W Ukrainie współczesne sieci handlowe pojawiły się nie od razu. Za czasów radzieckich istniał zcentralizowany system sieci handlowych, w którego skład wchodziło ponad 800 tys. placówek handlowych (gastronomy, uniwersamy, pawilony), z czego 116 tys. znajdowało się na terytorium Ukrainy. Była to jedna z największych sieci handlu detalicznego artykułami spożywczymi na całym świecie.
Po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości zaczął się rozwój alternatywnych form handlu detalicznego: kioski, w których sprzedawano wszystko – od czekolady do galanterii, artykuły spożywcze oraz towary przemysłowe. Pierwsze supermarkety pojawiły się w Ukrainie w 2000 r. Największego rozwoju handel detaliczny osiągnął tam w latach 2000-2008 (wzost rynku o 8% – 29,5% w porównaniu z poprzednimi latami). Od 2008 r. w związku z kryzysem gospodarczym ilość placówek handlu detalicznego w Ukrainie co roku malała: w 2008 r. – o 3,8%, w 2009 r. – o 5,6%. Nieznaczne polepszenie sytuacji odnotowano w latach 2010-2011 r. (wzrost rynku odpowiednio o 0,8-0,9%).
Największe zmiany w strukturze handlu detalicznego w Ukrainie odbyły się w ciągu ostatnich 10-15 lat. Pojawiły się współczesne formy handlu detalicznego: kioski, rynki, supermarkety i hipermarkety, sklepy off-price, sieci handlowe, sklepy dyskontowe, rozwinął się handel w Internecie.
Rozwój handlu detalicznego w Ukrainie uwarunkowany jest dużą liczbą ludności, rosnącą siłą nabywczą i wysokim poziomem konsumpcji. Jednak ukraiński rynek nadal jest oparty o tzw. handel tradycyjny (handel uliczny, rynki nieformalne, sklepiki dzielnicowe, jarmarki), a funkcjonujące na rynku sieci handlowe ciągle się rozwijają wdrażając nowe metody działania.
Według danych Państwowej Służby Statystycznej Ukrainy na dzień 1 stycznia 2015 r. w kraju funkcjonowało 12,7 tys. przedsiębiorstw (osób prawnych) zajmujących się handlem detalicznym, z czego 45,7% (3,7 tys.) stanowiły placówki niewyspecjalizowanego handlu detalicznego oferujące artykuły spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe, kolejne 41,4% (3,3 tys.) – sklepy specjalistyczne, 33% – gospodarstwa rolne, leśne i rolno-rybackie.
Liczba zarejestrowanych w Ukrainie na dzień 1 stycznia 2015 r. sklepów wyniosła 38,6 tys., w tym 18 tys. spożywczych i 20,6 tys. z towarem przemysłowym. 85% łącznej ilości działających tam sklepów spożywczych (15,3 tys.) stanowiły te z asortymentem uniwersalnym a napoje alkoholowe dystrybuowane były przez 16,3 tys. placówek handlowych (90,9% łącznej ilości sklepów spożywczych). Zarejestrowano było 7,1 tys. sklepów samoobsługowych, z czego 4,6 tys. stanowiły sklepy spożywcze i 2,5 tys. – przemysłowe.
Największą liczbę sklepów zanotowano w Kijowie (3 723 obiekty handlowe), obwodzie dniepropietrowskim (3 050), lwowskim (3018), odesskim (2 318) i charkowskim (2 317).
Do największych operatorów sieciowych należą: Auchan Ukraina, Metro Cash & Carry, Fozzy-Food (marka handlowa „Silpo”, Kraj-2, Novus Ukraina, Retail Group (marka handlowa „Wełyka Kyszenia”), Dom Handlowy AWANTA, Omega (marka handlowa „Warus”), Billa Ukraina, Aljans Market, Eko, ATB-Market, Tawria Plus, Ukraiński Retail (marka handlowa „Brusniczka”), Pakko Holding, Furszet-Centr.
Na podstawie opracowania Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie.