Już niedługo w sprzedaży pojawią się pierwsze sezonowe owoce, a jednocześnie przyjdzie pora na przygotowywanie domowych przetworów z ich udziałem. „Słodkie słoiki” to idealna propozycja dla tych, którzy smakami lata chcą cieszyć się przez cały rok. Jak powinna wyglądać półka z produktami umożliwiającymi ich przygotowanie? Co zaoferować konsumentom wolącym gotowe rozwiązania?
Decydując się na przyrządzenie domowych przetworów warto zacząć od określenia ich rodzaju. Każdy z nich różni się bowiem głównie konsystencją oraz zawartością cukru i owoców. Kluczowe jest także rozplanowanie smaków i ich połączeń, które zależne są od występowania poszczególnych owoców w danym miesiącu. Cukier biały czy żelujący? Dobór odpowiedniego wariantu to kwestia indywidualna. Warto jednak znać różne opcje. Podobnie wygląda kwestia przypraw – dla każdego coś pysznego.
Marmolada, dżem czy powidła?
Marmolada ma najbardziej zwartą konsystencję spośród omawianych przetworów, a do jej przygotowania wykorzystuje się przeciery owocowe czy też pulpy. W tym przypadku pożądana jest także substancja żelująca, która wpływa na łatwość rozsmarowywania.
Dżem to z kolei najbardziej popularny rodzaj słodkich słoików. Jego konsystencja jest rzadsza niż w przypadku marmolady, a także cechuje się wyczuwalnymi kawałkami owoców. Dżem przygotowuje się poprzez odparowanie nadmiaru wody z owoców, co dopełnia się cukrem białym lub żelującym.
Konfitura gęstością przypomina dżem, jednak jej konsystencja nie jest żelowa. Dodatkowo z łatwością można wyczuć w niej owoce, które nie rozpadają się dzięki innemu sposobowi przyrządzania. Inaczej niż w przypadku dżemu czy marmolady, konfitura nie powstaje poprzez gotowanie, a w procesie smażenia – unikając przy tym mieszania, aby nie rozdrobnić owoców.
Ostatnim rodzajem słodkich przetworów są powidła. To forma przeznaczona głównie dla śliwek, które najlepiej smakują właśnie w tej postaci. Jednak warto pokusić się również o przyrządzenie powideł gruszkowych, morelowych czy też czereśniowych. Od wymienionych wcześniej typów powidła różnią się przede wszystkim mniejszą ilością cukru oraz sposobem przygotowania – w tym przypadku stosuje się smażenie aż do momentu odparowania wody.
Cukier to podstawa
Bazą słodkich przetworów jest oczywiście cukier. To on jednocześnie podkreśla smak owoców oraz konserwuje je na dłuższy czas. Cukier biały jest praktycznie niezastąpionym produktem w każdej kuchni. Dodatkowo w ofercie warto mieć też cukier puder.
Jak podaje CMR, sprzedaż wolumenowa cukru w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w 2020 roku utrzymała się na poziomie sprzed roku. „Blisko 90% sprzedaży cukru w liczbie opakowań dotyczy cukru białego. Ok. 8% liczby opakowań cukru sprzedawanego w małych sklepach dotyczy cukru pudru. O blisko 15% wzrosła sprzedaż liczby opakowań naturalnych substancji słodzących w roku 2020 w porównaniu do roku 2019” – komentuje dr Magdalena Wilgatek, ekspertka instytutu.
Głównymi producentami kategorii cukru są: Krajowa Spółka Cukrowa (Polski Cukier), Pfeifer & Langen (Diamant) oraz Südzucker (Cukier Królewski). Według danych CMR razem skupiają oni ok. 85% udziałów wartościowych kategorii w sklepach małoformatowych. Istotnym producentem jest także Nordzucker z marką Sweet Family.
„Cukier znajdziemy niemal we wszystkich placówkach małego formatu, a średnia cena jaką należy zapłacić za opakowanie to 3 zł. Konsument sklepu małoformatowego do 300 mkw. może wybierać spośród średnio 4 różnych wariantów cukru” – dodaje dr Wilgatek.
Produkty żelujące
Cukier żelujący to rodzaj cukru przeznaczony do przyrządzania domowych dżemów i konfitur owocowych. Często wybierany jest w zastępstwie cukru białego. Na rynku można znaleźć cukry żelujące 1:1, 2:1 oraz 3:1. Oznaczenia te wskazują na proporcje produktu oraz owoców jakie należy zastosować podczas przyrządzania. Przykładowo na 1 kg owoców stosujemy 1 kg cukru żelującego 1:1 (zazwyczaj w przypadku naturalnie kwaśnych owoców), podczas gdy przy wariancie 2:1 na 1 kg cukru przypada 2 kg owoców (głównie konfitury z naturalnie słodkich owoców). Wybór odpowiedniego produktu uzależniony jest od osobistych preferencji oraz rodzaju wykorzystywanych owoców. Wariant 3:1 wybiera się przeważnie do z natury bardzo słodkich odmian.
Jak wskazują dane CMR, kategoria cukru żelującego w 2020 roku w sklepach małoformatowych do 300 mkw. odnotowała wzrost wolumenu sprzedaży o blisko 1/3 w porównaniu do roku 2019. Czołowymi producentami są Dr. Oetker oraz Bakalland – razem skupiają ponad 80% udziałów wartościowych w placówkach małego formatu.
