Wiadomości

Jak pandemia zmieni zachowania i portfele Polaków?

Czwartek, 14 maja 2020
Regularne badania rynku jednoznacznie wskazują, że już od dekady Polacy przekonują się coraz bardziej do płatności bezgotówkowych. Najnowsze badania pokazują, że 40 proc. posiadaczy kart bankowych w ostatnim czasie rzadziej płaci gotówką ze względu na zagrożenie epidemiczne*. Eksperci zastanawiają się, czy pandemia przybliży nas do szwedzkiego modelu płatności, w którym obrót fizyczny pieniędzmi praktycznie został wyparty?
Ostatnia dekada wiele zmieniła w podejściu Polaków do płatności bezgotówkowych. W pierwszym kwartale 2010 roku banki zarejestrowały 358 mln transakcji kartami płatniczymi. Po niespełna dekadzie później NBP poinformował, że w trzecim kwartale 2019 liczba operacji wzrosła do 1,683 mld (wzrost o 470 proc.).2 Statystyki Europejskiego Banku Centralnego za 2018 r. pokazują, że Polska znalazła się na 5. miejscu pod względem liczby transakcji bezgotówkowych w Europie, tuż a za Hiszpanią i Holandią3.

Zdecydowany prym wiodą płatności zbliżeniowe. W III kwartale 2019 r. udział operacji bezdotykowych w Polsce w ogólnej liczbie transakcji kartami wynosił aż 88,8 proc. Zgodnie z zaleceniami WHO Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) zachęcił przedsiębiorców do zaangażowania w ograniczeniu rozprzestrzeniania się wirusa. Podstawowym zaleceniem jest umożliwienie klientom płacenia zbliżeniowo lub z pomocą aplikacji na telefony komórkowe czy smartwatche.

- Sytuacja, w której właściciele sklepów, strona rządowa oraz organizacje, takie jak WHO, aktywnie namawiają to porzucenia gotówki na rzecz płatności bezgotówkowych jest bezprecedensowa. Do tej pory mieliśmy wybór metody jaką chcieliśmy zapłacić. Obecnie coraz częściej możemy spotkać sytuacje, gdy sprzedawcy akceptują tylko płatności kartami lub urządzeniami mobilnymi. Ten stan będzie wymagać od wielu oswojenia się z nowoczesnymi metodami płatniczymi. A to może w dłuższej perspektywie całkowicie zmienić nawyki części konsumentów, którzy przestaną korzystać z gotówki. – mówi Mikołaj Bobiński, Sales Director Poland & Baltics, Ingenico Group.

UE radzi podnieść limit płatności zbliżeniowych

W połowie marca Komisja Nadzoru Finansowego zwróciła się z prośbą do NBP i operatorów kart o przyspieszenie prac nad podniesieniem limitu transakcji. Z końcem miesiąca liderzy na rynku, Visa i Mastercard, podnieśli ograniczenie transakcji z 50 do 100zł. Niedługo później EBA zwróciła się do organizacji płatniczych w całej Europie z prośbą o podwyższenie limitu do 50 euro, czyli ponad 200zł, zgodnie z przepisami UE. Jednocześnie organy europejskie zwolniły operatorów kart z tak zwanego silnego uwierzytelnienia klienta, co oznacza więcej niż jedną kontrolę tożsamości w celu uniknięcia oszustwa. Propozycje te są odpowiedzią na zmiany jakie zachodzą w zrachowaniach konsumentów – średnia wartość naszych zakupów rośnie. Potwierdzają to sieci sklepów, jak np. Frisco.pl, który w połowie marca zanotował wzrost wartości koszyka o 70 proc. w porównaniu ze średnią z początku roku.4 Podobne wyniki zanotowały również e-drogerie.

