Boże Narodzenie to dla Polaków jedno z najważniejszych świąt w roku. To dni przepełnione miłością, wzmacnianiem więzi rodzinnych, wspólnym kolędowaniem, obdarowywaniem się prezentami, a także spotkaniami przy suto zastawionym stole. Poza duchowym wymiarem świąt – ich ekonomiczny i bardziej przyziemny aspekt, zawłaszcza w polskim handlu staje się bardzo ważny. Bo święta – to także zakupy. Duże zakupy. I po pierwsze słodkie zakupy.
Jak wynika z raportu Nielsen, X-mas Fever – już od początku grudnia 3/4 polskich kupujących prowadzi rejestr planowanych zakupów spożywczych o charakterze świątecznym, notując kolejne pozycje na liście zakupowej. Są takie kategorie produktowe, dla których to grudzień jest głównym źródłem rocznego obrotu. Przykładem takich kategorii są produkty czekoladowe, mak, czy dodatki do ciast.
Nie tylko czekoladowe Mikołaje
Dla producentów słodyczy, grudzień i święta Bożego Narodzenia są bardzo ważnym okresem w roku. Mikołajki i Święta Bożego Narodzenia to czas, kiedy konsumenci częściej nabywają słodycze, przez co półki z czekoladami, pralinami, bombonierkami się rozszerzają i dołączają do nich czekoladowe figurki. Jak wynika z danych CMR w grudniu 2018 r. ich wartość sprzedaży w sklepach małoformatowych do 300 mkw. wzrosła o prawie 90% w porównaniu do września tego samego roku, a udziały w całkowitej wartości sprzedaży wyniosły 1,4%. Jak przyznaje Ewa Pikuła z CMR – klienci, którzy zdecydowali się w tym czasie na praliny mogli wybierać spośród niezliczonej ilości czekoladek, bombonierek oraz kalendarzy adwentowych. Poza sezonem półka z tymi słodkościami w sklepie małego formatu zawiera 8-9 produktów (wyjątkiem są Walentynki oraz Dzień Matki), natomiast w grudniu obejmuje 12-13 różnych wariantów.
Niezmienne w ciągu roku ponad 70% wartości sprzedaży pralin generowana jest przez produkty w opakowaniach 125-150 g, natomiast w okresie świątecznym tracą one kilka procent na rzecz mniejszych opakowań z limitowanej świątecznej edycji. „W grudniu 2018 r. najpopularniejszymi markami były Ferrero Raffaello (blisko 16% transakcji), Toffifee (15,5% transakcji) oraz Merci (11% transakcji). W rankingu rotacji czołowe miejsca zajmowały: Toffifee 125 g, Ferrero Raffaello 150 g oraz Merci Finest Selection Red 250 g. Wśród kalendarzy adwentowych najczęściej wybieranym przez klientów był produkowany przez markę Baron w pudełku 75 g. Na następnych pozycjach znalazły się kalendarze Figaro 50 g, Millano 55 g, Milka w opakowaniu 200 g” – komentuje ekspert z CMR.
Czekolady, tak jak pozostałe słodycze, swój szczyt sprzedaży pod kątem wartościowym oraz liczby transakcji osiągają w święta – w tym czasie czekoladowe tabliczki stanowią zarówno słodki dodatek do świątecznych prezentów oraz używane są w kuchni przy wypieku ciast i dekoracji deserów. Jak wynika z danych CMR w grudniu 2018 r. klienci sklepów osiedlowych mogli wybierać z 26 różnych wariantów czekolad, czyli na półkach było o 3 produkty więcej niż we wrześniu tego samego roku. Największą popularnością nadal cieszą się czekolady mleczne, które w okresie świątecznym odpowiadają za 80% wolumenu sprzedaży w sklepach małoformatowych. „Z okazji Świąt Bożego Narodzenia klienci częściej decydują się na opakowania powyżej 100 g. W grudniu 2018 r. najpopularniejszymi markami były: Milka oraz Wawel. W tym czasie w porównaniu do grudnia 2017 r. na znaczeniu straciły czekolady oferowane przez marki własne, natomiast według udziałów w liczbie transakcji czołowe miejsca zajmowały: Kinder Chocolate 100 g oraz oferowane przez markę E. Wedel Czekolada Gorzka i Mleczna 100 g” – informuje Ewa Pikuła z CMR.
