Segment produktów dla „małych konsumentów” to wiele kategorii. Producenci z myślą o dzieciach przygotowują napoje, wody, nabiał, mleczne desery czy przekąski. Nie można zapominać też o uwielbianej przez maluchów kategorii – słodyczach! Ważne jest wszystko – smak, kolor, opakowanie, a także skład, któremu bacznie przyglądają się rodzice.
Trudno precyzyjne określić wartość rynku produktów dla dzieci. Między innymi dlatego, że jest to bardzo szerokie pojęcie, które łączy w sobie kategorie z wielu segmentów. Niemniej, patrząc na kreatywność producentów i decyzje wielu z nich o wprowadzeniu specjalnych linii dla najmłodszych, można przyznać, że rynek ma potencjał i się rozwija.
Wymagający konsument
Przygotowując produkty przeznaczone dla najmłodszych, producent musi pamiętać o tym, że jego grupą docelową są nie tylko dzieci, ale także ich rodzice. Dla małych konsumentów ważny jest smak, popularność produktu, przyciągające wzrok opakowanie czy reklama. Dorośli natomiast zwracają uwagę m.in. na skład produktu, cenę i format. Trafienie w gusta obu grup wiekowych to przepis na sukces sprzedażowy.
Zbliżający się Dzień Dziecka jest jedną z tych okazji, kiedy można zrobić słodką niespodziankę najmłodszym. Batoniki, wafelki, czekolada, lizaki, cukierki – wszystkie wywołają uśmiech na dziecięcej twarzy. Nie zapominajmy też, że w ciągu roku możemy nagrodzić dziecko odrobiną słodyczy bez okazji. Ale segment produktów dla małych konsumentów to znacznie więcej kategorii.
Zacznijmy od pierwszego posiłku dnia. Nie bez przyczyny produkty takie jak płatki śniadaniowe czy parówki, mają na swoich opakowaniach postaci z kreskówek bądź inne grafiki, które trafiają do najmłodszych. Wielu producentów nabiału również kieruje swoją komunikację do dzieci – to dla nich stworzone są jogurty, serki homogenizowane czy delikatne w smaku sery.
Coś słodkiego
Kategorią najmocniej kojarzącą się z dziecięcą radością są oczywiście słodycze – kolorowe i pyszne przekąski uwielbia każdy maluch. A im bardziej słodko, tym szerszy uśmiech. Żelki, lizaki, wafelki, pianki, batony, ciastka, herbatniki czy czekolady. Wybór na sklepowych półkach jest imponujący.
„Dzieci to nie tylko konsumenci marek i produktów skierowanych bezpośrednio do nich, ale również słodyczy w ogóle. Dzieci przecież konsumują również produkty pozycjonowane do osób dorosłych. Kto odmówił córce czy synowi kawałka czekolady? Omawiając małego konsumenta na rynku słodyczy należy spojrzeć szerzej na cały rynek. Dzięki danym CMR wiemy, że w sklepach małoformatowych do 300 mkw. najpopularniejsze kategorie to odpowiednio: wafelki i batony, ciastka, czekolady oraz praliny. Powyższe cztery segmenty to około 70% wartości rynku słodyczy paczkowanych” – podkreśla Przemysław Bojanowski, analityk danych w CMR. Ekspert wyróżnia też pozycję słodkości, do których dołączona jest zabawka. Udział wartościowy tych produktów przekracza 3%.
Pandemia i obostrzenia wprowadzane w roku 2020 miały silny wpływ na kategorię słodyczy. CMR podaje, że widoczna była zmiana zachowań konsumenckich. Przede wszystkim zmniejszyła się liczba transakcji dokonywana w sklepach spożywczych. Jednak jednocześnie podniosła się wartość koszyka zakupowego.
„Chodziliśmy rzadziej do sklepu, ale podczas jednej wizyty kupowaliśmy więcej. Mniejsza liczba wizyt to nie tylko bezpośrednia obawa przed koronawirusem. Zarówno praca zdalna dorosłych, jak i nauka zdalna dzieci i młodzieży (a w niektórych okresach nawet zakaz samodzielnego wychodzenia z domu w godzinach 8-16 dotyczący dzieci i młodzieży do 16. roku życia) ograniczyła liczbę wyjść z domu. Największa kategoria: wafelki i batony to kategoria impulsowa, jej spadki sprzedaży były jednymi z największych na rynku słodyczy. Na drugim biegunie znalazły się produkty konsumowane najczęściej w domu. Ciastka i czekolady zyskały najwięcej, odpowiednio 1,4 i 1,3 p.p. udziału wartościowego. Udział słodyczy dla dzieci pozostał na niezmienionym poziomie” – wyjaśnia ekspert CMR.
