Czekoladą nazywamy wyrób cukierniczy z masy kakaowej z cukrem i innymi dodatkami, zwykle w postaci zastygłej masy, w tabliczkach, w batonach, w łomie. Dyrektywa 2000/36/WE definiuje czekoladę jako wyrób otrzymywany z wyrobów kakaowych i cukrów, który zawiera co najmniej 35% suchej masy kakaowej ogółem, w tym nie mniej niż 14% suchej odtłuszczonej masy kakaowej.
Skąd pochodzi czekolada
Najwięksi dostawcy kakao: Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej (odpowiadają za 60% globalnej produkcji kakao), Indonezja, Nigeria, Kamerun.
Segmenty kategorii czekoladowej w Polsce – udział w sprzedaży1
Tabliczki 27,7%
Praliny 27,1%
Batony 16,8%
Wafle 13,6%
Nowości 7,2%
Bite size’y 4,5%
Batony Muesli 3,1%
Wartość i wielkość rynku
Wartość rynku słodyczy czekoladowych wynosi blisko 7,2 mld złotych i charakteryzuje się dynamiką wzrostu na poziomie 5% rocznie2.
Wielkość rynku słodyczy czekoladowych w ujęciu wolumenowym wynosi ponad 185 tys. ton i cechu się wzrostem na poziomie +1,2% rocznie3.
Kategoria czekoladowa odpowiada za 60% całego obrotu rynku słodyczy4.
Rynek tabliczek czekoladowych
Obroty z rocznej sprzedaży tabliczek wynoszą blisko 2 mld zł, z dynamiką wzrostu na poziomie +3,4% rocznie5.
Wielkość rynku tabliczek w ujęciu wolumenowym to 60 tys. ton (-0,4%)6.
Udział w sprzedaży poszczególnych rodzajów czekolad w tabliczkach7
1. Mleczna 70,0%
2. Gorzka 22,8%
3. Biała 3,7%
4. Inne 3,5%
Wartościowa dynamika sprzedaży czekolad w tabliczkach8
1. Gorzka +7,3%
2. Mleczna +2,1%
3. Czekolady nadziewane +6,7%
Konsumpcja
Rocznie Polak konsumuje ok. 5 kg produktów czekoladowych, w tym ponad 1,5 kg w formie tabliczek9.
Wydatki
Ok. 190 zł – tyle statystyczny Polak wydał na słodycze czekoladowe w ciągu ostatnich 12 miesięcy - to 5% więcej niż w tym samym okresie w latach 2017-201810.
Ciekawostki
Polska jest największym rynkiem czekolady w Europie Środkowo-Wschodniej. Charakteryzuje się dojrzałością i silną konkurencyjnością rynku, w którym poza trzema głównymi graczami (tj. Mondelez, Ferrero, LOTTE Wedel), kontrolującymi prawie 50% całego rynku czekolady, funkcjonuje w rozdrobnieniu kilku producentów.
Bardzo konkurencyjny charakter rynku czekoladowego w Polsce, przekłada się na ofertę dostępną w sklepach. W Polsce, dostępnych jest około 250 różnych rodzajów tabliczek. Polskie półki z czekoladami są dużo bardziej zdywersyfikowane niż te w krajach tj. Francja, Niemcy czy Hiszpania, gdzie główną rolę odgrywają dwaj–trzej producenci i to oni kontrolują prawie cały rynek – tam wybór spośród różnych rodzajów czekolad jest dużo mniejszy.
Najwięcej słodyczy czekoladowych jest konsumowanych w godzinach wieczornych – między 20:00 a północą. Jeżeli chodzi o pory roku – w zimę konsumuje się więcej czekolady niż w jakimkolwiek innym okresie.
Trendy
Przyjemność rozumiana nie tylko jako dostarczanie bogatych doznań smakowych, ale także element celebracji życia w duchu wellbeing, jest jednym z najważniejszych współczesnych trendów konsumenckich. Odczuwalną przyjemność zapewniają min.: starannie wyselekcjonowane dodatki (zarówno, te bardziej tradycyjne jak orzechy, jak i te oceniane jako eksperymentalne – np. warzywne tj. jarmuż czy burak), zróżnicowana tekstura czekoladowych słodyczy (np. poprzez połączenie chrupiącego herbatnika, kremowego nadzienia i kruchej czekolady lub zatopienie we wnętrzu czekolady żelek, draży i strzelającego cukru) oraz zabawa kolorem (np. zróżnicowanie intensywności zabarwienia tabliczek w zależności od zawartości kakao).