Figurki czekoladowe dostępne są w sklepach małoformatowych w okresach świątecznych, a szczyt ich sprzedaży przypada na Mikołajki. „W listopadzie i grudniu 2018 r. klienci sklepów małoformatowych do 300 mkw., mogli wybierać z około 4 wariantów czekoladowych mikołajów, reniferów i innych świątecznych przedstawicieli. Marką, która zostawiła konkurencję daleko w tyle była w tym czasie Goplana, która odpowiadała za ponad 56% udziałów w liczbie transakcji. Na kolejnych miejscach znalazły się Figaro (blisko 13% transakcji) oraz Rakpol (6,5% transakcji). Największą popularnością w tym czasie cieszyły się nadziewany karmelem czekoladowy Mikołaj i Renifer z Goplany o wadze 30 g oraz Czekoladowa Bombka 27g z Figaro" – dodaje Ewa Pikuła.
Limitowane edycje
Święta Bożego Narodzenia to okres kiedy producenci słodyczy wypuszczają na rynek dostępne tylko w tym czasie świąteczne limitowane edycje oraz przygotowane zestawy słodyczy. „Do najpopularniejszych należą oczywiście czekoladowe figurki, jednak dużym zainteresowaniem cieszą się również produkty w świątecznych opakowaniach na przykład praliny od Ferrero w opakowaniu w kształcie gwiazdy ze sznureczkiem, pozwalającym na powieszenie czekoladek na choince czy czekolada mleczna z Wedla z ilustracjami zimowymi" – komentuje ekspert z CMR.
Święta Bożego Narodzenia to okres zakupowego szaleństwa, czyli również pewnego zysku dla sklepów małoformatowych, bo oprócz zakupu prezentów, wymagają przygotowania tradycyjnego zestawu potraw. W tym czasie klienci robią znacznie większe zakupy, planując je na kilka dni i z reguły dla większej liczby gości, przy czym często decydują się na produkty „wysokopółkowe”. Szczególnym powodzeniem cieszą się słodycze, które stanowią nie tylko słodki dodatek do zakupionych prezentów ale również składnik wielu ciast i deserów.
Sezonowość oferty świątecznej
Rynek wyrobów czekoladowych podlega sezonowości. Najwyższą sprzedaż można zaobserwować w okresach przedświątecznych, a szczególnie w ostatnim kwartale roku. W tym okresie największą popularnością cieszą się produkty z wyższej półki, po które klienci chętnie sięgają z myślą o prezentach dla najbliższych. „Wawel odpowiada na potrzeby konsumentów – oferując wyjątkowe oferty okazjonalne, np. świąteczne. W ich skład wchodzą zarówno nowości jak i znane produkty w zupełnie nowych odsłonach. Przy tej kategorii słodyczy kluczowy jest nie tylko pyszny smak, ale także niestandardowe i atrakcyjne formy podania, które podkreślają szczególne chwile” – dodaje Dorota Piwowarska, Category Manager, Wawel.
W okresie przedświątecznym, od kilku sezonów, konsumenci chętnie wybierają słodycze w opakowaniach prezentowych, ze specjalnych edycji limitowanych. Oczekują najwyższej jakości potwierdzonej renomą ulubionej marki, także w formatach ze standardową grafiką.
