Co roku pojawiają się nowe trendy, które wyznaczają kierunki rozwoju rynku żywności i napojów. Każdy sezon więc rządzi się swoimi prawami i nie inaczej jest w kategoriach spożywczych. Warto jednak podkreślić, że w 2018 roku, podobnie jak i w ubiegłym wciąż królował będzie trend zdrowego odżywiania, który wpływa na wiele dziedzin życia.
Ujęcie globalneFirma Mintel, czołowa światowa agencja badań rynku, ogłosiła pięć kluczowych trendów, które będą wpływać na globalny rynek żywności i napojów w 2018 roku. Poniżej prezentujemy ich streszczenie*.
Pełna jawnośćKonsumenci mają potrzebę upewnienia się co do bezpieczeństwa i wiarygodności pochodzenia składników danego produktu. Z potrzeby tej wynika tendencja producentów do wprowadzania na rynek produktów ekologicznych, naturalnych, czy „zgodnych z zasadami etyki”. Jak wynika z prowadzonej przez firmę Mintel globalnej bazy o nowych produktach (GNPD), informacje o tym, że dany wyrób jest „naturalny” pojawiły się na 29% produktów wprowadzonych na rynek w okresie wrzesień 2016 – sierpień 2017. To według danych Mintel znacznie więcej niż dekadę wcześniej w analogicznym okresie (wówczas w latach 2006-2007 odsetek takich produktów wyniósł 17%).
Wzrosła także liczba oświadczeń typu „etyczne i środowiskowe”, np. o stosowaniu opakowań przyjaznych dla środowiska czy dbałości o dobrostan ludzi i zwierząt – wśród produktów wprowadzonych do sprzedaży w okresie od września 2016 do sierpnia 2017 r. było takich wyrobów aż 22% – dla porównania 10 lat wcześniej ich udział w całej analizowanej puli wynosił 1%!
Jak wynika z raportu Mintel przejrzystość w sektorze spożywczym dotyczyć może wielu aspektów, jednak związane z nią zapewnienia służą jednemu celowi – mają pomóc konsumentowi uwierzyć w bezpieczeństwo i „czystość” kupowanej żywności. A jak jest z tą wiarą konsumencką na świecie? Jak czytamy w raporcie – zaledwie co piąty dorosły Kanadyjczyk ufa umieszczanym na opakowaniach produktów zapewnieniom, że dana żywność czy napój są „zdrowe”. Dalej czytamy, że bezpieczeństwo żywności to kwestia niepokojąca 45% Chińczyków między 20. a 49. rokiem życia robiących zakupy spożywcze. Jest to dla nich jeden z trzech najważniejszych czynników decydujących o wyborze sklepu. „Przejrzystość” może przybierać wiele form, i tak na przykład, konsumenci chcą po prostu wiedzieć, gdzie dany produkt został wyprodukowany. W niektórych kategoriach konsumenci oczekują też zachowania zgodności z zasadami etyki, np. 57% Brytyjczyków kupujących i konsumujących mleko, napoje mleczne lub śmietanę woli wybierać produkty, na opakowaniach których producent umieścił deklarację o wspieraniu krajowych rolników.
Udostępnianie przejrzystych informacji konsumentom jest odzwierciedleniem zasad zdefiniowanych w opisie jednego z trendów na rynku żywności i napojów prognozowanych przez firmę Mintel na 2017 r. – „Poszukiwanie równowagi: zdrowie dla każdego”, gdzie podkreślono, że zdrowa żywność i napoje nie powinny być uznawane za dobra luksusowe.
Samospełniające się praktykiCoraz większa liczba konsumentów uważa, że współczesne życie jest stresujące i pełne pośpiechu, zatem wszechstronne i zrównoważone diety staną się integralnym elementem dbania o siebie. Konsumenci coraz bardziej świadomie kupują i chcą dbać o zdrową dietę.
Francuzi, Włosi i Hiszpanie równie często deklarują, że aktywnie zmniejszają spożycie zarówno żywności o dużej zawartości tłuszczu czy cukru. Niechęć wobec między innymi ww. składników jest coraz powszechniejsza.
Konsumenci coraz częściej interesują się tym, jakie korzyści oferuje dany produkt (a nie tym, czego nie zawiera).
Firma Mintel podkreśla duże znaczenie receptur uwzględniających naturalne i mające dużo wartości odżywczych składniki takie jak owoce, warzywa, zboża, zioła, nasiona, i inne substancje pochodzenia roślinnego. Moc roślin – to jeden z trendów prognozowanych przez firmę Mintel na 2017 r.