Ciasteczkowy zawrót głowy
Ciastka są słodkością, którą Polacy uwielbiają niezależnie od wieku. Jednak rynek jest bardzo zróżnicowany. CMR wskazuje, że konsumenci, zarówno ci starsi, jak i młodsi mogą sięgać m.in. po wafle, ciastka z dodatkami, biszkopty, herbatniki, pierniki, markizy czy słodkie paluszki. Niezależnie od tego w całym segmencie jest oczywiście miejsce na produkty skierowane bezpośrednio do dzieci. Instytut w tym miejscu wymienia m.in. Lu Petitki Lubisie. Wśród nich najpopularniejszymi smakami są czekoladowe, mleczne i truskawkowe.
„Liderem rynku ciastek jest Mondelez, a łącznie dziewięciu producentów (Bahlsen, Colian, Dr Gerard, Tago, Kopernik, Skawa, Delic-Pol oraz Wedel) posiada 80% udziałów wartościowych” – wskazuje Przemysław Bojanowski.
Jak tłumaczy ekspert – największą popularnością cieszą się wafle. Liderem sprzedaży tej kategorii są rodzinne Wafle Familijne od Coliana. Producent w swoim portfolio posiada również inne popularne marki: Jeżyki i Jutrzenka Petit Beurre. Colian może pochwalić się największymi wzrostami udziałów wartościowych w całej kategorii ciastek.
Z danych CMR wynika, że w obrębie całej grupy ciastek są kategorie, które charakteryzują się szczególną sezonowością. Jedną z nich są pierniki, które w grudniu zwiększają swoje udziały niemal trzykrotnie w porównaniu do miesięcy letnich.
Czekoladowy świat
CMR podkreśla, że kategorią, która poprawiła swój wynik w 2020 roku w porównaniu do roku 2019 są czekolady. Wzrost wyniósł niemal 7%. Najszybciej zyskały czekolady białe. Jak wyjaśnia Przemysław Bojanowski, stało się to głównie dzięki nowości Mondeleza: Milka Oreo White. Jak dodaje ekspert, Mondelez to również firma z najbardziej urozmaiconym portfolio. Średnio w sklepie małoformatowym do 300 mkw. można znaleźć około 11 produktów tego producenta.
„Wicelider rynku czekolad – Wedel – posiada około 7 czekolad »na półce«. W tej kategorii przoduje również firma Ferrero, która w swojej ofercie posiada produkt skierowany do dzieci, mianowicie Kinder Chocolate. Produkt dostępny jest w ponad 80% sklepów. Jednocześnie wariant 100-gramowy jest najlepiej rotującą czekoladą na rynku” – wskazuje analityk instytutu.
Dziecięce niespodzianki
Wśród ogromu słodyczy dla dzieci możemy znaleźć pozycje, które najmłodsi upodobali sobie szczególnie – a są nimi produkty z dołączoną zabawką. W kategorii szczególne znaczenie sprzedażowe mają jajka niespodzianki.
„Jak pokazują dane CMR posiadają one około 90% udziałów wartościowych, obejmując zarówno Kinder Niespodziankę, jak i Kinder Joy. W marcu 2020 roku w sklepach pojawiła się nowość Milka Secret Box, która zwiększała udziały wartościowe osiągając na koniec roku prawie 6% (wśród słodyczy dla dzieci z zabawką). Średnia cena produktu za opakowanie przekracza 4 zł” – precyzuje Przemysław Bojanowski.
Batoniki, wafelki, herbatniki i sezamki
Mały format zachęca wszystkich do sięgnięcia po słodką przekąskę. A szczególnie dzieci! Nie ma więc nic lepszego niż batony czy wafelki. A ich oferta jest niezwykle szeroka. Zofia Fedak, analityk danych sprzedażowych CMR podaje, że liderami w kategorii batonów są m.in. Ferrero i Mars razem posiadający ponad 50% udziałów wartościowych na rynku. Duże znaczenie ma także Wedel, Storck, Nestlé i Mondelez.