„Naszym hitem od lat jest kolekcja figurek świątecznych o smaku karmelowym w czekoladzie Goplana. Niewielki rozmiar i urocza grafika opakowań z motywem bałwanka, Mikołaja i renifera sprawiają, że są świetnym dodatkiem do upominków dla dzieci, słodkim drobiazgiem pod choinkę czy ozdobą stołu. Polacy w okresie okołoświątecznym pozwalają sobie także na nieco droższe, bardziej luksusowe produkty w ekskluzywnych opakowaniach. W limitowanej ofercie Colian w tym roku proponujemy unikatowe metalowe puszki z ażurowym wzorem, wypełnione pralinami Solidarności Złota Wiśnia, Złoty Orzech i Śliwką Nałęczowską. Oryginalne opakowania zostały opracowane z myślą o możliwości nadania im drugiego życia. Konsument może włożyć do środka pustej puszki własne światełka led i uzyskać w ten sposób… klimatyczny, świąteczny lampion” – informuje Mariusz Jaroszewski, Kierownik Działu Zarządzania Kategorią, Colian.
Pomimo tego, że Polacy są raczej otwarci na nowości produktowe, można zaobserwować, że w święta wybierają tradycyjne słodycze – zarówno dla siebie, jak i dla bliskich na prezent. „Dlatego też staraliśmy się przygotować portfolio świąteczne, w którym każdy znajdzie coś, co lubi. Wedlowskie przysmaki zostały w nim wzbogacone o pyszne dodatki, m.in. cząstki pomarańczy (Czekolada mleczna z cząstkami pomarańczowymi i ciasteczkami 220 g), żurawinę i bakalie (Czekolada gorzka z żurawiną i bakaliami 220 g) czy smaki korzenne (Czekolada Cookie Korzenny 290 g). Dużą popularnością cieszą się także kultowe produkty E.Wedel, np. dekorowane Ptasie Mleczko®, które w tym roku dostępne będzie m.in. w wersji waniliowo-cynamonowej czy też Baryłki 300 g z nadzieniem w pięciu smakach: Advocat, Irish Cream, Whisky, Mojito i Cherry” – komentuje Dominika Igielińska z Lotte Wedel.
Potencjał kategorii słodyczy czekoladowych jest duży, a produkty mają stałe, szerokie grono fanów – i są to konsumenci w każdym wieku. Jednym z wiodących segmentów na rynku słodyczy jest rynek czekolad. Jego wartość szacowana jest na ponad 1,9 mld zł. Tak jak i w przypadku pozostałych kategorii słodyczy, szczególne znaczenie w kształtowaniu nowych trendów wśród konsumentów ma wzrost świadomości – rosną na znaczeniu potrzeby związane ze zdrowym odżywianiem i poszukiwanie przez klientów produktów z dobrym składem. Jak przyznaje Dorota Piwowarska, marka Wawel odpowiada na nie wszystkie, oferując produkty najwyższej jakości i tylko z Dobrymi Składnikami – bez barwników, sztucznych aromatów, emulgatora E476.
Nie należy zapominać także o innych kategoriach, które zyskują na znaczeniu przed Bożym Narodzeniem. I tak na przykład kategoria pierników odznacza się znacznym wzrostem sprzedaży w okresie przedświątecznym. Tradycyjnie to podczas świąt jemy ich najwięcej. Zmiana preferencji dotyczy przede wszystkim wyższych oczekiwań co do jakości pierników i gotowość konsumentów za zapłacenia więcej za taki produkt. „Wysoka jakość składników, wyjątkowy smak oraz atrakcyjne opakowanie (sporo osób kupuje pierniki na prezent) to czynniki, które wyróżniają ofertę Fabryki Cukierniczej Kopernik od konkurencji. Odpowiedzią na zmieniające się preferencje jest rozwijanie naszej linii pierników premium „Z serca fabryki” o nowe SKU – pierniki w gorzkiej czekoladzie, które trafią do sprzedaży właśnie w okresie przedświątecznym” – komentuje Jakub Kopczyński, FC Kopernik.
Jesień i zbliżający się okres zimowy, a przede wszystkim świąteczny – to czas na słodycze czekoladowe, bomboniery, limitowane edycje, czekolady premium, pierniczki, ciastka. Życzymy słodkich świąt!
Monika Górka
Zastępca Redaktora Naczelnego