analityczka. W winach stołowych topowe marki takie jak Carlo Rossi czy Fresco lepiej sprzedają się w miesiącach zimowych, latem wzrosty osiągają takie marki jak Jacob’s Creek, Portada czy Bulgarius.
Banderole do zmiany
W kategorii win obecnie zachodzą zmiany na opakowaniach. „Od 1 lipca br. na sklepowych półkach pojawiają się zupełnie inaczej wyglądające butelki z wyrobami winiarskimi. Chodzi o zmiany w banderolowaniu. Papierowe znaki akcyzy naklejane na opakowaniach przejdą poważną metamorfozę. Nowe banderole są znacznie mniejsze, a producenci będą mogli je aplikować w różnych miejscach do wyboru – na szyjce i/lub na korpusie butelki koło tylnej etykiety, co znacznie podniesie estetykę butelek. Zaprezentują się one zdecydowanie lepiej na półkach sklepowych” – mówi Magdalena Zielińska z ZPPRW.
Jednak całkowita eliminacja starego sposobu banderolowania nastąpi dopiero w 2022 roku. „Przepisy zostały skonstruowane tak, że jeszcze do końca roku producenci mogą nakładać banderole o starym lub nowym wzorze. Zmiana będzie zatem rozciągnięta w czasie. Chodzi o to, aby uniknąć chaosu na rynku. Stare banderole nałożone na butelki zachowają swoją ważność co najmniej do końca czerwca 2022 r. Co najmniej, bo to standardowy okres wskazany wyjściowo w przepisach, ale prawo zakłada opcję przedłużenia go o rok, a w razie potrzeby, później, o kolejne lata. Absolutnie nie ma zatem potrzeby, żeby się niepokoić utratą ważności znaków na butelkach stojących na półkach sklepowych. ZPPRW już zwrócił się w tej sprawie do Ministra Finansów i w odpowiednim momencie decyzja na pewno zostanie podjęta. Trzymamy rękę na pulsie – będziemy monitorować rynek i informować Ministerstwo o sytuacji” – podkreśla Magdalena Zielińska.
Piknik czy grill?
Wraz z nadejściem cieplejszych dni Polacy chętnie spędzają czas na świeżym powietrzu organizując grille ze znajomymi, rodzinne pikniki, zwiedzając miasta czy zdobywając szczyty gór. Na wiosenno-letnie spotkania i wyprawy wybierane są produkty, których przechowywanie nie jest kłopotliwe. Do tej grupy należą m.in. konserwy mięsne, przekąski typu kabanosy, chipsy mięsne czy pasztety.
Z danych CMR wynika, że okres od maja do września 2020 r. był odpowiedzialny za ok. 33% sprzedaży wartościowej konserw mięsnych oraz 34% w kategorii pasztetów. „W badanym okresie konsument mógł wybierać spośród 8 różnych wariantów konserw mięsnych, natomiast w roku poprzednim było to blisko 9 różnych produktów. Również pasztety zmniejszyły nieco liczbę wariantów z 8 do 7. Obie kategorie cieszą się szeroką dostępnością w sklepach małoformatowych do 300 mkw., w szczycie sezonu możemy je spotkać średnio w 8 na 10 wszystkich placówek małoformatowych do 300 mkw.” – informuje Ewa Pikuła z CMR.
Z zestawienia instytutu wynika, że w okresie maj-sierpień 2020 roku największą dostępność wśród pasztetów miał lider tego rynku, czyli Profi – konsument mógł znaleźć wyroby tego producenta w ok. 7 na 10 wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., a jego udziały w wartości sprzedaży kategorii pasztetów wyniosły ponad 50%. Na drugim miejscu znalazł się Drosed z udziałami w wartości sprzedaży na poziomie blisko 17%, natomiast stawkę zamknął Drop z ponad 10%.
Z kolei w koszykach klientów spędzających czas przy grillu najczęściej lądują kiełbasy oraz kaszanki, a oferowane w sklepach małoformatowych do 300 mkw. wyroby często są produktami paczkowanymi. Według danych CMR ze sklepów małoformatowych okres od maja do sierpnia 2020 roku był odpowiedzialny za 81% sprzedaży wartościowej kaszanki (w tym samym okresie w roku 2019 było to 78%), a w przypadku kiełbasy śląskiej za 50% (rok wcześniej było to 55%). Latem kiełbasę śląską w swoim asortymencie posiada już co piąty sklep małoformatowy do 300 mkw. Z kolei poza sezonem jej dostępność spada do 14%. Kaszankę w szczycie sezonu oferuje co 17. sklep małoformatowy, podczas gdy poza sezonem jest praktycznie niedostępna w tym formacie sklepów.