„Mimo dużej różnorodności batonów w sklepach małoformatowych do 300 mkw. (ok. 25 SKU), producenci ciągle próbują zaskoczyć klientów nowymi wariantami. W 2020 roku Ferrero wprowadził limitowaną edycję produktu Kinder Bueno Coconut. Drugi batonowy gigant, Mars, przedstawił nowość marki Snickers, czyli Snickers Crisp” – wymienia Zofia Fedak. Dodaje, że w ubiegłym roku pojawiły się też kolejne smaki batonów Knoppers producenta Storck: Orzeszki Ziemne i Kokos. Inne ciekawe nowości to m.in. limitowana edycja Lion Sweet & Salty 30 g oraz Kit Kat Chunky Cookie Dough 42 g od Nestlé, Pawełek Duo Kokos i Peanut Butter 44 g od Wedla, a także Milka Oreo White 41 g i nowa linia Milka Moo Bar skierowana do najmłodszych konsumentów firmy Mondelez. Najlepiej rotującymi nowościami okazały się batony Knoppers.
Według danych CMR, wafelki impulsowe znajdziemy w prawie każdym sklepie małoformatowym do 300 mkw., gdzie możemy wybierać spośród ok. 15 wariantów. „Głównymi producentami wafelków są Mondelez i Colian z markami Prince Polo oraz Grześki, które odpowiadają za ponad połowę wartości sprzedaży kategorii” – wskazuje analityczka CMR. Dodaje, że w kategorii wafelków w 2020 roku też pojawiły się ciekawe nowości. Między innymi producent Nestlé powiększył portfolio o dwie nowe linie – Princessa Intense z 4 wariantami i Princessa Milkshake z 2 wariantami. Natomiast producent I.D.C. Polonia wprowadził na rynek nowość Góralki Oryginał Peanut Butter.
Mały format
Jak wynika z danych CMR, wśród produktów do picia oferowanych dla najmłodszych konsumentów, dużym powodzeniem cieszy się kategoria napojów określana potocznie jako „wody smakowe”. Spośród nich marką najchętniej wybieraną dla dzieci jest Kubuś Waterrr (Maspex). Jak podaje CMR, przoduje on nie tylko jako wariant targetowany do dzieci, ale również w ogólnym ujęciu jest on drugą, po Żywcu Zdrój, marką najczęściej wybieraną spośród tzw. „wód smakowych” w sklepach małoformatowych. Julia Kijo z CMR podkreśla, że odpowiada on za ponad 1/3 udziałów wartościowych tej kategorii oraz jest dostępny w prawie każdym sklepie małego formatu. Średnio w placówce o tej powierzchni możemy znaleźć 4-5 wariantów tego produktu. Inne produkty w kategorii to także m.in. Frugo Sharks Patrol Water (Food Care) oraz Oshee Junior Vitamin Water (Oshee).
Dane CMR wskazują, iż wody czyste przeznaczone dla dzieci mają znikomy udział wartościowy w ogóle tej kategorii – około 1% generowany przez wszystkie dostępne warianty. Najchętniej wybieraną marką dla najmłodszych jest Nestlé Pure Life Kids oraz Kubuś Waterrr. W sklepie małoformatowym możemy znaleźć również takie warianty jak Oshee Natural Kids czy Jurajska, Ustronianka i Staropolanka w wersji Junior.
Mini sok
W kategorii soków, nektarów i napojów niegazowanych można odnaleźć liczną reprezentację produktów specjalnie przygotowanych dla najmłodszych konsumentów. Wśród nich pojawia się szereg wariantów w wielu smakach i wielkościach. Tworzą one ok. 15% wartości sprzedaży ogółu tej kategorii w sklepach małoformatowych. Dostępne są w niemal 90% sklepów do 300 mkw., a na półce znajdziemy średnio ok. 10 różnych pozycji.
„Liderem w napojach niegazowanych oferowanych dla dzieci jest Kubuś (Maspex), który jest również w ścisłej czołówce marek o najwyższych udziałach wartościowych w sklepach małoformatowych dla całej kategorii. Oprócz średnio 7 wariantów w 80% sklepów do 300 mkw. posiada on również kolejne submarki skierowane do najmłodszych konsumentów tj. Kubuś Play, Kubuś Go! oraz najnowszy wariant od Maspex – Kubuś Immuno. Kolejnym oferowanym przez producentów napojem dla dzieci są soczki w kartoniku, w swoim asortymencie posiada je m.in. Tymbark (Maspex) oraz Hortex Leon (Hortex)” – wylicza Julia Kijo z CMR.
Produkty dla najmłodszych to wyzwanie, ale też duży potencjał. Nasz mały konsument, jeśli marka będzie dorastać razem z nim – zostanie przez lata wierny ulubionym produktom. Na Dzień Dziecka, święta czy inne uroczystości warto przygotować w sklepie specjalną ekspozycję przeznaczoną dla naszych pociech.
Joanna Kowalska
Redaktor