Premiumizacja przejawiająca się przede wszystkim w rosnących oczekiwaniach konsumentów wobec produktów i skłaniania się do takich, które postrzegają jako premium. Głównym kryterium wyznaczającym charakter premium produktu powinna zawsze być jego wartość dodana dla użytkownika. W przypadku słodyczy czekoladowych, traktowanych jako wyjątkowe produkty do dostarczania sobie przyjemności, trend premiumizacji ma szczególne znaczenie. Proces premiumizacji powinien przebiegać zarówno w obszarze rozwoju produktu – jego jakości oraz opakowania, jak również obejmować działania marketingowe.
Gifting czyli czekolada jako prezent. Wyroby czekoladowe są postrzegane jako coś więcej niż jedzenie – nie tylko dostarczają bogate doznania smakowe i chwilę indywidualnej przyjemności, mogą również być upominkiem i wyrazem uczuć do bliskiej osoby. Podarunkowy charakter czekoladowych produktów tworzą elementy takie jak opakowanie (np. w formie metalowej puszki), kształt słodyczy, wyjątkowa kompozycja dodatków i smaków oraz niebanalne dekoracje wykonywane ręcznie lub maszynowo.
Health&wellness czyli trend prozdrowotny zgodnie z którym konsumenci skłaniają się ku zdrowszym wyborom żywieniowym. Poszukują zdrowszych wyrobów, również jeżeli chodzi o słodycze. To właśnie w tym trendzie, producenci upatrują przyczyny wzrostu popularności czekolady gorzkiej.
On the go, czyli dostępność produktów łatwych i wygodnych w konsumpcji niezależnie od miejsca i czasu. Produkty z segmentu convenience powstają jako odpowiedź na zmieniające się nawyki życiowe i żywieniowe konsumentów. Umileniem trybu życia „w biegu” mogą być słodycze w wygodnych, kieszonkowych formatach, o zmniejszonych pojedynczych porcjach „na raz”.
Smaki i dodatki
Kwiaty: szacuje się, że globalny rynek aromatów kwiatowych wzrośnie średnio o 9,95% w latach 2018-2022. Firmenich, największa na świecie prywatna firma zapachowa i smakowa, ogłosiła hibiskus smakiem roku 2019, opartym na rosnącej popularności kwiatów w jedzeniu i piciu. Wg. firmy badawczej Mintel, światowe zastosowanie hibiskusa w nowych produktach spożywczych i napojach wzrosło od 2012 roku o 300%. Poza hibiskusem, topowymi kwiatami wykorzystywanymi w przemyśle spożywczym są: lawenda, róża i czarny bez.
Cytrusy: owoce takie jak cytryna czy pomarańcza cieszą się niesłabnącą popularnością, jeżeli chodzi o czekoladowe dodatki, ponieważ zapewniają zbalansowane połączenie słodyczy i cierpkości. Na popularności zyskują stopniowo również mniej znane cytrusy tj. klementynka i mandarynka (udział produktów zawierających te dodatki wzrósł odpowiednio 15% i 10% w latach 2014-2018).
Słone dodatki tj. solone cząstki karmelu czy masło orzechowe są obecnie na topie, jeżeli chodzi o dodatki, które swoim słonym smakiem idealnie przełamują słodycz czekolady. Kontrastowymi w smaku czekoladowymi dodatkami, które zaskarbiły sobie sympatię konsumentów są orzechy laskowe oraz kawa.
Niekonwencjonalne dodatki tj. papryczka jalapeno, bekon i lawenda są szczególnie lubiane przez Millenialsów.
Źródło: Lotte Wedel
1 LOTTE Wedel za Nielsen- Panel handlu detalicznego, cała Polska (jako suma rynków: hipermarkety, supermarkety bez dyskontów, dyskonty, sklepy spożywcze (duże, średnie, małe), sklepy winno-cukiernicze, stacje benzynowe, kioski), Sprzedaż wartościowa w okresie sierpień 2018 – lipiec 2019.
2 Tamże
3 Tamże
4 Tamże
5 Tamże
6 Tamże
7 Tamże
8 Tamże
9 Tamże
10 Tamże