Latem rosną także transakcje z typowo grillowymi produktami, takimi jak przyprawy do grilla, tacki oraz węgiel. „Pomimo wprowadzonych w 2020 roku obostrzeń w okresie maj-sierpień wartość sprzedaży akcesoriów grillowych wzrosła o blisko 9% w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim. Za zdecydowaną większość udziałów w wartości sprzedaży odpowiada węgiel oraz brykiet drzewny, co spowodowane jest znacznie wyższą od pozostałych produktów ceną” – zaznacza Ewa Pikuła z CMR. Oprócz tego w placówkach małoformatowych dostępne są rozpałki, tacki oraz sztućce, a także jednorazowe grille, które w okresie maj-sierpień 2020 odnotowały niewielki wzrost udziałów w wartości sprzedaży w porównaniu z analogicznym okresem w roku poprzednim.
Dostępność oraz asortyment poszczególnych produktów rosną wraz z rozpoczęciem sezonu grillowego i w analizowanym okresie produkty do grilla oferowało 6 na 10 wszystkich sklepów małoformatowych do 300 mkw., natomiast poza sezonem zaledwie 3 na 10 placówek. „W przypadku średniej liczby produktów na sklep, to w trakcie sezonu klienci mogli wybierać spośród ok. 3 produktów, jednak w pozostałych miesiącach asortyment kurczy się do 1-2 wariantów. W przypadku akcesoriów grillowych ciężko jest ustalić jednego lidera, udziały w wartości sprzedaży w dużej mierze zależą od dostępności w sklepach oraz szerokości asortymentu, jednak wśród producentów, których należałoby wymienić znajdują się Grill-Impex oraz Dancoal” – mówi Ewa Pikuła.
W góry i nad morze
Oprócz produktów na ruszt na znaczeniu zyskuje oferta convenience. Podczas wakacyjnych wypraw turyści poszukują dań, których przygotowanie jest proste i szybkie. Podczas wyprawy w góry niezbędne jest wcześniejsze przygotowanie prowiantu, którego spożycie pod wiatą nie będzie problematyczne. Na turystyczne trasy podstawą w plecaku są kanapki. Ser, szynka, jajka, warzywa oraz pieczywo to główne kategorie w koszykach klientów wybierających się nie tylko w góry ale także na pikniki, biwaki czy na plażę. Przy bardziej wymagających wyprawach dużą dawkę energii stanowią batony czy czekolada. Na biwaku czy podczas dłuższych wypraw w góry gdzie przy trasie są schroniska ciepłym i szybkim posiłkiem są zupki błyskawiczne czy inne dania instant. W tym przypadku wygodne są dania w pojemnikach, w których można je od razu przygotować. Oferta tego typu produktów jest bardzo szeroka, konsumenci mają do dyspozycji mnóstwo rodzajów zup i dań, których przygotowanie wymaga jedynie dolania gorącej wody.
Urlop nad morzem to opcja nieco mniej wymagająca w kwestii szykowania prowiantu ponieważ turyści często spożywają posiłki w restauracjach czy knajpach. Jednak mimo to wybierając się na długi dzień na plaży czy wędrówki zbawienne nieraz okazują się poręczne przekąski. W wersji na zdrowo idealną propozycją są orzechy, bakalie i owoce. Klienci coraz częściej korzystają z tego typu przekąsek na świeżym powietrzu. Bakalie są tym bardziej odpowiednią przekąską zwłaszcza, że producenci coraz więcej z nich oferują w formie kieszonkowej z wygodnym zamknięciem.
Na popularności w czasie wakacji zyskują wszelkiego rodzaju produkty właśnie w poręcznych opakowaniach, które można z łatwością spożyć w każdym miejscu. Pitne jogurty w butelkach czy saszetkach, musy w saszetkach, kabanosy, chipsy mięsne, a na słodko ciasteczka czy batoniki – również na takie produkty warto zwrócić uwagę komponując letnią ofertę.