„Sezon na sprzedaż cukru żelującego trwa od maja do października. Wówczas produkt ten możemy dostać średnio w co drugim sklepie małoformatowym. Przeciętnie konsumenci kupują 3 opakowania cukru żelującego na jeden paragon” – komentuje dr Magdalena Wilgatek.
Szczypta smaku
Praktycznie każda potrawa wymaga odpowiedniego doprawienia. Nie inaczej jest w przypadku słodkich przetworów. W zależności od wykorzystywanych owoców sięgamy po inne dodatki. Najpopularniejsze z nich to cynamon, goździki, kardamon, kurkuma oraz imbir, a także wanilia. Wszystkich tych przypraw należy oczywiście używać z umiarem, jako że są bardzo aromatyczne.
Jednak prócz wyrazistego smaku charakteryzują się również szeregiem właściwości prozdrowotnych, szczególnie istotnych dla konsumentów w obecnej rzeczywistości. Przykładowo cynamon wykazuje m.in. działanie dezynfekujące, przeciwwirusowe, antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. I to właśnie ta przyprawa jest najpopularniejszym dodatkiem do słodkich słoików.
„Sprzedaż wolumenowa cynamonu wzrosła rok do roku o blisko 20% analizując rok 2020 względem roku 2019 w sklepach małego formatu. Najczęściej kupowanym wariantem tej przyprawy jest cynamon mielony Prymat w torebce 15 g. Cynamon dostępny jest średnio w 6 na 10 placówek małoformatowych do 300 mkw. Cena jaką konsument musi zapłacić za torebkę cynamonu to ok. 1,80 zł” – komentuje dr Magdalena Wilgatek.
Z kolei kardamon pomaga przy schorzeniach dróg oddechowych, m.in. oskrzeli czy astmy. Łagodzi również kaszel, udrażnia nos oraz zwiększają odporność. Również goździki wzmacniają układ odpornościowy dzięki zawartości eugenolu, czyli substancji wykazującej właściwości antywirusowe i antybakteryjne. Natomiast imbir poprawia ukrwienie i dotlenienie komórek, przez co korzystnie wpływa na naszą odporność.
Kalendarz owoców sezonowych
Wszystkie owoce cechują się sezonowością. Warto wiedzieć jakie przetwory zaplanować w pierwszej kolejności. Sezon rozpoczyna się w maju, kiedy to pojawia się rabarbar, mniszek lekarski oraz kwiaty dzikiej roży. Czerwiec to z kolei miesiąc pod znakiem truskawek, które dominują resztę owoców. Odpowiednio wcześnie można również pokusić się o połączenie truskawek z rabarbarem. Inne czerwcowe okazy to poziomki, czereśnie oraz kwiaty czarnego bzu.
W lipcu należy postawić na porzeczki, agrest, morele oraz jagody. Warto jednak pamiętać, że nadal dostępne są wtedy także truskawki, poziomki i czereśnie. Sierpień to początek zbiorów śliwek oraz wczesnych odmian gruszek. Poza tym owocują także jeżyny, maliny, owoce czarnego bzu, wiśnie oraz brzoskwinie. Wrzesień to miesiąc należący do jabłek, śliwek, winogron, aronii, a także jarzębiny. Natomiast październik to czas gruszek, pigwy oraz owoców dzikiej róży.
Gotowe słoiki
Choć smak owoców zamkniętych w słoiku to marzenie wielu osób, przyrządzanie domowych przetworów wymaga czasu, a nie każdy ma go dostatecznie wiele. Z pomocą przychodzą wówczas producenci oferujący gotowe propozycje.
„Kategoria dżemów, konfitur, powideł i marmolad w 2020 roku zanotowała wzrost wolumenu sprzedaży na poziomie ok. 12% w sklepach małoformatowych do 300 mkw. w porównaniu do roku 2019, zaś największy wpływ na ten wzrost miał segment marmolad. Dżemy odpowiadają za ok. 3/4 udziałów wartościowych w sprzedaży dżemów, konfitur, powideł i marmolad w placówkach małego formatu” – analizuje dr Wilgatek.
Według danych CMR najpopularniejszym producentem kategorii jest Maspex z marką Łowicz. Duże znaczenie mają również marki własne. Na uwagę zasługuje także Herbapol Lublin, który zanotował wzrost udziałów wartościowych w kanale sklepów małoformatowych o ponad 30% w roku 2020 względem roku 2019. Najczęściej kupowanym wariantem w placówkach do 300 mkw. jest Dżem truskawkowy niskosłodzony Łowicz w słoiku 280 g. Produkty z omawianej kategorii konsument może znaleźć w 9 na 10 sklepów małego formatu, gdzie do wyboru jest średnio 10 różnych wariantów. Średnia cena za słoiczek wynosi 4,40 zł.
Maj to początek sezonu owocowego. Przygotowanie świeżej ekspozycji jest kluczowe, by przyciągnąć uwagę konsumenta. Warto postawić również na komplementarność oraz polecanie kupującym dodatkowych produktów umożliwiających jeszcze pełniejsze wykorzystanie owoców. Podstawą jest tutaj cukier biały i żelujący, a także odpowiednie przyprawy. Aby nie pominąć potrzeb pozostałych klientów placówki, należy również uzupełnić półkę z gotowymi przetworami.
Weronika Nowak
Redaktor