Z badań firmy Mintel wynika, że właściwe kontrolowanie stresu i radzenie sobie z nim jest ważnym czynnikiem decydującym o zdrowym stylu życia. Zamiast okazjonalnego objadania się niezdrowymi przysmakami wybiorą „zdrowsze” i pełne smaku produkty, stanowiące nieodłączny element zrównoważonego fizycznie i emocjonalnie stylu życia.
Nowe wrażenia zmysłoweNowe produkty wpływające na wiele zmysłów jednocześnie mogą zapewnić konsumentom ucieczkę od monotonii, codzienności, stresu, itp. w 2018 r. Dźwięk, satysfakcja i odczucia związane z konsystencją produktu zyskają na znaczeniu.
Jako przykład Mintel podaje emitowaną w Korei Południowej reklamę krakersów Ritz, w której głównym motywem były dźwięki otwierania opakowania i chrupania ciastek. Konsystencja może też być kluczowym elementem premier nowych produktów, takich jak wprowadzona na rynek USA w maju 2017 r. limitowana edycja ciastek Firework Oreo: krem znajdujący się w środku tych kultowych markiz zawierał słodkie, musujące granulki.
Według raportu firmy Mintel konsumenci z Europy chętnie spróbowaliby żywności i napojów o nietypowych konsystencjach. Duży potencjał ma także kolor produktu.
Jak prognozuje firma Mntel w raporcie, w 2018 r. powstawać będą kolejne produkty, w których połączenie różnych konsystencji będzie zaskakiwać konsumentów. Podobnie jak w przypadku koloru, więcej firm będzie miało szansę wzbogacania konsystencji produktów o naturalne składniki.
Ważną grupą odbiorców jest młode pokolenie tzw. „iGeneracja”, którzy stale poszukują nowych doznań. Interaktywność i potrzeba dokumentowania codziennych doświadczeń stały się dla nich nieodłącznym elementem życia.
Perfekcyjne traktowanieRozwój technologii sprawia, że zakupy stają się coraz łatwiejsze – rozpoczyna się więc nowa epoka promocji i produktów kierowanych do konkretnych osób. Powszechność sterowanych głosem, inteligentnych urządzeń domowych, takich jak Amazon Echo czy Google Home, ułatwi dodawanie nowych pozycji do list zakupów. Jak czytamy w raporcie Mintel ekspansja zakupów internetowych i mobilnych staje się początkiem nowej ery personalizacji. Aplikacje sieci detalicznych można wykorzystać, aby uprościć konsumentom wybór towarów w sklepie. Możliwość wykorzystania takich informacji przemawia do 39% Kanadyjczyków robiących zakupy spożywcze, którzy zgadzają się, że żywność w supermarketach powinna być układana według okazji, dla jakich przygotowuje się dany posiłek. Producenci i detaliści mogą też oferować klientom propozycje przepisów uzupełniających listy zakupów.
Strawa naukowaRewolucja technologiczna odgrywa znaczącą rolę w produkcji, a firmy myślące przyszłościowo wykorzystują postęp technologiczny, np. hodowlę kultur komórek macierzystych, czy druk 3d do replikowania natury w kontrolowanych środowiskach. Brzmi nierealnie? Dla przykładu – Mintel w raporcie informuje, że amerykańska firma Memphis Meats stworzyła klopsiki z mięsa hodowanego w laboratorium, a także „prototypy” kurczaka i kaczki pochodzące z hodowli komórek macierzystych. Produkty te mają być gotowe do wprowadzenia na rynek w 2021 r. Żywność i napoje produkowane metodami naukowo-technologicznymi w pierwszej kolejności przyciągną uwagę konsumentów, którzy troszczą się o środowisko i starają się żyć bardziej ekologicznie.
W prognozie firmy Mintel na 2018 r. Jenny Zegler, analityk globalnego rynku żywności i napojów, omawia główne trendy, które odegrają istotną rolę na rynkach spożywczych na całym świecie. W pierwszej kolejności poświęciła uwagę tendencjom, które w najbliższych miesiącach będą zyskiwać coraz większą popularność, ale omówiła też zjawiska, które zaczynają wywierać wpływ na sytuację rynkową, choć w wielu regionach są one jeszcze marginalne.