Tradycyjnie w domowym zaciszu
Domowe pierogi, gołąbki, bigos, rosół, pomidorowa i wiele innych zup i potraw to dania, które cieszą się popularnością nie tylko u babci na wakacjach. Zamawiamy je chętnie w restauracjach, pokochali je również zagraniczni turyści. Latem mamy też więcej czasu, by samemu pokusić się o przygotowanie prawdziwie polskiego tradycyjnego dania dla całej rodziny. W gorące dni na polskich stołach króluje chłodnik bądź różnego rodzaju sałatki z warzywami, owocami i drobiem. Popularne są również wszelkiego rodzaju dania z makaronem, to również główny składnik we wszelkiego rodzaju zupach, które Polacy uwielbiają. Stąd jego sprzedaż w sklepach małoformatowych ma się dobrze. Jak wynika z danych CMR kategoria makaronu w 2020 zanotowała 3% wzrost wolumenu sprzedaży względem roku 2019 w sklepach do 300 mkw. Jak przyznaje Magdalena Wilgatek z CMR, najpopularniejsze są makarony bezjajeczne – stanowią ok. 2/3 sprzedaży wolumenowej w całej kategorii makaronu. Blisko połowa transakcji, na których wystąpił makaron dotyczy opakowań małych – do 250 g. Rzadziej kupowane są większe opakowania – 400 g czy 500 g, jednak większe opakowania zyskały w okresie pandemii – od marca 2020 roku” – przyznaje ekspertka.
Z danych instytutu wynika, że największymi producentami makaronu dla kanału sklepów małoformatowych do 300 mkw. są Maspex, Czanieckie Makarony i Eko-Mak. Ci trzej czołowi producenci skupiają blisko 2/3 rynku makaronu w tym kanale sklepów. Najpopularniejszą marką makaronu jest Lubella (od Maspexu) i to właśnie ta marka pojawia się średnio na 4 spośród 10 transakcji z makaronem. Istotne znaczenie w tej kategorii mają również produkty marek własnych. Makaron dostępny jest w niemal w każdym sklepie małego formatu. Konsumenci placówek małoformatowych mogą wybierać średnio spośród 22 różnych wariantów makaronu.
W śródziemnomorskim stylu
Okres wakacji to dla wielu czas odpoczynku, relaksu i podróży. Grecja, Hiszpania, Włochy – to tylko nieliczne z zagranicznych kierunków wybieranych przez naszych rodaków. Konsumenci niejednokrotnie przywożą z nich nie tylko wspomnienia, ale i smaki.
Warto wiedzieć, że pod pojęciem kuchni śródziemnomorskiej kryje się wiele krajów. Zasadniczo w jej obrębie można wyróżnić trzy duże kulinarne regiony: północnoafrykański (z naciskiem na Maroko), wschodniośródziemnomorski (Grecja, Egipt, Turcja, Syria, Liban i Izrael) oraz południowoeuropejski (Włochy, Francja, Portugalia oraz Hiszpania). Warto dodać, że mięso gra w tej kuchni drugie skrzypce. Dlatego potrawy są lekkostrawne, idealne na upalne dni.
Polacy coraz częściej eksperymentują w kuchni, odkrywając nieznane wcześniej potrawy. Makarony, pizza, bruschetta, moussaka, ratatouille, gaspacho, paella, pieczone i smażone ryby, owoce morza, świeże sałatki… lecz także sery, wina, oliwki i oliwy. Ze względu na rosnącą popularność tych przysmaków latem, od sierpnia do września wzrasta również sprzedaż produktów powiązanych z kuchnią śródziemnomorską.
Sery greckie, francuskie czy włoskie?
Ser feta to tradycyjny grecki przysmak, oryginalnie wytwarzany z pasteryzowanego mleka owczego. Czasami jest uzupełniany o mleko kozie, a w przypadku produktów dostępnych na polskich półkach, dodaje się do niego również mleko krowie. Przez fakt, że dojrzewa w zalewie solnej, feta jest wilgotna i słona. Bardzo dobrze komponuje się warzywami, oliwą oraz owocami morza. Może również stanowić składnik farszów lub imprezowych przekąsek, np. szaszłyków. Ser feta dostarcza wielu substancji odżywczych – m.in. białko, witaminy A i K oraz wapń.
