Boże Narodzenie to szczególny czas. Bliscy zasiadają przy wspólnym, suto zastawionym stole, by celebrować święta. Wśród tradycyjnych potraw znajdują się też rozmaite wypieki. Jakie produkty są niezbędne do ich przygotowania? Po które artykuły z kategorii najczęściej sięgają Polacy w okresie przedświątecznym?
Na bożonarodzeniowych stołach królują głównie makowce, serniki oraz rozmaite formy pierników i pierniczków. Jednak co region, to inna tradycja. Śląskim przysmakiem podawanym w Wigilię jest kołocz, w województwie świętokrzyskim przygotowuje się szczodroki, Opolanie zajadają się śliszkami, a na Kresach Wschodnich można spróbować kutii.
Wszystkie te słodkości wymagają odpowiednich składników, w które warto zaopatrzyć się odpowiednio wcześnie. Mowa tu o bakaliach, mące, cukrze czy dodatkach w postaci aromatów lub kolorowych dekoracji. Natomiast tuż przed świętami częściej z półek znikać będą tłuszcze oraz sery do wypieków, ze względu na krótszy okres przydatności do spożycia.
Bakaliowe szaleństwo
Wybór w kategorii bakalii jest ogromny. Szczególnie w okresie przedświątecznym klienci sięgają po nie nie tylko w charakterze zdrowej przekąski, ale także by użyć ich do przygotowania bożonarodzeniowych przysmaków, takich jak ciasta czy kompot z suszu. Jak wskazuje CMR, najwyższa sprzedaż wolumenowa kategorii przypada właśnie na ten czas.
„W 2019 roku w grudniu sprzedaż wolumenowa bakalii w sklepach małoformatowych była o blisko 30% wyższa niż średnia sprzedaż z całego roku. Spośród całej kategorii bakalii w grudniu najbardziej wzrasta, w porównaniu do średniej z całego roku, sprzedaż wolumenowa fig, rodzynek, moreli i owoców kandyzowanych” – komentuje dr Magdalena Wilgatek, ekspertka CMR.
Dane instytutu wskazują, że około 25% liczby transakcji z bakaliami to sprzedaż opakowań o gramaturze 100 g. Jednak w grudniu o wiele częściej na paragonach pojawiają się większe, między innymi 250 g.
Udziały wartościowe w sprzedaży bakalii są rozproszone pomiędzy wielu producentów. Czołowymi firmami kategorii są Mirasol, Bakalland, VOG oraz HELIO. Jest to także ważna kategoria dla producentów marek własnych. Dostępność bakalii jest spora – można znaleźć je średnio w 9 na 10 placówek małego formatu. Szerokość półki to zazwyczaj 7 różnych wariantów, choć w grudniu liczba ta rośnie średnio do 8. Najczęściej spotykanymi wariantami są rodzynki oraz słonecznik – te bakalie znajdują się w około 70% sklepów małoformatowych. Najszerszą dystrybucją może poszczycić się firma Bakalland.
Grudniowe wzrosty sprzedaży
Dane CMR wskazują, że grudzień jest najlepszym miesiącem sprzedażowym dla producentów maku. To właśnie ten okres odpowiada za ponad 55% sprzedaży wolumenowej kategorii dla całego roku w placówkach małoformatowych.
„W grudniu 2019 sprzedaż wolumenowa maku była o około 17% wyższa niż w analogicznym okresie roku poprzedniego” – komentuje dr Magdalena Wilgatek. Zaznacza również, że udziały wartościowe producentów tej kategorii są zmonopolizowane przez firmę VOG. Producent ten skupia około 46% udziałów w sklepach małego formatu. Duże znaczenie mają również produkty marek własnych.
W 2019 roku w placówkach małoformatowych najpopularniejszym wariantem maku był BackMit Mak Mielony (VOG) w torebce 200 g.
Kolejnym produktem mocno związanym ze świątecznymi wypiekami są wiórki kokosowe. CMR wskazuje, że około 20% sprzedaży wolumenowej tej kategorii z roku 2019 w sklepach małego formatu odbyło się właśnie w grudniu.
„Około 80% sprzedaży wartościowej wiórków kokosowych w małym formacie sklepów przypada opakowaniom 100-gramowym. Ponad 30% sprzedaży wartościowej w tej kategorii przypada producentom marek własnych. Poza tym liczy się VOG, Stefik, Bakalland. Łącznie ci producenci skupiają około 35% udziałów wartościowych w sklepach małoformatowych do 300 mkw. Wiórki kokosowe dostępne są średnio w połowie tego typu placówek” – podsumowuje dr Wilgatek.
Nabiał do wypieków
W okresie przedświątecznym rośnie również sprzedaż wolumenowa masła. W grudniu 2019 kategoria ta zanotowała 10% wzrost sprzedaży wolumenowej w porównaniu do średniej z całego roku. W roku poprzednim, a więc 2018, wzrost ten wyniósł 12%. W grudniu 2019 roku wzrosła również sprzedaż dużych opakowań masła, tj. 500 g. Wzrost sprzedaży wolumenowej wyniósł wówczas aż ponad 200% – podaje CMR.
Udziały wartościowe kategorii są rozproszone między mniejszych i większych producentów, jednak trzej główni skupiają ich ponad 50% w małym formacie sklepów. Są to Mlekovita, Sobik oraz SM Mlekpol. Według danych CMR, najczęściej kupowanym wariantem masła jest Mlekovita Masło Polskie 82% tł. w papierze 200 g. Średnio za 200-gramową kostkę masła konsument musi zapłacić około 5,40 zł. Na półce placówki małoformatowej dostępnych jest średnio 5 różnych wariantów.
Poza masłem znaczącą kategorią są tłuszcze przeznaczone do wypieków. Głównymi producentami kostek do pieczenia są Upfield z marką Kasia oraz ZT „Bielmar” z Palmą, po których produkty najczęściej w okresie przedświątecznym sięgają Polacy.
W Boże Narodzenie nie może zabraknąć także sernika. Dlatego też kategorią odnotowującą wzrosty w tym właśnie okresie są regionalne sery do pieczenia. Jak podaje CMR, w grudniu 2019 roku w sklepach małoformatowych wzrost sprzedaży wolumenowej tej kategorii wyniósł blisko 40% w porównaniu do średniej z całego roku. Z kolei w tym samym roku w placówkach małego formatu wzrost sprzedaży wolumenowej białych serów regionalnych do pieczenia wyniósł 20% w stosunku do roku 2018. Według danych instytutu najpopularniejszym wariantem w opisywanej kategorii w 2019 roku był produkt OSM Piątnica – Mascarpone ser śmietankowo-kremowy Piątnica w pudełku 250 g.
A na dodatek…
Zwieńczeniem świątecznych wypieków są rozmaite dodatki i dekoracje. W końcu ciasta i pierniczki najlepiej wyglądają przystrojone kolorowymi lukrami, posypkami, skórką pomarańczy czy czekoladową polewą. Nie można zapomnieć także o przyprawach, głównie tych korzennych. Jak wskazuje CMR, sprzedaż wolumenowa przypraw do ciast w grudniu 2019 wzrosła 6-krotnie w porównaniu do średniej z całego roku, natomiast w przypadku dekoracji do ciast wzrost ten był aż 7-krotny.
„Sprzedaż aromatów do ciast w okresie świąt rośnie 2-3 krotnie. Podobnie sytuacja wygląda z masami do ciast czy polewami. Tutaj w grudniu zeszłego roku odnotowano 4-krotne wzrosty sprzedaży wolumenowej w sklepach małoformatowych do 300 mkw. W kategorii dodatków do ciast w sklepach małoformatowych najwięcej udziałów wartościowych skupia producent Dr. Oetker – około 30%. Poza tym liczy się również Bakalland, Helio i SM Gostyń” – wylicza dr Magdalena Wilgatek.
W kategorii dodatków do ciast najczęściej wybieranymi produktami w roku 2019 w placówkach małego formatu był Cukier wanilinowy Dr. Oetker w torebce 16 g oraz Prymat Przyprawa do Piernika, ciast i deserów w torebce 20 g. Produkty z tej kategorii można znaleźć średnio w 90% sklepów małoformatowych. Konsumenci mogą wybierać tam spośród około 9 różnych wariantów dodatków.
Okres przed Bożym Narodzeniem to czas wyjątkowy, dlatego warto zawczasu zadbać o odpowiednie przygotowanie półek z najważniejszymi kategoriami. Klienci szukający składników do swoich świątecznych wypieków na pewno ucieszą się z dużego wyboru i odpowiedniego rozmieszczenia produktów tak, by o niczym nie zapomnieć.
Weronika Nowak
Redaktor