Podwyższony limit istotnie ogranicza konieczność bezpośredniego kontaktu z terminalem przy kasie, a także przyspiesza czas realizacji obsługi klienta. Zabezpieczenia transakcji bezstykowych są kilkupoziomowe i dostarczane zarówno przez bank jak i operatora karty. Dzięki temu poziom wyłudzeń i kradzieży w Polsce jest jednym z najniższych w Unii Europejskiej.5 Innym ciekawym aspektem zwiększającym wygodę i bezpieczeństwo jest migracja kart płatniczych na nowe nośniki, np. z plastiku do telefonu komórkowego. Pojawiają się nowe metody płatności, jak np. Apple Pay i Google Pay, dzięki którym możemy zapłacić wyłącznie po uprzedniej autoryzacji w telefonie (np. przez odciska palca lub skan twarzy).

- W skali świata 90 proc. pieniędzy ma obecnie postać niematerialną.6 Polacy też się wpisują w ten trend - przykładem są urządzenia, takie jak zegarki czy opaski, wyposażone w łączność NFC i umożliwiające płacenie w terminalach zbliżeniowych. Z takich urządzeń korzysta już 7 proc. Polaków. Płatności mobilne minimalizują potrzebę bezpośredniego kontaktu przez co są rozwiązaniem, które zapewnia szczególnie teraz bezpieczeństwo obu stronom transakcji. – mówi Mikołaj Bobiński, Sales Director Poland & Baltics, Ingenico Group.

Zmiana przyzwyczajeń

Aktualna sytuacja wpływa na zmianę dotychczasowych, dość zachowawczych postaw Polaków odnośnie płacenia smartfonem lub smartwatchem. Transakcje zbliżeniowe urządzeniami, które zawsze mamy przy sobie, pozwalają klientom płacić, bez konieczności kontaktu z terminalem. Karty oraz urządzenia mobilne są nie tylko szybszą, ale też bardziej higieniczną i bezpieczną alternatywą dla płatności z wykorzystaniem chipa i PIN-u.

Badanie przygotowane dla fundacji Polska Bezgotówkowa wykazało, iż już w pierwszych tygodniach kwarantanny 32 proc. Polaków stwierdziło, że w ostatnim czasie płaci kartami częściej niż przed wybuchem pandemii koronawirusa. Największą zmianę widać wśród osób deklarujących poważne obawy przed zarażeniem, ponieważ w tej grupie 48 proc. badanych zrezygnowała z banknotów na rzecz płatności zbliżeniowych.7

 - Już wiemy, że najbliższe tygodnie niewątpliwie wpłyną na podniesienie poziomu zaufania Polaków do transakcji bezgotówkowych oraz zmienią ich nawyki zakupowe. Być może szybciej niż przewidywaliśmy zrezygnują z kart plastikowych na rzecz bezpieczniejszych i bardziej innowacyjnych rozwiązań. W ostatnich latach widać przyrost zaufania do transakcji bezstykowych, również z zastosowaniem urządzeń mobilnych. A jak pokazuje badanie przeprowadzone przez Ingenico 87 proc. konsumentów i sprzedawców uznaje bezpieczeństwo za główny czynnik przy wyborze metody płatności8.– dodaje Mikołaj Bobiński, Sales Director Poland & Baltics, Ingenico Group.




1  https://polskabezgotowkowa.pl/aktualnosci/polacy-wola-placic-karta-niz-gotowka-wyniki-badania
2  Dane NBP za okres 2010-2019
3  European Central Bank, Payments statistics: 2018
4  Komentarz Frisco.pl dla Interia.pl
5  Raport Narodowego Banku Polskiego za I poł. 2019
https://www.focus.pl/artykul/koniec-gotowki
7  https://polskabezgotowkowa.pl/aktualnosci/polacy-wola-placic-karta-niz-gotowka-wyniki-badania
8  Hanover Research, Emerging Trends at Point of Sale, Ingenico Group, FreedomPay


tagi: Ingenico Group , badanie rynku , zakupy Polaków , sprzedaż , konsument , pandemia koronawirusa ,