Z danych CMR wynika, że ser feta jest dostępny w ok. 60% sklepów małego formatu. Jest to kategoria, której popularność rośnie w okresach letnich, kiedy konsumenci mają dostęp do świeżych krajowych warzyw. W okresie lipiec-sierpień 2020 w porównaniu do analogicznego czasu rok wcześniej, wartość sprzedaży fety wzrosła o niespełna 15%.W badanym okresie w sklepie dostępne były ok. 3 warianty sera tego typu. „Wśród klientów sklepów małoformatowych do 300 mkw. największą popularnością cieszą się sery typu feta marki Mlekovita Favita. Najczęściej wkładanym do koszyka produktem z tej kategorii w badanym okresie był ser Favita sałatkowo-kanapkowy pełnotłusty w pudełku 270 g” – dodaje Renata Jakubowska, analityk danych sprzedażowych CMR.
Przy okazji kuchni śródziemnomorskiej warto pamiętać o serze halloumi. Pochodzi on z Cypru, gdzie pilnie strzeże się jego receptury. Wytwarza się go z mleka owczego lub mieszanki mleka owczego, koziego i krowiego. Cechuje go słony smak i dosyć duża elastyczność, choć należy on do serów półtwardych. Halloumi zyskuje na popularności pośród polskich konsumentów, którzy lubią przyrządzać z nim sałatki i wegetariańskie burgery. Nadaje się również idealnie na grilla, stanowiąc alternatywę dla smażonego mięsa.
Mozzarella to równie popularny na polskich talerzach ser typu śródziemnomorskiego. Wywodzi się z Włoch, oryginalnie z regionu Kampania, tradycyjnie przyrządza się ją z mleka bawolego lub z ewentualną domieszką mleka krowiego. Mozzarella stanowi idealny składnik odżywczych lekkich sałatek, jednak oprócz tego wykorzystuje się ją również do przyrządzania pizzy, bruschetty i zapiekanek.
Dane CMR wskazują na to, że również mozzarella notuje wzrosty w miesiącach letnich. Dostępna w ok. 40% sklepów małego formatu w skali całego roku, w okresie letnim (lipiec-sierpień 2020 vs. analogiczny okres w 2019) potraja wartość swojej sprzedaży. We wspomnianym czasie na sklepowych półkach dostępne były 2-3 warianty mozzarelli. „W przypadku mozzarelli największą popularnością cieszył się produkt marki Galbani (Lactalis) – Santa Lucia Mozzarella kulka w torebce 125 g” – dopowiada Renata Jakubowska z CMR.
Warto pamiętać również o serach pleśniowych. Z danych CMR wynika, że latem rośnie ich znaczenie na sklepowych półkach. Warto wiedzieć, że sery pleśniowe dzielą się na sery z przerostem pleśni niebieskiej i porostem pleśni białej. Do serów pierwszego typu zalicza się Gorgonzolę, Lazura i Roqueforta, które stanowią nie tylko składnik deski serów, ale i dodatek do sałatek, pizz, win, przekąsek oraz sosów. Z kolei do serów z porostem pleśni białej zalicza się najpopularniejsze wśród konsumentów ser Brie oraz Camembert. Najczęściej spożywa się je jako samodzielne przekąski lub przystawki, można je również smażyć w panierce albo dodawać do makaronów.
„Popularność tego typu produktów wzrasta i w badanym okresie, w porównaniu do analogicznego okresu rok wcześniej ta kategoria zanotowała ponad 20% wzrost wartości sprzedaży. Klienci placówek małego formatu w badanym okresie mieli do wyboru średnio ok. 4 wariantów serów pleśniowych” – informuje Renata Jakubowska, analityczka CMR. Z danych rynkowych wynika, że konsumenci najchętniej sięgali po sery pleśniowe marki NaTurek (Savencia), które znajdowały się na niemal połowie (40%) paragonów z produktami tej kategorii. Produkty tej marki były najszerzej dostępne i można było je spotkać średnio w co 3. sklepie małego formatu. Drugie miejsce na sprzedażowym podium zajęła marka President (Lactalis), a trzecie – ser Lazur producenta Lazur.