Polskie normyWspółcześni konsumenci są coraz bardziej wymagający. Wśród nich znajdują się nastolatkowie oraz tzw. millenialsi, którzy już teraz, poprzez swoje oczekiwania w coraz większym stopniu kształtują rynek zakupowy w Polsce, a wkrótce będą też tworzyć jedną z grup o największej sile nabywczej. Według E.Leclerc na rynku żywności w 2018, będą się umacniać trendy, które udało się zaobserwować w poprzednich latach:
- Easy, Smart, Personal – rosnące oczekiwania współczesnego konsumenta
- Dbałość o zdrowie i „czystą” etykietę
- Kontynuacja trendu „powrót do przeszłości”, czyli zainteresowanie produktami regionalnymi i kuchnią tradycyjną
Jak wynika z analiz agencji badawczej Nielsen przedstawionych we wrześniu 2017 r., podczas III Targów Produktów Spożywczych E.Leclerc, piramida potrzeb współczesnego konsumenta składa się z trzech elementów. Pierwszy z nich określa słowo „easy”, co oznacza w tym kontekście zwracanie uwagi na czas, komfort i estetykę zakupów. Coraz bardziej istotny dla osób robiących zakupy jest też dostęp do jakościowych produktów i informacji o nich, co eksperci zawarli pod pojęciem „smart”. W końcu „personal” oznacza poszukiwanie oferty dostosowanej do indywidualnych potrzeb konsumenta. Odpowiedzią na te ostatnie wymagania mogą być produkty dla osób z nietolerancjami pokarmowymi oraz bogata oferta żywności bio. Aż 31% polskich konsumentów deklaruje, że w porównaniu do tego samego okresu sprzed 5 lat wydaje więcej pieniędzy na dbanie o zdrowie. Co piąta osoba deklaruje natomiast, że ona lub ktoś z jej gospodarstwa domowego cierpi na alergię lub nietolerancję pokarmową. Aby zaspokoić te potrzeby, marki muszą zaoferować szeroki wybór towarów, wziąć pod uwagę preferencje klientów, ich styl życia oraz aktualne trendy w żywieniu.
Po prostu będzie zdrowoWedług dietetyków era mądrego odżywiania na stałe zagości w jadłospisach Polaków w tym roku. Jednym z ważniejszych trendów, który będzie obowiązywał w 2018 roku w Polsce – będzie duże zainteresowanie żywnością fermentowaną.
Moc probiotyków to kolejny ważny trend na rynku. Suplementy diety z probiotykami, a także koncentraty do rozcieńczania z wodą rosną w siłę. A zdrowie w proszku? Tak, o tym również wspominają dietetycy, przewidując kontynuację popularności sproszkowanej spiruliny, alg czy białka, które są zdrowym i szybkim sposobem na posiłek bądź dodatek do niego.
Superfoods w wersji egzotycznej mogą przybrać nieco zmienioną formę w najbliższych miesiącach. Z obserwacji ekspertów wynika, że możemy się spodziewać kilku nowych – starych produktów. Kandydatem numer jeden, który w ostatnich tygodniach szturmem zdobywa dietetyczny rynek jest moringa idealnie wpasowująca się w trend popularnych od kilku lat smoothies.
Z roku na rok w sklepach spożywczych w Polsce coraz mocniej wybija się trend zdrowego odżywiania. Coraz większą popularnością cieszą się produkty takie jak: pasty warzywne czy zdrowe przekąski jak na przykład batony owocowe czy proteinowe. „Prawdziwy boom przeżywają obecnie wszelkie produkty typu superfoods – w 2014/2015 bardzo popularne były jagody goji, w ostatnich dwóch latach wybijały się nasiona szałwii hiszpańskiej (chia), a kolejny rok zapowiada się być dobrym czasem dla quinoa i spiruliny. Na sklepowych półkach coraz częściej pojawiają się różne produkty z dodatkiem superfoods. Producenci słodyczy coraz częściej promują swoje wyroby przez dodanie im cech żywności funkcjonalnej (dodanie do ich składu superfoods). Ze zdrowym trybem życia nierozerwalnie łączy się aktywność i sport – dlatego w 2018 roku dalej rozwijać się będą segmenty żywności wspomagające treningi: wysokobiałkowe jogurty czy proteinowe batony” – informuje Sylwia Neska z CMR.
Zdrowy styl życia opanował każdą dziedzinę naszego życia. Co oznacza to dla rynku spożywczego? Przede wszystkim producenci nieustannie pracują nad udoskonalaniem składu swoich produktów. Ważne są także wygodne opakowania, porcjowane oraz łatwe do przygotowania produkty i napoje mogą spodobać się konsumentom, którzy chcą świeżych, zdrowych i jakościowych potraw, ale niekoniecznie mają czas, aby je przygotować.
Monika Górka