Zioła i przyprawy
Ograniczanie soli wpisuje się w trend zdrowego żywienia, jednak wcale nie oznacza rezygnacji z dobrego smaku przygotowywanych posiłków. Zioła i przyprawy dodaje się do potraw, aby poprawić nie tylko ich smak, ale również kolor. Warto jednak mieć na uwadze, że oprócz walorów kulinarnych mają one również właściwości odżywcze. Wiedzą o tym również konsumenci, na co wskazują dane zgromadzone przez CMR. Jedną z najpopularniejszych mieszanek przypraw są zioła prowansalskie, złożone z rozmarynu, tymianku, bazylii, szałwii lekarskiej, mięty pieprzowej, cząbru, oregano i majeranku. Mieszanka ta była dostępna w co drugim sklepie małego formatu. Kosztowały średnio ok. 3 zł za opakowanie, a klienci wybierali średnio 1-2 opakowania tego produktu..
Sosy gotowe
Dużym ułatwieniem w przygotowywaniu letnich obiadów i grillowych uczt są również sosy gotowe. Pandemia COVID-19 zwolniła, co dla wielu konsumentów oznacza powrót do normalności i stacjonarnej pracy. Z tego powodu można przewidzieć, że w kuchni będzie się spędzać o wiele mniej czasu. Być może sprawi to, że sprzedaż gotowych sosów wzrośnie. Z danych CMR wynika, że w okresie od lipca do sierpnia 2020 można je było znaleźć średnio w 8 na 10 sklepów małego formatu. W omawianym czasie rynek sosów gotowych wzrósł o ok. 10% względem roku poprzedniego. Na grilla, do sałatki, na obiad – sosy się sprzedają.
„Liderem na rynku sosów gotowych w badanym okresie był Maspex, który zgarnął prawie 60% udziałów wartościowych w tej kategorii i był dostępny w ok. ¾ placówek małego formatu. Kolejne miejsca należały odpowiednio do producentów Kraft Heinz oraz Dawtona” – informuje Renata Jakubowska, analityk danych sprzedażowych. Dane CMR wskazują na to, że w wakacje w roku 2020 w przeciętnym sklepie małego formatu konsument mógł wybierać spośród ok. 5-6 wariantów sosów gotowych na półce. Najczęściej wybieranym produktem w tej kategorii był Sos Spaghetti marki Łowicz w słoiku 500 g.
Warto również mieć na uwadze kategorię gotowych sosów w proszku, które znacznie ułatwiają przygotowywanie lekkich, odżywczych sałatek. Nie każdy ma bowiem czas i możliwości, aby samodzielnie sporządzać sosy w domowym zaciszu. Opowiada o tym Renata Jakubowska z CMR: „Do przygotowania domowej sałaty konsumenci również chętnie korzystali z gotowych rozwiązań, kupując sosy sałatkowe w proszku – do sałatki greckiej, włoskiej czy francuskiej. Tego typu produkty były obecne w 6 na 10 placówek małoformatowych w okresie lipiec-sierpień 2020 r. Pod względem wartości sprzedaży najważniejsze są sosy do sałatki greckiej, stanowiące ponad 20% sprzedaży wartościowej całej kategorii w badanym okresie”.
Kolejną kategorią, na którą warto zwrócić szczególną uwagę są fix-y. Szczególnie na fix-y do spaghetti, które jest typowym daniem kuchni włoskiej. W badanym okresie (lipiec-sierpień 2020) fix-y spaghetti odpowiedzialne były za ponad 40% wartości sprzedaży całej kategorii i pojawiały się na co 2-3 paragonie (osiągając 47% udziałów w liczbie transakcji z fix-ami). Wybierając produkt tego typu konsumenci najczęściej decydują się na markę Knorr, a zazwyczaj wybieranym produktem był Knorr Fix Spaghetti Bolognese w torebce 44 g.
Polacy stęsknieni urlopu i pięknej pogody szczególnie wyczekiwali wakacji. Wielu naszych rodaków wybiera polskie destynacje na miejsce swoich letnich wojaży. A zakupy robią w placówkach, które znajdą najbliżej. Biorąc pod uwagę wymagania wszystkich klientów, zarówno tych przejezdnych, jak i miejscowych latem można wypracować naprawdę wysokie zyski.
Monika Kociubińska
Redaktor
Małgorzata Duży
Redaktor
